صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

تاریخ سند: 22 آذر 1357


متن سند:

گزارش خبر موضوع : سخنرانی آقای قریشی نامبرده بالا در مسجد اعظم رضائیه صحبت و موارد زیر را عنوان نموده است.
نفوذ کشور انگلیس در ایران در زمان دولت قاجاریه که دولت انگلیس توتون و تنباکو را در اختیار خود گرفته بود و هر کس که می خواست توتون بکارد باید از دولت انگلیس اجازه میگرفت و تخم را از او گرفته و میکاشت و بهره اش را نیز او می برد چون توتون را سیگار نموده و بقیمت گزاف بملت میفروخت تا اینکه سید جمال الدین اسدآبادی به میرزای شیرازی که در سامرا بود نامه نوشت و حال و جریان را بازگو کرده و میرزای شیرازی گفت که ملت سیگار و تنباکو استفاده نکند و ملت استفاده نکرد تا گفته میرزای شیرازی از بین نرود ایشان گفته هر کس سیگار یا تنباکو بکشد مثل آنست که به امام زمان شمشیر کشیده است تا اینکه دولت انگلیس شکست خورد حتی میگویند که درباریان نیز قلیانهای خود را شکسته و از بین بردند و هدف انگلیس آن بود که ایران را مثل هندوکش کند که این [و در] سیاست اقتصاد و ناموس ایران دخالت کند و ملت ایران نگذاشتند کارتر ملت ایران را بدبخت کرده و مملکت را از بین برده کارتر وقتی این نهضت را دید به سازمان سیاه [سیا] خود میگوید که چرا مرا در جریان نگذاشتند که ایران اینقدر نسبت بدین خود ارزش قائل هست که تمام نقشه های ما نقش بر آب شود و اگر میدانستیم اینطور قبلاً روحانیت را با پول و مقام و شخصیت و آپارتمان گول می زدیم ولی نتوانستند خلاصه طوری نمودند که میگفتند روحانیت حرف عوام میزند و نمی خواهد ملت ترقی نماید ملت را ضعیف و زبون کرده تا اینکه در خیابانها به ملا ارزش قائل نبودند و مسجد نمی آمدند حتی یک برنامه در آورده بودند که رانندگان گفته بودند سه چیز را سوار اتومبیل خود نکنید که اتومبیل تان خراب خواهد شد 1ـ مرده 2ـ جارو 3ـ ملا که هیچ راننده ای اصلاً به ملاها نگاه نمی کردند آنها اینطور میخواستند مراجع تقلید را از بین ببرند و دیگر برنامه سنی و شیعه درآورده بودند میگفتند آنها سنی هستند اگر یک برنامه ای شود فردا حمله میکند و به خانه های شما و مال و ناموس شما را میبرند نه اینطور نیست بیائید بشهرهای مهاباد و سنندج و سردشت و بوکان ببینید برادران مجاهد شما چه کار میکنند آنها نیز مثل ما حکومت اسلامی میخواهند حتی آیت اله مفتی زاده خودش اعلامیه میدهد امام جمعه مهاباد هم همینطور و میگویند ما با شما هستیم و می خواهیم حکومت اسلامی حکمفرما باشد بله این برنامه است که میخواهند دین را از بین ببرند و گفته که من پائیز سال گذشته که بعتبات عالیه رفته بودم خدمت آیت اله خمینی با ایشان صحبت کردم و ایشان گفتند که میخواهند ملت مسلمان را به یک نحوی بدبخت کنند و از بین ببرند یادتان هست که در رادیوی ایران یک نفر بنام تقی روحانی قبل از عاشورا گفت ای ملت ایران ای وطن پرستان بدانید این عناصر کمونیستی می خواهند فردا در عاشورا خون بین شما بریزند و پرچمهای داس و چکش به شما نشان بدهند و یا تابوت خالی حمل نمایند به حرف آنها گوش ندهید مواظب باشید پس چی شد بحمد خداوند کشت و کشتار بوجود نیامد جامعه روحانیت و تمام مردم طوری شده بودند که هیچ فکر نمیکردند پدران و مادران وقتی می دیدند که فرزندانشان چند فرمول شیمی میخوانند میگفتند که از دین خارج شده و کافر است و در مملکت [ناخوانا] میگفتند که در بالای منبر از اسلام ـ قرآن ـ حج و جهاد ـ زکوۀ بگو کارت سیاست نباشد بتوچه که در مملکت چه میکنند چی وارد مملکت میشود چی خارج چه قانونی لغو میشود و چه قانونی وضع میشود یک نفر نویسنده بنام مسعود انصاری میگوید روحانیت ایران باید از کشیشهای خارج یاد بگیرند که چطور در امور مملکت دخالت میکنند همه چیز بدون آنها قابل اجراء نیست ولی متاسفانه در کشور ما اینطور نبود و هدف این نهضت حکومت اسلام است نه اینکه کمونیستی آقای دکتر سنجابی خودش از طرفداران دین اسلام است و در چندین جلسه دینی ایشان را دیده اند و چند نفریست که هدف و فکر آنها دیگر است که از احزاب میباشند سپس درباره عاشورای حسینی صحبت نموده و از شهدائی که با امام حسین شهید شده بود یاد نمود.
1 نظریه شنبه ـ بیان مطالب فوق صحت دارد.
نظریه یکشنبه ـ نظریه شنبه تائید میشود.
نامبرده سید علی اکبر قریشی یکی از روحانیون افراطی رضائیه میباشد.
نظریه چهارشنبه و جمعه ـ نظریه یکشنبه تائید میشود.

توضیحات سند:

1ـ غیر از آقای قریشی، امروز (22 /9 /57) آقای حسنی ـ امام جمعه فعلی ارومیه ـ نیز در مسجد اعظم ارومیه برای مردم سخنرانی کرد.
(پرونده 106970، ج 6)

منبع:

کتاب انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 20 صفحه 187


صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.