موضوع: حزب ایران نوین
تاریخ سند: 18 بهمن 1345
موضوع: حزب ایران نوین
متن سند:
از: 20 /7/م تاریخ:18 /11 /1345به: 321 شماره: 28332 /20 /7/م
موضوع: حزب ایران نوین
تقریباً از سه ماه پیش که زمزمه انتخابات دوره بیست و دوم آغاز گردید در جلسه‌ای که با حضور کلیه مسئولین و نمایندگان فراکسیون حزب ایران نوین در مجلس شورای تشکیل گردید آقای خسروانی دبیرکل حزب ایران نوین گفت اکنون وقت آن رسیده است که حزب ایران نوین توسعه پیدا کرده بطوری‌که علمیات خود را از شهرستانهای بزرگ و مراکز استان ابتدا به شهرستانها و سپس به بخش و بعد از آن در سطح ده توسعه دهد و برای این کار از طرف آقای دکتر کلالی مامور تشکیلات حزب ایران نوین برنامه‌ای تدوین گردیده و مشغول اجرای آن می‌باشد. چنانکه از یک ماه پیش در اخبار جراید و مخصوصاً در روزنامه ندای ایران نوین1 ارگان رسمی حزب ایران نوین خوانده می‌شود هر هفته در یک شهرستان کمیته‌های شهرستان حزب ایران نوین افتتاح می‌گردد و شاید تا یک ماه دیگر امر افتتاح حزب در مراکز شهرستانها خاتمه پیدا کرده و نسبت به افتتاح شعب حزب ایران در بخش‌ها اقدام شود ابتکار دیگر حزب ایران نوین برای نفوذ در روستاها تشکیل خانه‌های ده است. آقای ادیب سمیعی نماینده مجلس شورای ملی این کار را طرح‌ریزی کرده و رهبری می‌کند طبق اساسنامه‌ای که برای خانه‌های ده نوشته شده است در هر ده یک نفر از معتمدین به اتفاق هفت نفر هیئت امنای ده را تشکیل می‌دهند و معمولاً یک اتاق و یا ساختمان برای محل کار خود اختصاص می‌دهند که البته با تشریفات خاص با حضور نماینده محل و گردانندگان حزب ایران نوین افتتاح می‌شود. خانه ده بطوری‌که آقای دکتر کلالی رئیس تشکیلات حزب ایران نوین و آقای دکتر زاهدی قائم‌مقام دبیرکل حزب ایران نوین تعریف می‌کنند عملی خواهد بود که روزانه دهقانان در آنجا جمع شده و خواسته‌های خود را بررسی کرده و به مقامات بالاتر حزب گزارش می‌کنند. اسکلت اصلی این افراد را اعضای شرکتهای تعاونی روستایی تشکیل می‌دهد و طبق دستوراتی که از طرف سازمان مرکزی تعاون روستایی (آقای مهندس شاهد) و دولت به نمایندگان تعاون روستایی در استانها و شهرستانها داده شده است نمایندگان مزبور وظیفه دارند کلیه اعضای شرکتهای تعاونی روستایی را وارد حزب ایران نوین کرده و با گشودن خانه‌های ده و منتشر کردن دهقانان به خانه ده کلیه مردم روستایی را به حزب ایران نوین مربوط سازند. در این اواخر چنانکه از اخبار روزنامه‌ها استنباط شده در چندین نقطه اولین خانه‌های ده افتتاح گردید و در جلسه‌ای که روز یک‌شنبه 9 بهمن ماه جاری در محل سازمان‌های وابسته با حضور دکتر زاهدی رئیس بانک اعتبارات کشاورزی و عمران و روستاها و قائم‌مقام دبیرکل حزب ایران نوین تشکیل گردید و در جلسه مزبور عده‌ای از نمایندگان مجلس عضو حزب ایران نوین نیز حضور داشتند و به نمایندگان مجلس توصیه شد که هرچه زودتر در دهات و قصبات حوزه انتخابیه خود برای افتتاح خانه دهقان اقدام نمایند. باتوجه به تعداد کثیر اعضا شرکتهای تعاونی روستایی که قریب یک میلیون نفر هستند و حزب ایران نوین از طریق سازمان تعاونی روستایی و خانه دهقان می‌خواهد آنها را وارد حزب ایران نوین نمایند آقای خسروانی دبیرکل حزب ایران نوین و وزیر کار در هفته گذشته در نطقی که به مناسبت انقلاب ششم بهمن ایراد کرده ادعا نمود که حزب ایران در کشور در حدود یک میلیون نفر عضو دارد.
توسعه سازمان جوانان حزب ایران نوین
دیگر از کارهایی که این روزها حزب ایران نوین بطور مداوم دنبال آن است توسعه سازمان جوانان حزب ایران نوین می‌باشد سازمان جوانان حزب ایران نوین که دکتر رهنوردی نماینده مجلس شورای ملی آن را رهبری می‌کند از دو سال پیش در تهران تشکیل گردید و در ولایات فعالیتی نداشت اینک یکی از دستورات کمیته مرکزی حزب ایران نوین که به تمام مراکز استان و شهرستانها داده شده است این است که سازمان جوانان حزب در سطح استان و شهرستان و حتی روزی در ده گسترش داده شود و به همین علت آقای دکتر رهنوردی از طرف حزب ماموریت پیدا کرده است که سازمان جوانان حزب را در تمام شهرستانها افتتاح نماید اعضای سازمان جوانان حزب ایران نوین را معمولاً جوانان و دانش‌آموزان پسر و دختر کشور تشکیل می‌دهند و با دستوراتی که به مدیران مدارس داده شده از دانش‌آموزان برای تشکیل سازمان جوانان حزب ایران نوین استفاده می‌شود آقای دکتر رهنوردی شخصاً در اظهارات خود می‌گفت که در هفته گذشته در خوزستان در 14 شهر مبادرت به افتتاح سازمان جوانان حزب ایران نوین کرده است و به زودی برای افتتاح سازمان مزبور به تمام شهرستانهای کشور مسافرت خواهد کرد.
جمع‌آوری پول برای خانه ایران نوین
یکی از کارهایی که این روزها حزب ایران نوین [ناخوانا] آن را دنبال می‌کند جمع‌آوری اعانه و پول برای ساختن خانه ایران نوین در تهران می‌باشد و در نظر است به جای تمام ساختمانی که اکنون حزب در خیابان ملک‌الشعرای بهار تخت جمشید و خیابان ژاله از آنها استفاده می‌کند این محل را مورد استفاده قرار گیرد و کلیه تشکیلات حزب در آن جای داده شود البته یکی دیگر از نظرات حزب برای جمع‌آوری اعانه و پول بطوری‌که آقای دکتر کلالی اظهار می‌کرده تقویت بنیه مالی حزب است برای جمع‌آوری پول و اعانه از طرف حزب به تمام تشکیلات در شهرستانها دستور داده شده تا از اعضای حزب چه روشنفکر و کارگر و دهقان به میزان لااقل یک روز درآمد پول جمع‌آوری و به تهران حواله شود تا با آن پول بنای عظیم خانه ایران نوین را و بطوری‌که اظهار می‌شود بنای بزرگی خواهد بود ساختمان نمایند. آقای دکتر کلالی رئیس تشکیلات حزب ایران نوین ضمن یک مذاکره خصوصی می‌گفت هنوز مبلغ قطعی که برای خانه ایران نوین جمع‌آوری شده است معلوم نیست زیرا مرتب از شهرستانها پول می‌رسد و هنوز محاسبه آن تمام نشده است و اضافه می‌شود که این مبلغ از میلیون تجاوز خواهد کرد. آقای مهندس صائبی عضو شورای حزب در یک صحبت خصوصی راجع به جمع‌آوری پول اظهار می‌نمود که قرار است مثلاً نمایندگان مجلس و وزرا هریک بیش از هزار تومان به این امر کمک نمایند و اضافه می‌کرد که دستورات لازم برای این کار بعداً داده خواهد شد یکی از ابتکارات حزب ایران نوین برای جمع‌آوری اعانه و پول برای خانه ایران نوین دادن کلیشه‌های تبلیغاتی به جراید و روزنامه‌ها می‌باشد که اخیراً منتشر می‌شود و البته حزب ایران نوین هزارها تومان پول آگهی برای این منظور به جراید خواهد داد. رئیس حسابداری حزب ایران نوین آقای محمود پروشانی2 نماینده مجلس شورای ملی است مشارالیه از افشای مبلغ قطعی که تاکنون برای خانه ایران نوین جمع‌آوری گردیده از اظهارنظر خودداری نمود ولی اطمینان داشت که مبلغ متنابهی جمع‌آوری خواهد گردید.
جلب کارگران و سندیکای‌ها به حزب ایران نوین
برای جلب سندیکاهای کارگری به حزب ایران نوین آقای حیدر صائبی نماینده مجلس شورای ملی از تهران و کارگر سابق سیمان شهرری فعالیت زیادی انجام می‌دهد حیدر صائبی در یک صحبت خصوصی اظهار می‌داشت که اکنون در حدود 100 هزار نفر اعضای سندیکاهای مختلف کارگری در خانه کارگر واقع در خیابان فرانسه وابستگی خود را به حزب ایران نوین در تهران اعلام نموده‌اند و این سندیکاها در حدود 140 نفر نماینده کارگر دارند که همه روزه در محل خانه کارگر جمع می‌شوند و درباره گسترش حزب ایران نوین فعالیت می‌کنند. حیدر صائبی ضمناً می‌گفت اصولاً ما کارگران خود را فقط به شاه وابسته می‌دانیم و چون دستور داده‌اند که فعلاً با حزب ایران نوین همکاری کنیم طبق دستور شاهنشاه این کار را می‌کنیم ولی اگر روزی شاهنشاه بخواهند که مثلاً ما به دسته دیگری ملحق شویم قطعاً همین کار را خواهیم کرد و در واقع ما وابسته به شاه هستیم و نه حزب ایران نوین البته همان‌طور که حیدر صائبی می‌گفت تقریباً تمام اعضای حزب ایران نوین از کارگر دهقان گرفته تا نمایندگان مجلس و فراکسیون حزب ایران نوین وقتی صمیمانه و از نزدیک با آنها صحبت می‌کنند می‌گویند ما نوکر شاهنشاه هستیم و چون قرار است حزبی باشیم حزب ایران نوین را اختیار کرده‌ایم و در واقع به گردانندگان آن ایمان و عقیده نداریم. بطور مثال آقای دکتر حاتم3 نماینده مجلس از قصر شیرین اظهار می‌نمود من (دکتر حاتم) به امثال دکتر کلالی، خسروانی و خواجه‌نوری مطلقاً عقیده نداریم و اگر در حزب ایران نوین هستیم به خاطر مصالح کشور و دستور شاهنشاه است که فرموده‌اند نمایندگان در احزاب باشند بهتر است تا منفرداً فعالیت نمایند. در شهرستانها هم وضع حزب ایران نوین بهتر از این نیست زیرا حزب مزبور در هر شهرستان از روسای ادارات دولتی که معمولاً خود را تابع دولت می‌دانند تشکیل شده است و افراد محلی اصلاً در حزب نقشی ندارند در صورتی‌که اگر حزب ایران نوین بخواهد و [ناخوانا] نقش جلب مردم را به دست گیرد باید مردم واقعی شهرستان و کسبه و بازرگانان و کارگران و دهقانان را وارد حزب نمایند زیرا کارمندان دولت که در هر شهرستان جز عده معدودی برای مدت قلیلی ماموریت دارند نمی‌توانند مورد اعتماد عمومی باشند و برای اثبات این امر کافی است بگوییم که مثلاً در شهر زاهدان اعضای کمیته حزب ایران نوین اکثراً از روسای ادارات تشکیل شده است در عرض دو سال 4 نفر رئیس کمیته تغییر سمت یافته‌اند و یکی از آنها که شخص نادرستی هم بوده به علت اهمال در انجام وظایف اداری از کار برداشته شده است و اتفاقاً در نتیجه همین عیبی که حزب ایران نوین دارد و هر شهر مردم را به بازی نگرفته و نیروی خود را محدود به فرماندار و یا روسای ادارات کرده است در هر شهرستان افراد بومی که معمولاً برای تشکیل حزب و مخصوصاً در موقع انتخابات نقش مهمتری به عهده دارند اغلب به حزب مردم روی می‌آورند و همین امر روزی ممکن است باعث شکست حزب ایران نوین در شهرستانها گردد.
بررسی و بهره‌برداری گردید در پرونده آقای عطاءاله خسروانی به کلاسه خ - س بایگانی شود- 26 /11 /45
151
در ساعت 11:00 روز 19 /11 /45 به بخش 322 واصل گردید.
توضیحات سند:
1. روزنامه ندای ایران نوین: روزنامه ندای ایران نوین با روش سیاسی و خبری به صاحب امتیازی و مدیرمسوولی محمدعلی رشتی و سردبیری نجفقلی پسیان از سال 1342 تا 1354 به صورت روزانه در تهران منتشر می‌شد. این روزنامه وابسته به حزب ایران نوین بود.راهنمای مطبوعات ایران (1304 تا 1357) سید محمد صدری طباطبائی نائینی، ج اول، ص 690.
2. محمود پروشانی فرزند محمدحسین در سال 1288 ش در همایونشهر اصفهان به دنیا آمد. تحصیلات خود را تا لیسانس کشاورزی دانشکده کرج ادامه داد و مشاغلی از جمله: معاون بانک اعتبارات کشاورزی و عمران روستایی، نماینده مجلس شورای ملی و ... را عهده‌دار بود. از حیث سیاسی ابتدا عضو حزب ایران نوین و بعد رستاخیز و طرفدار سیاست غرب بوده است. نامبرده به پاس خدمت به رژیم پهلوی نشان تاجگذاری، درجه 3 تاج ، اصلاحات ارضی، درجه 3 فرمان و درجه 3 همایون دریافت داشته است.( اسناد ساواک)
3. عباس حاتم، فرزند ابراهیم در سال 1289 ﻫ ش در قصرشیرین به دنیا آمد. پس از طى تحصیلات مقدماتى راهى پاریس شد و دوره متوسطه را در آنجا گذراند و از دانشکده پزشکى سوییس فارغ‌التحصیل شد. وی مدتی نیز در آمریکا تحصیل کرد تا اینکه در سال 1329 اقدام به تأسیس کارخانه برق در قصر شیرین نمود. وی ابتدا با جبهه ملی مرتبط بود، اما بعداً به دربار نزدیک شد و به عضویت حزب مردم و ایران نوین درآمد. وى نماینده دوره‌هاى 20 و 21 و 23 مجلس شوراى ملى از قصر شیرین بود.
(روزنامه اطلاعات، شماره 11223، 1342 ش).