تاریخ سند: 26 بهمن 1322
سرکنسولگری شاهنشاهی ایران . استانبول
متن سند:
تاریخ: 26 /11 /1322
سرکنسولگری شاهنشاهی ایران . استانبول
در پی نامه مورخه 24 ژانویه 1944 درخصوص باکاژهای1 گم شده اینجانب خاطر عالی را مستحضر میدارم. تعداد هشت کلی2 از باکاژهای نامبرده رسید ولی چهار چمدان محتوی کلیه ملبوس و مایحتاج زندگانی خانم و دوشیزه اینجانب هنوز نرسیده است و از قرار تحقیقاتی که نمودهام این چهار چمدان اساساً از سرحد آلمان خارج نشده، علیهذا تقاضا میکنم مقرر فرمایند مراتب به مقامات مربوطه سوئیس که حافظ منافع دولت شاهنشاهی در آلمان3 میباشند اطلاع داده شود و تقاضا گردد که از طرف مقامات دولتی برای پیدا کردن چمدانهای نامبرده اقدامات به عمل آید.
نظر به اینکه در صورت پیدا شدن و رسیدن به استانبول برای فرستادن آنها به بغداد ممکن بود راهآهن و گمرک ترکیه اشکالاتی بکنند اینک به پیوست4 تصدیقی را که در این خصوص از اداره راهآهن استانبول و حیدرپاشا5 و گمرک حیدرپاشا گرفتهام تقدیم میکنم که هنگام رسیدن چمدانها به وسیله آن سرکنسولگری6 محترم به نام بنده به آدرس سفارت شاهنشاهی در بغداد ارسال گردد که باعث تشکر اینجانب خواهد گردید. بدیهی است هنگام عبور از بغداد از سفارت آنجا نیز تقاضا خواهم کرد که اشیاء نامبرده را برای بنده به تهران بفرستند. کرایه ارسال چمدانهای نامبرده از استانبول به بغداد توسط آقای هرمز قریب 7 به حساب شخص بنده پرداخته خواهد شد.
توضیحات سند:
1. baggage، چمدان به زبان سوئدی.
2. colis، بسته.
3. در جریانِ جنگ دوم جهانی و اشغال ایران در شهریور 1320ش توسط شوروی و انگلیس و سرنگونی رضاشاه، ایران به آلمان اعلان جنگ داد و در 22 شهریور 1320ش وزارت خارجه ایران در نامهای به سفارت آلمان، برچیده شدنِ آن سفارتخانه و ترک کارکنان سفارت را خواستار گردید و سوئیس به عنوان حافظ منافع ایران در آلمان معرفی گردید.
4. پیوستهای مورد اشاره به این شرح است:
الف . «سرکنسولگری دولت شاهنشاهی ایران در اسلامبول.
اینجانب سرگرد علی کیا... در تاریخ 29 نوامبر 1943 از استکهلم عزیمت و به واسطه اشکالات وسایل حمل و نقل در آلمان در تاریخ دوم ژانویه 1944 به اسلامبول وارد شدیم. نظر به اینکه هنگام پرداخت هزینه راه بنده و خانواده از طرف سفارت شاهنشاهی در برن، مدت مسافرت بین استکهلم . اسلامبول را فقط 9 روز حدس زده و برای بنده حواله شده است در صورتی که در عمل 34 قانون حقوق کشیده و از طرفی... نمیتوانم قبل از رسیدن وجه مسافرت خود را به طرف طهران ادامه دهم، مستدعی است مقرر فرمایید مراتب تلگرافاً به طهران گزارش و تقاضا گردد برای مدت 60 روز از قرار روزی یک پهلوی و نیم مبلغ 90 پهلوی تلگرافاً حواله گردد. اسلامبول . طهران هم از روز حرکت بنده در حدود 15 روز پیشبینی میشود.» بخش ضمائم
ب . « سفارت شاهنشاهی ایران. بغداد.
طبق رونوشت نامه که به پیوست از لحاظ عالی میگذرد چهار چمدان محتوی ملبوس و مایحتاج خانم و دوشیزه اینجانب در مسافرت استکهلم به تهران در راه مانده و مدارک آن را به سرکنسولگری دولت شاهنشاهی در استانبول تسلیم کردهام. مستدعی است مقرر فرمایند در صورتی که چمدانهای نامبرده از استانبول به بغداد رسید از طرف آن سفارت شاهنشاهی با وسائلی که صلاح بدانند جهت بنده به طهران آدرس خیابان ری. کوچه سنگی. منزل کاظم کیا ارسال فرمایند. کلیه مخارج ارسال آن را آقای عباس دولتشاهی خواهند پرداخت. با احترامات فائقه. سرگرد علی کیا» بخش ضمائم
5. ایستگاه راهآهن حیدرپاشا، واقع در بخش آسیایی شهر استانبول ترکیه، یکی از قدیمیترین ایستگاههای راهآهن میباشد که در زمان دولت عثمانی در سال 1908م افتتاح گردیده است.
6. در اصل: سرلگری.
7. هرمز قریب، فرزند عباسقلی در سال 1294 ش در تهران و در خانوادهای بهایی مسلک متولد شد. تحصیلات خود را تا لیسانس علوم سیاسی دانشگاه تهران ادامه داد. وی سمتهایی منجمله: سرکنسول سفارت شاهنشاهی در استانبول، آجودان کشوری شاه، رئیس اداره اول سیاسی وزارت امور خارجه، مدیرکل تشریفات دربار و ... را عهدهدار بود. نامبرده با اسدالله علم رفاقت داشته و از سوی وی حمایت میشد. درخصوص وی در گزارش ساواک چنین آمده است: «جناب آقای قریب... از یک عدد ساعت طلای سفید که تشریفات به منظور هدیه خریداری کرده است برای خودتان استفاده فرمائید ... وزیر دربار ... اسدالله علم». نمونه مشابه بهرهبرداریهای شخصی قریب از وزارت دربار در اسناد ساواک متعدد است. قریب از اعضای جمعیت فراماسونری و در سیاست طرفدار سیاست غرب و به ویژه آمریکا بود. نامبرده از سرسپردگان و وفاداران درجه یک دربار پهلوی محسوب میشد که با سقوط رژیم پهلوی، مانند بسیاری دیگر از وابستگان رژیم به خارج از کشور گریخت.
اسناد ساواک . پرونده انفرادی
منبع:
کتاب
سپهبد حاجعلی کیا و سازمان کوک - کتاب اول صفحه 4