درباره: فروش کتب مضره۱
درباره: فروش کتب مضره۱
متن سند:
به ریاست ساواک فرمانداری کل چهارمحال و بختیاری شماره: ۸۳۵۷/۳۱۲از: اداره کل سوم (۳۱۲) تاریخ: ۱۴/۸/۵۲
درباره: فروش کتب مضره۱
گزارشهای واصله حاکی از آن است از چندی پیش عده‌ای از عناصر ناراحت و مفسده جو با همکاری برخی از صاحبان کتابفروشیها مبادرت به پخش و فروش کتب مضره و تحریک‌آمیز از جمله آثار دکتر علی شریعتی مزینانی، مهندس بازرگان، طالقانی و خمینی می‌نمایند. خواهشمند است دستور فرمائید پیرامون چگونگی وضعیت کتابفروشی‌های موجود در آن منطقه از این نظر تحقیقات همه جانبه معمول داشته و چنانچه مشخص گردید افرادی در این زمینه فعالیت می‌نمایند، مراتب را با ذکر اسامی آنها نام کتب مضره موجود و حدود تقریبی آنان و همچنین تعیین عوامل تهیه کننده کتب مورد بحث به این اداره کل منعکس تا تصمیم مقتضی در این مورد اتخاذ گردد.
مدیرکل اداره سوم. ثابتی
امنیت داخلی:
۱- طبق مفاد امریه اقدام تحقیق عمیقی در این باره صورت گیرد. منابعی را تشویق کنید خریدار کتب فوق شوند تا ضمن فروش شناخته گردند.
۲- رونوشت ساواک بروجن ارسال نتیجه اقدامات خواسته شود. ۲۲/۸/۵۲
توضیحات سند:
١- کتب مضره یا ممنوعه: در سال ۱۳۴۵ ه ش رژیم شاه رسما اعلام کرد، هر کتابی قبل از انتشار می‌بایست از نظر مأمورین سانسور بگذارد و وزارت فرهنگ و هنر را مأمور این کار نمود و همیشه لیستی از کتاب‌های ممنوعه را به سازمان‌های امنیتی و انتظامی ارسال می‌نمود که این لیستهاشامل کتابهایی که جنبه سازندگی و انقلابی داشت و مستقیماً یا تلویحا در آن نسبت به رژیم انتقاداتی شده بود را شامل می‌شد. این سانسور عمدتأ جهت سیاسی داشت. دستگاه سانسور نسبت به اسامی مولفین نیز حساسیت به خرج می‌داد و به آنها اجازه انتشار نمیداد. ر.ک: تاریخ سیاسی معاصر ایران، دکتر سید جلال‌الدین مدنی، ج ۲، صص ۱۷۸ و ۱۷۹ ۲- مهندس مهدی بازرگان در سال ۱۲۷۸ هجری شمسی در تبریز به دنیا آمد. وی جزو اولین کسانی است که پس از اتمام دوران متوسطه در تبریز و تهران برای ادامه تحصیلات عالیه به فرانسه عزیمت و در رشته مهندسی ترمودینامیک تحصیلات خود را به پایان برد. مهندس بازرگان پس از بازگشت به ایران به عضویت کادر علمی دانشگاه تهران نایل گردید. وی فعالیت سیاسی خود را از جبهه ملی آغاز نمود. در دوران نخست وزیری دکتر محمد مصدق ریاست شرکت ملی نفت ایران و بعد سازمان آب تهران را عهده‌دار گردید.پس از تعطیلی و توقف کار جبهه ملی اول با سقوط دکتر مصدق بر اثر کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ به دلیل فعالیت‌های سیاسی دستگیر و زندانی گردید. به دنبال ایجاد اختلاف در جبهه ملی دوم به دلیل عدم عکس العملی مناسب این جبهه در قبال ارتحال مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی در سال ۱۳۴۰ وی به همراه مرحوم آیت‌الله طالقانی، دکتر یدالله سحابی، رحیم عطایی، منصور عطایی، عباس سمیعی و حسن نزیه از جبهه ملی دوم کناره گرفته و نهضت آزادی ایران را تأسیس نمودند. در سال ۱۳۴۲ سران نهضت آزادی دستگیر و مهندس بازرگان و مرحوم آیت‌الله طالقانی به ۱۰ سال زندان محکوم شدند.. لیکن پس از سپری شدن ۶ سال مهندس بازرگان آزاد گردید. مهندس بازرگان از جمله‌اندیشمندانی است که در آثار و نوشته‌های خود مانند مطهرات در اسلام، احکام اسلامی را بر مبنای قوانین علمی توجیه و تفسیر نموده است. در کتاب دیگر «راه طی شده» و «عشق و پرستش یا ترمودینامیک انسان» از جمله کتابهایی بود که بنیانگذاران اولیه سازمان مجاهدین خلق که در ابتدا جزو شاخه دانشجویی نهضت آزادی بودند مطالعه و تدبر در آنها را به یکدیگر توصیه کرده‌اند. اصول تفکر بازرگان و همفکران سیاسی ایشان در عرصه سیاسی بر مبنای ملیت ومذهب در چارچوب یک استراتژی منطقی و لیبرالیستی استوار بود بر همین اساس در جریان مبارزه امام علیه رژیم شاه، نهضت آزادی که بازرگان بر آن مدیریت می‌کرد تحقق و اجرای کامل اصول قانون اساسی مشروطه را نقطه ایده آل و اوج تکامل مبارزات خود می‌دانست از این روی به هیچ عنوان به کار مسلحانه از نوع براندازی آن اعتقاد نداشت. مهندس بازرگان در سال ۱۳۵۶ به اتفاق جمعی از سیاسیون و حقوقدانان نظیر کریم سنجابی، ناصر میناچی، حسن نزیه و ... جمعیت دفاع از آزادی و حقوق بشر را تأسیس کردند. قبل از پیروزی از طرف امام در رأس هیئتی به آبادان رفت تا جریان اعتصاب کارگران نفت را علیه رژیم که کمر آن را در بعد اقتصادی شکسته بود سامان بهتر و بیشتری دهد و به مسائل آنان رسیدگی کند. وی همچنین سفری به پاریس نمود تا حضرت امام را از طرح شعار «شاه باید برود» منصرف کند، چه به اعتقاد او طرح شعار رفتن شاه با برخورداری از ارتش و ساواک و پشتیبانی آمریکا را شعاری مناسب و راهکاری عملی نمی‌دانست. آقای بازرگان پس از پیروزی انقلاب اسلامی از سوی امام (ره) به عضویت از طرف ایشان مسئولیت تشکیل دولت موقت که اولین دولت اسلامی پس از پیروزی انقلاب بود را بر عهده گرفت. دولت موقت مهندس بازرگان به دلیل موقت مهندس بازرگان به دلیل اتخاذ روش‌های غیرانقلابی به خصوص اتخاذ مواضع مخالف با تسخیر لانه جاسوسی آمریکا که از سوی امام انقلاب دوم نام گرفت و نیز اصرار بر انحلال مجلس خبرگان و رد این پیشنهاد از سوی امام از کار استعفا داد که بلافاصله مورد پذیرش امام واقع گردید. مهندس بازرگان در تاریخ ۳۰/۱۰/۷۳ در تهران در گذشت. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب ۱۲، صص ۵۵