تاریخ سند: 12 آبان 1356
موضوع: چادر دختران مدارس
متن سند:
از: 9/ ﻫ تاریخ: 12 /8 /2536[1356]
به: 312 شماره: 9104/ ﻫ 1
موضوع: چادر دختران مدارس
بحثی که در بعضی از مجلات درخصوص مسأله چادر دختران مدارس عنوان نمودهاند، موجب ناراحتی کلیه محافل روحانی شده و معتقدند که این امر موجب یک تصمیم جدی خواهد بود و دستوری در دنبال خواهد داشت.
نوغانی1 در بیمارستان فاطمه زهرا اظهار داشته این موضوع به قدری علماء و روحانیان را ناراحت کرده که برای آیتالله شریعتمداری و آیتالله خوانساری نامهها نوشته و از آنان خواستهاند که با مقامات مسئول تماس بگیرند و از آنان بخواهند که از زمزمه چنین مطلبی یا احیاناً چنین تصمیمی جلوگیری کنند. نامبرده اضافه نموده علماء و روحانیون مرتباً برای من پیغام میفرستند تا با آقای ولیان2 موضوع را گوشزد نمایم و من نیز با ولیان موضوع را در میان گذاشتم. آقای ولیان گفتند چنین موضوعی در دست اجرا و اقدام نیست و اگر احیاناً چنین دستوری داده شود، تا من در مشهد هستم نخواهم گذاشت این دستور اجرا شود، چه آنکه اولیاء امور هم میدانند که مشهد با دیگر شهرها فرق دارد.
نظریه شنبه . مطالب مزبور بیان شده.
نظریه یکشنبه . صحت مفاد گزارش خبر بعید به نظر نمیرسد. فیروز
نظریه چهارشنبه . نظریه یکشنبه تأیید میشود.
نظریه 9 ﻫ . موضوع عدم استفاده از چادر و مقنعه در محیط مدرسه بوده که این بحث را به میان آوردهاند. در حال حاضر اغلب دختران تا درب مدرسه با چادر میروند و در داخل مدرسه آن را از سر برمیدارند. تصور نمیرود که ولیان استاندار اظهاری برخلاف نموده باشد.
در گزارش روزانه درج شد.
تکثیر شد. در پرونده روحانیون افراطی خراسان بایگانی شود. 30 /8 /36
توضیحات سند:
1. در اصل: نوقانی.
2. عبدالعظیم ولیان، فرزند بابا در سال 1303ش در تهران متولد شد. وی از جمله عناصر محوری در کابینه امیرعباس هویدا و صاحب نقش در اجرای اصلاحات ارضی در دوران وزارت و همچنین از عوامل اصلی تخریب اطراف حرم مطهر امام رضا(ع) در مشهد در سمت استاندار خراسان بود. بعد از ورود به ارتش، دوره افسری را در دانشکده افسری در مهرماه 1326 هنگامی که 24 سال داشت، به پایان برد و برای آموزش دوره رستهای به دانشکده توپخانه آمریکا اعزام و بعد از پایان دوره، در سال 1335 بعد از مدتی برای گذراندن دوره عالی رستهی توپخانه، مجدداً به آمریکا از طریق ارتش عزیمت نمود و در سال 1341 دوره مذکور را پشت سر گذارد. او در کنار آموزشهای نظامی توپخانهای، در رشته علوم سیاسی در دانشکده حقوق دانشگاه تهران نیز تحصیل کرد و لیسانس گرفت. در دوران خدمت در یگانهای لشگری و در ارتش سمتهایی همچون فرماندهی واحدهای توپخانه و تا حد معاونت گردان و سپس بازرسی نظامی لشکر 5 و آجودان فرماندهی سپاه 5 جنوب و بعد از آن هم رئیس شعبه قوانین اداره یکم ستاد بزرگ ارتشتاران ارتقاء یافت. ولیان به عنوان وزیر اصلاحات ارضی و پس از اعلام ختم اصلاحات ارضی و انحلال وزارتخانه مزبور، به عنوان وزیر تعاون و امور روستایی در کابینه حضور داشت. دوستی و رابطه او با ساواک موجب شده بود تا پس از انتصاب به مقام وزارت، برخی از مقامات ساواک و در رأس آن نصیری به او تبریک بگویند. در دوره وزارت متناسب با اشتغال در امر اصلاحات ارضی علاوه بر عضویت در دفتر سیاسی حزب در رأس کمیته کشاورزی حزب ایران نوین نیز قرار داشت و به مقام آجودان کشوری شاه هم رسید.
ولیان در دوره وزارت به عنوان عنصری فریبکار، دروغگو، فحاش، مالاندوز و اختلاسکننده معرفی شده است. عبدالعظیم ولیان در سال 1373 در آمریکا درگذشت.
ر.ک: رجال عصر پهلوی، به روایت اسناد ساواک، عبدالعظیم ولیان، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1379.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 10 صفحه 30