تاریخ سند: 9 بهمن 1357
گزارش نوبه ای اطلاعاتی شماره 52
متن سند:
مدت دوره از 0001 09 /11 /1357 تا 2400 09 /11 /1357
(پس از بهره برداری معدوم گردد)
1ـ وضعیت گروه های مخالف
الف ـ مناطق با فعالیت شدید
(1) تهران
ـ ساعت 1130 خیابان های منطقه کلانتری 11 به وسیله اخلالگران مسدود
گردیده به طوری که وسائط نقلیه در خیابان ها قادر به حرکت نمی باشند.
ـ اعلامیه هائی در تهران پخش شده است که مسئول تیراندازی روز گذشته
افسری به نام سروان بهمن شکرائی است.
ـ ساعت 1215 مقابل پایگاه یکم ترابری تا پایگاه شکاری مردم خیابان ها را
بسته و آتش روشن نمودند.
ـ ساعت 0800 کارمندان فنی سازمان صنایع نظامی فرح آباد ژاله در مقابل درب
کارخانه اجتماع نموده و از رفتن به محل کار امتناع و ضمن دادن شعار ضد ملی
به صورت گروه های کوچک در خیابان ها به راه افتادند.
1
ـ ساعت 0930 عده ای در حدود 3000 نفر در خیابان امیرکبیر اجتماع و با گفتن
اللّه اکبر به سوی میدان سپه در حرکت بودند.
ـ روز جاری حدود 153 نفر از لیسانسیه های وظیفه مراکز آموزش هوایی از
خوردن صبحانه خودداری نمودند.
ـ ساعت 1130 حدود 3000 نفر در خیابان های اطراف سه راه آذری به طرف جاده
کرج در حرکت بوده و شعارهای مضره می دادند.
ـ ساعت 1145 حدود 000 /10 نفر در خیابان های امیرآباد، شاهرضا و میدان
24 اسفند شروع به تظاهرات و دادن شعار مضره نمودند.
ـ ساعت 1110 در بیمارستان پهلوی حدود 000 /40 نفر جمع و تظاهراتی انجام
داده اند ضمنا 12 جسد را روی دوش گرفته که یکی از جسدها ملبس به لباس
نظامی بوده است.
2
ـ در خیابان های شیر و خورشید و قزوین تظاهرات شدیدی انجام گرفت که به
علت راه بندان و بسته بودن راهها امکان دخالت یگانهای نظامی نبوده است.
ـ حوالی خیابان های آریامهر و شهرآرا نا آرام است و در اکثر خیابان ها به وسیله
تظاهرکنندگان آتش سوزی ایجاد و یک بانک ملی را در سه راه آذری آتش
زدند.
ـ حوالی خیابان های باغشاه و سپه ناآرام است تظاهرات و راه بندان در این منطقه
وجود دارد.
ـ ساعت 1300 تعداد تظاهرکنندگان در میدان 24 اسفند بیش از جاهای دیگر
است.
ـ ساعت 1230 حدود 000 /20 نفر در میدان 24 اسفند مشغول تظاهرات
بوده اند عده ای از آنها کفن پوش بوده اند.
3
ـ یک دستگاه خودرو متعلق به یکی از پرسنل ژاندارمری در میدان 24 اسفند به
آتش کشیده شد.
ـ یک نفر از مأمورین پلیس که موتور سوار بوده وسیله تظاهرکنندگان دستگیر
می گردد.
ـ ساعت 1200 از اول خیابان بهبودی تا میدان شهیاد توسط تظاهرکنندگان آتش
روشن گردیده و عده ای چماق به دست ایستاده گفته شده عده ای که به دور
سرشان دستمال بسته و در تظاهرات شرکت داشتند از چریک های فدائی خلق
می باشند.
ـ ساعت 1215 عده ای در حدود 50 تا 000 /60 نفر در اطراف دولاب کوی
آبان به تظاهرات ضد ملی پرداخته اند.
ـ اجتماعی حدود 3 الی 4000 نفر در تجریش جلوی بیمارستان پهلوی به
تظاهرات ضد ملی پرداخته و با خود پلاکاردهایی حمل می نمودند.
ـ در نزدیکی میدان شهیاد مقابل قرارگاه پلیس، مأمورین راه را بسته و در قسمتی
از خیابان آیزنهاور تیراندازی می کنند، به قدری شعله آتش زبانه می کشید که دود
همه جا را فرا گرفته بود.
ـ ساعت 1600 اکثر چهار راهها تعدادی از روحانیون و مردم در حالی که بازوبند
مشکی به بازو بسته بودند و روی بازوبند نوشته شده بود «انتظامات انقلاب
اسلامی» کنترل عبور و مرور را انجام و تعدادی از اخلالگران خودروهای
شخصی را جهت دریافت بنزین به منظور ایجاد حریق متوقف و شناسائی
می نمودند.
ـ ساعت 1715 در میدان 24 اسفند و خیابان امیرآباد، آیزنهاور و خیابان های
فرعی متصل به آن وسیله عناصر اخلالگر بسته شده و در وسط خیابان ها
آتش سوزی براه انداخته اند و یک اتومبیل بنز پلیس را نیز به آتش کشیدند.
ـ حدود 000 /70 نفر در بهشت زهرا اجتماع نموده و فریاد می زدند، روحانیون
ما را مسلح کنید تا قاتلین کشتار که عبارتند از فرمانده گارد جاویدان، تیمسار
ارتشبد قره باغی، تیمسار سپهبد بدره ای، تیمسار ارتشبد شفقت، تیمسار
خسروداد، تیمسار ریاحی، تیمسار ربیعی، تیمسار شهردار فرمانده دبیرستان
نظام را بکشیم.
ـ ساعت 2040 پل راه تهران تبریز اول جاده ساوه وسیله عناصر ناشناسی به
آتش کشیده شد.
ـ ساعت 1830 شخص ناشناسی به اتاق افسر نگهبان لجستیکی هوائی تلفنی
اظهار داشت پیام، پیام ما خواستار آزادی کسانی هستیم که دیروز دستگیر
شده اند و چنانچه ظرف 24 ساعت آزاد نشوند در شعبه های ئیدرولیک و اف ـ
27 و موتور جت خرابکاری خواهد شد.
ـ ساعت 1000 حدود 5000 نفر از عناصر اخلالگر در اطراف ستاد ژاندارمری
کشور شاهنشاهی به تظاهرات ضد ملی پرداخته و به صفوف سربازان که به
منظور حفاظت گمارده شده بودند حمله نموده و در این حملات یک عدد کوکتل
مولوتف به ناهارخوری افسران ستاد پرتاب و موجب آتش سوزی گردیده و
سپس ساعت 1730 تظاهرکنندگان به درمانگاه ژاندارمری واقع در خیابان
اسکندری حمله و شیشه های ساختمان را با پرتاب سنگ شکستند، علیرغم
ادامه شعارهای بسیار زننده و پرتاب سنگ و بطری آتش زا از طرف اخلالگران
مأمورین با نهایت خونسردی با بلندگو مهاجمین را به آرامش دعوت نمودند.
4
ـ ساعت 1650 تیمسار سرلشگر لطیفی رئیس آجودانی ژاندارمری کشور
شاهنشاهی که عازم منزلش بوده اخلالگران در 24 اسفند تیمسار را با چاقو
مجروح و راننده ایشان را مضروب نموده که تیمسار به علت جراحت وارده تحت
عمل جراحی قرار گرفت.
5
ـ ساعت 1400 اخلالگران پس از آتش زدن کارخانه آبجوسازی شمس به
بخش 15 آمده و ساختمان شکوفه نو و تعدادی از خانه های روسپی ها را آتش و
وسایل کاباره شکوفه را غارت کردند.
ـ ساعت 2115 اتومبیل سوبارو برنگ گوجه فرنگی که شماره آخر آن 31 بوده
مقابل درب غربی ستاد ژاندارمری متوقف و پس از اجرای تیراندازی به صورت
رگبار به سمت سی متری متواری می شود.
بنا به اظهار شاهدان عینی سرنشینان
اتومبیل دو نفر مرد و سه نفر زن بوده اند و در این رویداد یکی از سربازان جراحت
مختصری از ناحیه دست برداشته است.
ـ ساعت 1630 یک نفر سرگرد (هویت نامعلوم) با لباس سویل در پمپ بنزین نواب
توسط اخلالگران شناسایی و مورد ضرب و جرح واقع گردید که توسط مأمورین
پمپ بنزین به داخل دفتر پمپ برده شده است.
ـ ساعت 1500 حدود 000 /10 نفر در مسجد جامع کرج اجتماع و پس از سخنرانی
واعظ از مسجد خارج و به راهپیمایی مشغول شدند.
(2) استان آذربایجان شرقی
ـ ساعت 0930 حدود 000 /25 نفر به دانشگاه آزادآبادگان وارد و شعارهایی به
طرفداری خمینی و مراجعت وی به ایران می دادند ضمنا عده ای از آنان به حمایت از
همافران اعتصابی و بسته شدن فرودگاه ها و کشتار اخیر در دانشگاه مزبور متحصن
شدند.
6
(3) استان آذربایجان غربی
ـ وجود افراد مسلح در رضائیه باعث شد که کنترل ارزاق عمومی در دست مردم
باشد.
شهربانی رضائیه فقط از قرارگاه های خود محافظت نموده و سایر نیروهای
نظامی در مواقع تخریب اموال عمومی از سربازخانه ها و قرارگاه های خود خارج
نمی شوند.
ـ مخالفین رژیم از رفتن تیمسار هومان فرمانده لشکر رضائیه به تهران شدیدا
متأسف و اظهار می دارند با رفتن ایشان به تهران برنامه ها به هم ریخته است.
مخالفین خواستار بازگشت وی شده و تهدید کرده اند که هر فرمانده دیگری به
جای وی اعزام شود ترور خواهد شد ضمنا از طرف اخلالگران طرحی برای از
بین بردن تیمسار سپهبد صانعی تهیه شده است.
7
(4) استان اصفهان
ـ ساعت 0800 اجتماعی از اهالی نائین پس از پیوستن به عده ای از پرسنل
نیروی هوائی میدان تیر انارک و پایگاه هاشم آباد، دست به تظاهرات ضد ملی
زدند.
8
ـ با وجودی که به وسیله رادیو اعلامیه فرمانداری نظامی اصفهان مبنی بر عدم
تشکیل اجتماع به دفعات آگهی گردید معهذا حدود 650 نفر پرسنل هوانیروز
مبادرت به راهپیمایی و اعلام همبستگی با مردم نمودند ضمنا قطعنامه ده ماده ای
خود را اعلام داشتند.
9
(5) استان خراسان
ـ در سبزوار حدود 2500 نفر در خیابان ها به تظاهرات و راهپیمائی پرداختند.
(6) استان کردستان
ـ باتوجه به این که اهالی مهاباد تمایلات کمونیستی دارند معهذا عده ای پرچم
شیعه را به دست گرفته و شعارهای ضد ملی و میهنی می دادند.
(7) استان خوزستان
ـ ساعت 0900 حدود 000 /100 نفر در آبادان به تظاهرات ضد ملی و میهنی
پرداختند.
10
ـ حدود 000 /200 نفر در مساجد آبادان تجمع و سپس اقدام به راهپیمائی
نمودند.
(8) استان کرمانشاه
ـ از طرف افراد ناشناس اعلامیه ای منتشر و در معابر عمومی کرمانشاه پخش و از
مجاهدین هوانیروز دعوت شده که در ساعت 1630 09 /11 /1357 به منظور
انجام راهپیمایی در مقابل مسجد آیت الله بروجردی تجمع نمایند.
ـ ساعت 1600 در اجتماعی که بیش از 5000 نفر در مسجد بروجردی
کرمانشاه تشکیل شده بود تعدادی از مردم عده ای از پرسنل هوانیروز را که
ملبس به لباس سویل بوده اند بر دوش گرفته و وارد مسجد شدند ضمنا یکی از
پرسنل هوانیروز با بلندگوی مسجد اشعار زیر را قرائت و در پایان چندین بار
شعاری بر علیه کد 66 داد.
11
خدا قرآن خمینی شعار من است
بر راه دین افتخار من است
بلند آسمان جایگاه من است
خدا پشت و پناه من است
(9) استان همدان
ـ ساعت 1000 حدود 2000 نفر با گارد و قمه و چاقو در خیابان های همدان به
تظاهرات پرداخته و این تظاهرات بدون درگیری خاتمه یافت.
12
ب ـ مناطق با فعالیت متوسط
(1) استان کرمان
ـ در تاریخ 9 /11 /1357 تعدادی از دانشجویان دانشگاه کرمان مبادرت به
فروش کتاب های کمونیستی نموده و در نتیجه با مخالفت مذهبیون مواجه و زد و
خورد شدیدی بین آنان در گرفت.
(2) استان هرمزگان
ـ در تاریخ 9 /11 /1357 در بندرعباس تظاهرات و راهپیمائی ضد ملی با
شرکت تعدادی از اهالی این شهر انجام گردید.
پ ـ مناطق با فعالیت کم
(1) استان همدان
ـ ساعت 0735 سرباز وظیفه محسن شیخ الاسلامی جمعی گردان 227 تانک
سلاح کمری سرباز وظیفه منوچهر فولادوند را برداشته و دور انگشتان خود
چرخاند که ناگهان تیری از دهانه لوله خارج و به سر فولادوند اصابت و نامبرده
را به بیمارستان اعزام و حال وی رضایت بخش نیست.
(2) استان آذربایجان شرقی
ـ ستوان دوم شهربانی (نام معلوم) که قبلاً در تبریز به وسیله سارقین بانک ملی
مورد اصابت گلوله قرار گرفته بود درگذشت.
2ـ عملیات گروه های مخالف
الف ـ استعداد و گسترش
به علت عدم مراجعت خمینی و تبلیغ روحانیون و سایر گروه های مخالف و
همچنین مسلح شدن تعدادی از اخلالگران همبستگی مخالفین بیش از پیش
توسعه پیدا کرده است.
13
ب ـ تاکتیک و جنگ افزارهای جدید
رهبران گروه های مخالف با پخش اعلامیه ها مضره و تبلیغات کاذب و تحبیب و
تلطیف به پرسنل ن م ش سعی دارند که در صفوف نظامیان رخنه کرده و آنان را به
اجتماع خود اضافه نمایند.
3ـ سایر عناصر اطلاعاتی
الف ـ هویت گروه های مخالف ـ تغییر نداشته است.
ب ـ تلفات: ارتشی ـ غیر ارتشی
نام شهر ـ کشته ـ زخمی ـ کشته ـ زخمی
تهران: ـــ 2؛ ـــ ـــ
قصر شیرین: 1 ؛ 2 ؛ ـــ ـــ
پ ـ تهدیدات
یورش اخلالگران و مخالفین به پرسنل ن م ش و آتش زدن تأسیسات و وسائط
نقلیه و تهدید تلفنی و جستجوی بدنی به منظور شناسایی آنان شدت یافته است.
ت ـ روحیه
مبهم بودن تاریخ مراجعت خمینی به ایران در روحیه اخلالگران و مخالفین تأثیر
زیادی نموده و در نتیجه خشم آنان بیش از پیش افزایش یافته است.
ث ـ فعالیت های ممانعتی جدید
مخالفین دولت و رژیم با سوزاندن لاستیک ماشین ها و استفاده از خودروها و
سایر وسایل ایجاد راه بندان و ترافیک نموده تا از رسیدن به موقع یگانهای
فرمانداری نظامی به محل حادثه ممانعت گردد.
ج ـ تأسیسات اداری و پشتیبانی ـ تعبیری نداشته است.
4ـ ضد اطلاعات
الف ـ اقدامات اطلاعاتی ـ شناسائی پرسنل ن م ش و جستجوی بدنی آنان به
منظور ایجاد رعب و وحشت و آسیب رساندن به آنان ادامه دارد.
ب ـ تبلیغات براندازی
پخش اعلامیه و نشر اکاذیب و شایعات کذب و خلاف واقع در جراید کشور کما
فی السابق ادامه دارد.
پ ـ مخالفت اخلالگران و قشریون با شورای سلطنت و کابینه دکتر بختیار فزونی
یافته است.
ت ـ شایعات
ـ عناصر اخلالگر تصمیم دارند مجددا ستاد ژاندارمری را محاصره و با ایجاد
راه بندان مانع رسیدن قوای کمکی گردند.
ـ شایع است که پرسنل ن ه ش به خاطر پرسنل اعدامی همافران پایگاه ها دست به
اعتصاب خواهند زد.
ـ شایع است در خیابان پهلوی میدان تجریش روبروی فروشگاه شهر و روستا
یک میوه فروش (فروشگاه اسلامی) به خریداران اسلحه و فشنگ تحویل
می نماید.
ـ اعلامیه ای پخش گردیده است که سرگرد آریان فر به اتفاق چند نفر همافر در
تاریخ 9 /11 /1357 اعدام می شوند.
ـ در شهرستان قم شایع شده که مخالفان رژیم قصد دارند به منازل سازمانی ن.
م
ش حمله نموده و بمب گذاری نمایند.
ـ شایع است که در مسجد آذربایجان واقع در خیابان بازار تهران اسلحه پخش
می نمایند.
ـ شایع است دانشجویان دانشگاه تهران در مسیر دانشگاه مبادرت به ساختن بمب های دستی جهت
استفاده از آنان در تظاهرات می نمایند.
ـ برابر خبر رسیده در تاریخ 9 /11 /1357 عده ای از کارکنان وزارت امورخارجه مبادرت به اعتصاب
نموده و در خیابان های اطراف وزارتخانه به راهپیمایی پرداخته اند.
ـ یک نفر افسر ژاندارمری طی گزارشی اظهار داشته که در کوچه نور دیده مقابل دانشکده صنعتی آریامهر
16 نفر غیر نظامی که تعدادی از آنها ملبس به لباس کار و بقیه پوطین و شلوار کار به تن داشتند به هشت
قبضه تفنگ کلاشینکف و دو قبضه کلت مسلح بوده و به پسر بچه ای به نام حسین گفتند که به باغ فیض
می روند و هدف آنها را به آنجا بیاورند.
ـ با اقدامات دولت آمریکا مبنی بر تخلیه وسایل طبقه بندی شده نظامی و انهدام یا خارج کردن تجهیزات
نظامی از قبیل هواپیماهای فانتوم و سایر وسائل، مخالفین برای نفوذ در ارتش و اغفال پرسنل نظامی
عنوان می نمایند که دولت ایران قبلاً پول آنها را داده و خریده است و بردن این وسایل تاراج اموال ملت
توسط آمریکا است.
چرا وسایلی را که قبلاً خریداری شده و پولش پرداخت گردیده از مملکت خارج می کنید و شما نظامیان
ساکت نشسته اید و تجاوز علنی آمریکا را نادیده می گیرید.
5ـ امکانات گروه های مخالف
به انگیزه رفتار مسالمت آمیز مأمورین فرماندار نظامی و درج مطالب خلاف واقع در جراید تجری
اخلالگران بیش از پیش افزایش یافته است.
6ـ اخباری که در گزارش روزهای پیش نوشته نشده است.
ـ در تاریخ 8 /11 /1357 به علت بسته بودن فرودگاه مهرآباد از ورود پرسنل فرودگاه به وسیله
فرمانداری نظامی تهران جلوگیری به عمل آمده و در نتیجه پرسنل نتوانستند در محل کار خود حاضر
شوند.
ـ در تاریخ 7 /11 /1357 یک نفر کارمند جمعی شرکت پشتیبانی و نوسازی هلیکوپتر ایران توسط عده ای
از اخلالگران و چماق به دستان در جلو دانشگاه دستگیر و پس از جستجوی بدنی و پیدایش کارت
شناسایی به این عنوان که مشارالیه ساواکی است نامبرده را کتک زده و در داخل دانشگاه بازداشت
نمودند.
ـ ساعت 2100 08 /11 /1357 سرگرد خلبان ماسورلای، خلبان اف ـ 4 فرودگاه مهرآباد (تبعه آمریکا)
در جلو منزلش مورد حمله تروریست ها واقع و مجروح گردید.
ـ در تاریخ 8 /11 /1357 در خیابان لشگری عده ای گفته اند که هر کسی خدمت سربازی انجام داده و به
سلاح آشنائی دارند خود را به مساجد معرفی و اسلحه تحویل بگیرد.
ـ در تاریخ 8 /11 /1357 اهالی خیابان خاوران تصمیم داشتند به منزل یک نفر استوار شهربانی حمله
نمایند ولی به توصیه تعدادی از اهالی محل از این عمل منصرف گردیدند.
ـ در تاریخ 8 /11 /1357 در سنندج خرابکاران پس از قطع برق و تلفن کلانتری 2 به وسیله نارنجک و
مسلسل به سربازان مراقب کلانتری حمله نموده و سه نفر از آنان به شدت زخمی گردیدند ضمنا به طرف
خانه های سازمانی نارنجک دست ساز پرتاب و در نتیجه منازل یک نفر افسر و دو نفر درجه دار به آتش
کشیده شد.
ـ در تاریخ 1 /11 /1357 اهالی ده حصارک کرج قصد داشتند باغ حصارک متعلق به ارتش شاهنشاهی را
تصاحب و بین خود تقسیم نمایند و چون محافظین نظامی باغ قادر به جلوگیری اهالی نبوده اند لذا در این
مورد مراتب از طریق اداره مهندسی ن ز ش اقدام گردید.
ـ ساعت 2100 08 /11 /1357 بمب دست سازی به منزل سرپاسبان دوم فتح اله شکری ساکن همدان
پرتاب و در نتیجه شیشه های منزل وی شکسته شده ولی خسارت جانی در بر نداشته است.
ـ ساعت 2300 08 /11 /1357 چهار نفر درجه دار ژاندارمری که از قصرشیرین به سوی شاه آباد غرب
در حرکت بودند وسیله افراد ناشناس در حوالی پاطاق مورد حمله مسلحانه قرار گرفته و در اثر تیراندازی
متجاوزین یک نفر از ژاندارم ها کشته و 2 نفر دیگر مجروح گردیدند و یک قبضه مسلسل اوزی به سرقت
برده شده است.
ـ در ساعت 1135 07 /11 /1357 قطار باری از نخجوان به طرف جلفا با پنج واگن حامل سرباز شوروی
مشاهده شده است ضمنا بنا به گزارش شهربانی و اعلام ژاندارمری جلفا یک لشکر از ارتش شوروی در
مرز مقابل مستقر گردیده است.
7ـ تجزیه و تحلیل
در مقایسه با روز گذشته فعالیت های اخلالگرانه مخالفین رو به کاهش گذاشته لکن مقاومت های براندازی
و ممانعتی در پاره ای از نقاط پایتخت بالاخص در حوالی دانشگاه به چشم می خورد تظاهرات دستجمعی
مخالفین به طور نامرتب در نقاط مختلف ادامه داشت.
ارعاب و تهدید و آتش سوزی منازل و تأسیسات و سوء قصد پرسنل ن م ش کماکان ادامه دارد.
8ـ نتیجه
به علت حمله مسلحانه و محاصره ساختمان ستاد ژاندارمری به وسیله اخلالگران و همچنین دفاع متقابل
پرسنل ژاندارمری و فرمانداری نظامی و در نتیجه مقتول و مجروح شدن تعدادی از متجاوزین بیم آن
می رود که اخلالگران تحت عنوان مشایعت جنازه مقتولین اقدام به تظاهرات نسبتا وسیع و احیانا
خشونت آمیز بنمایند و متعاقب سخنرانی جناب نخست وزیر و باز بودن فرودگاه احتمال مراجعت خمینی
و نیز اقدام وسیع مخالفین جهت مراجعه به فرودگاه و استقبال از مشارالیه به نظر می رسد که این امر ممکن
است به صورت پیش بینی نشده مورد استفاده اخلالگران بخصوص جناحهای تندرو و گروه های فدائی
خلق و دیگر عوامل مسلح مخالف به منظور ایجاد درگیری بین نیروهای انتظامی و مردم قرار گیرد که
پیش بینی اقدامات حفاظتی بالاخص در مقابل تأسیسات و مراکز انتظامی کمال ضرورت را دارد از طرفی
درج مقالات تحریک آمیز در جراید در زمینه اقدامات مأمورین انتظامی در مقابله با خرابکاران و چاپ
عکس های تحریک آمیز باعث تهیج مخالفین و توسعه دامنه خشم و بدبینی آنان نسبت به پرسنل نیروهای
نظامی گردیده و باعث وقوع حوادث ناگوار از قبیل حمله و ترور افراد و پرسنل نیروهای نظامی می شود که
در این زمینه نیز پیش بینی اقدامات لازم ضروری به نظر می رسد.
ر سب 3 ـ سپهبد خواجه نوری
به جای سرلشگر مکری
گیرندگان
1ـ وزارت جنگ (2 نسخه) 2ـ ن ز ش (معاونت عملیات و اطلاعات)
3ـ ن ه ش (معاونت عملیات) 4ـ ن د ش (معاونت عملیات)
5ـ ژ ک ش (رکن 3) 6ـ ش ک ش (عملیات)
7ـ ساواک
8ـ سب 2 (ر ک)
9ـ سب 2 ف د (ا د)
10ـ سب 2 ف ه (دسک داخلی)
11ـ سب 2 (داد)
12ـ روابط عمومی سب
توضیحات سند:
1ـ در ادامه تظاهرات دیروز
کارکنان تسلیحات «کارکنان و
کارگران مسلسل سازی و
صنایع نظامی در روز 9 بهمن
ماه 1357 از میدان ژاله به
طرف دانشگاه راهپیمایی
ترتیب دادند که عده ای از
مخالفین هم به آنها ملحق
گردیدند.
وقتی از مسئولین
مربوطه بازخواست شد اظهار
کردند که با توجه به اوضاع و
احوال کشور به هیچ وجه قادر به
جلوگیری از آنها نمی باشند.
»
(اعتراضات ژنرال، صص 272
و 273) روزنامه اطلاعات
نوشت گردهم آیی کارکنان
صنایع نظامی و راهپیمایی آنها
در اعتراض به بسته بودن
فرودگاه و حوادث خونین میدان
انقلاب بود.
(ش 15772، ص
8) و گزارش ساواک این چنین
بود : «ساعت 0930 روز
9 /11 /57 حدود 2000 نفر از
خیابان امیرکبیر وارد خیابان سپه
شده و شعار لااله الااللّه می دهند
و پلاکاردهای آنها مشخص
است که این افراد مربوط به
صنایع نظامی می باشند.
تظاهرکنندگان وارد خیابان
فردوسی شده و مردم را دعوت
می نمایند که در مقابل روزنامه
کیهان اجتماع نمایند.
» (28469
ـ 9 /11 /57)
2ـ حدود ساعت 10 صبح
«مراسم تشییع جنازه از سوی
بستگان شهدا (و مردم) در
محوطه بیمارستان هزار
تختخوابی (پهلوی) به عمل آمد.
این تشییع جنازه ها با تظاهرات
وسیع مردم توأم بود.
در همین
حال اتومبیلهای گارد و مأموران
فرمانداری نظامی خارج از
محوطه بیمارستان مستقر بودند
و از حمل جنازه ها به خارج
بیمارستان ممانعت می کردند.
»
(اطلاعات، ش 15772، ص 8)
این منبع اسامی شهدا روز
هشتم بهمن تهران را چاپ کرد.
3ـ «راهپیمایی و تظاهرات
مقابل دانشگاه که از صبح آغاز
شده بود تا بعدازظهر ادامه
یافت.
حضور تحصن کنندگان و
مردم در دانشگاه تهران، میدان
24 اسفند و شاهرضا و منطقه
اطراف دانشگاه را همچنان به
شکل صحنه اصلی تظاهرات و
فعالیت های سیاسی نگه داشته
است.
» (اطلاعات، ش 15772،
ص 8)
4ـ روابط عمومی ژاندارمری
در اطلاعیه ای که در روزنامه ها
به چاپ رساند نوشت که «در
روز 9 /11 /57 مجددا تعداد
زیادی تظاهرکنندگان، صحنه
روز قبل و محاصره ستاد را
تکراری می نمایند که با نصب
بلندگو و اخطارهای مکرر و
کمک تعدادی از علما که در این
جمعیت بودند متفرق می شوند.
»
(آیندگان، ش 3278، ص 4)
5ـ «در حدود ساعت 5
بعدازظهر هنگامی که سرلشکر
تقی لطیفی رئیس پرسنل
ژاندارمری در خیابان امیرآباد
به خانه اش می رفت مورد
شناسایی و حمله مردم قرار
گرفت.
تظاهر کنندگان اتومبیل
بنز سرلشکر لطیفی را آتش زدند
و وی را مضروب کردند.
مردم
پس از مضروب کردن سرلشکر
لطیفی تصمیم گرفتند وی را به
دانشگاه نزد روحانیون ببرند.
در
طول راه چند نفر به وی حمله
کرده، با چاقو او را مضروب
می کنند ولی دیگران مانع از
ادامه حمله به وی می شوند.
گفته
می شود در دانشگاه حضرت
آیت الله طالقانی دستور می دهند
مضروب را به بیمارستان یا
اورژانس ببرند.
به این ترتیب
وی به بیمارستان شماره 501
ارتش منتقل می شود.
»
(اطلاعات، ش 15772، ص 8)
6ـ از پیش از ظهر امروز
(9 /11 /57) «دانشگاهیان و
دانشجویان دانشگاه تبریز در
محوطه دانشگاه متحصن شدند.
حدود ساعت 10 بامداد هزاران
تن از دانشگاهیان و دانشجویان
تبریز دست به راهپیمایی زدند و
سپس در محوطه استادیوم
سرپوشیده دانشگاه اجتماع کرده
و طی قطع نامه ای آمده است که
ما دانشگاهیان و دانشجویان
تبریز که در کنار شما مردم
مستضعف مبارزه کرده ایم و
همراه شما مردم مؤمن و شجاع
شهید داده ایم به حمایت از شما
مردم دلیر خواسته های خود را
اعلام می داریم.
در قطع نامه
اشاره شده است: اعتراض به
بستن فرودگاهها؛ کشتار جمعی
مردم در روزهای جمعه، شنبه،
یکشنبه در شهرهای تهران،
سنندج، تبریز، رشت ؛ اعتراض
به دستگیری و شکنجه 600 نفر
از برادران روستایی در تبریز؛
پشتیبانی از مقاومت منفی
برادران ارتشی، به ویژه نیروی
هوایی تحصن نموده ایم.
»
(آیندگان، ش 3276، ص 4)
(روزنامه اطلاعات هم نوشت
که امروز (9 /11 /57) «هزار
تن از مردم تبریز پس از حضور
بر مزار شهدای وقایع جمعه
گذشته این شهر دست به
تظاهرات زدند و خواستار
مجازات مسببین آن شدند.
آقای گلسرخی نیز در اجتماع
بزرگ مسجد جامع تبریز طی
سخنانی کشتن مردم بی گناه
تبریز را به شدت محکوم کرد.
در حوادث حمله گذشته تبریز
10 نفر کشته شدند.
» (ش
15772، ص 3) امروز
(9 /11 /57) در هشترود و
سراب با تظاهراتی که شکل
گرفت دولت بختیار محکوم شد.
(آیندگان، ش 3276، ص 4)
7ـ درباره رخدادهای دیگر شهر
ارومیه سند دیگری هست که در
پی خواهید خواند.
8ـ مشابه این خبر در حوادث
روز هشتم بهمن نیز یاد شده بود.
(یاران امام به روایت اسناد
ساواک، ج 19، ص 529)
9ـ درباره اصفهان اخبار
دیگری را خواهید خواند که در
میان آنها به این دو موضوع مهم
با جزئیات اشاره نشده است :
«تعداد 650 پرسنل هوانیروز»
و «صدور قطع نامه ده ماده ای»
10ـ روزنامه آیندگان نوشت که
در راهپیمایی امروز
(9 /11 /57) آبادان دویست
هزار نفر شرکت داشتند.
«راهپیمایان در صفوف منظم و
در حالی که روحانیان، عشایر و
بانوان پیشاپیش آنان قرار
داشتند از مقابل دانشکده نفت
گذشتند و با طی کردن 6 کیلومتر
راه در ورزشگاه تختی اجتماع
کردند.
در این اجتماع کیاوش
یکی از معلمان که نخستین
سخنران بود، خبرنگاران
مطبوعات در آبادان را مورد
انتقاد قرار داد و گفت چنانچه
نسبت به چاپ وقایع آبادان
اقدام نکنند در راهپیمایی آینده
مطلقا جایی نخواهند داشت.
»
پس از سخنرانی دو تن از
روحانیان قطع نامه ای نیز
خوانده شد که در آن از تحصن
روحانیان در دانشگاه تهران
حمایت شده، خواستار پیوستن
ارتش به نهضت مردمی ایران
بودند.
(ش 3276، ص 4)
11ـ ساواک تعداد
شرکت کنندگان در این اجتماع را
ده هزار تن نوشت : «به منظور
اعلام همبستگی عده ای از
پرسنل هوانیروز کرمانشاه با
پرسنل نیروی هوایی از طبقات
مختلف مردم کرمانشاه جمعیتی
در حدود 10 هزار نفر که در بین
آنها تعدادی پرسنل هوانیروز
دیده شده است در ساعت 1600
روزجاری در مسجد بروجردی
اجتماع و پس از سخنرانی یکی
از روحانیان به راهپیمایی در
شهر پرداختند.
» (16646/ ه 1
ـ 9 /11 /57)
12ـ خبرگزاری پارس خبر را به
نحو دیگری نوشت : «از ساعت
10 صبح الی 30 /12 گروه
کثیری از زن و مرد در حدود
هشتاد هزار نفر از طبقات مختلف
دانشگاهیان، اصناف، کارگران،
کشاورزان در یک راهپیمایی
وسیع در خیابان های همدان
مبادرت به تظاهرات نمودند.
عده کمی از آنها با سلاح های
سرد مسلح بودند...
تظاهرات
مسالمت آمیز بود.
» (بولتن
خبرگزاری پارس، ش 303، ص
27)
13ـ موج مخالفتهایی که دیروز
(8 /11 /57) در تهران شروع
شد و امروز به دیگر شهرها
کشیده شد و نیز اقداماتی چون
تحصن روحانیان در دانشگاه
تهران و تظاهرات پر حجمی که
امروز (9 /11 /57) در تهران
شکل گرفت، شاپور بختیار را
مجبور به تصمیم گیری تازه ای
کرد.
او در مصاحبه ای
مطبوعاتی امروز اعلام کرد که
تا چند ساعت دیگر فرودگاه
مهرآباد تهران باز خواهد شد.
وی گفت : «با صدای بلند اعلام
می کنم که حضرت آیت الله هر
وقت میل داشته باشند می توانند
به کشور بازگردند.
» او در مورد
نامه ای که به امام خمینی نوشته
بود توضیح داد و نیز از قصد سفر
به پاریس و دیدار امام.
وی با
اشاره به شرط امام برای این
دیدار، یعنی استعفا از سمت
نخست وزیری گفت : «من
حاضر به استعفا نیستم ولی
حاضر به مذاکره هستم.
»
(کیهان، ش 10624، ص 2)
* امروز (9 /11 /57) امام
خمینی با برخی از نمایندگان
رسانه های خارجی گفت و گو
کردند.
متن این گفت و گوی تازه
با عنوان «متن مصاحبه قائد
بزرگ اسلام امام خمینی دام
ظله در تاریخ 29 صفر 99
مطابق با 8 بهمن در جلو
منزلشان با گروه زیادی از
خبرنگاران» در یک صفحه
تکثیر و توزیع شد، اما این
مصاحبه در مجموعه صحیفه
امام با تاریخ 9 بهمن ماه آمده
است.
نسخه توزیع شده در ایران در
ضمیمه کتاب آمده است.
(ضمیمه شماره 10) امام در این
مصاحبه در پاسخ به پرسشی
مبنی بر کودتای نظامی گفتند:
«ما از کودتای نظامی ترسی
نداریم.
ملت ایران به کودتاهای
نظامی عادت کرده است.
ما
پنجاه سال است زیر بار کودتا
هستیم : کودتای رضاخان،
کودتای محمدرضا، ما با
فشارهای اینها عادت کرده ایم.
ما از کودتا ترسی نداریم.
من
تعجب می کنم که ما می خواهیم
ارتشی را از شرّ استعمار خارج
کنیم و آنها خودشان
نمی خواهند.
بعضی از بلند
رتبه ها می خواهند نوکر باشند.
اصولاً ارتش با ما است.
خلاصه
ما از کودتای نظامی هیچ ترسی
نداریم...
ملت ایران تا پیروزی
نهایی را به دست نیاورد، دست
از نهضت خود بر نمی دارد.
»
(صحیفه امام، ج 6، صص 3 و 4)
* امروز (9 /11 /57) در ادامه
تظاهرات دو روز گذشته بازار
شهر و ادارات و سازمان های
دولتی تعطیل بودند و تظاهرات
پراکنده در نقاط مخالف شهر
رخ داد.
(بولتن خبرگزاری
پارس، ش 303، ص 24) از
صبح امروز (9 /11 /57)
کسبه های شهر رامسر در
اعتراض به کشتار دیروز مردم
تهران مغازه های خود را بستند و
راهپیمایی کردند.
ساعت یک
بعدازظهر تعداد راهپیمایان به
15 هزار نفر رسید.
آنها در
میدان امام خمینی اجتماع کردند
و به سخن سخنرانان گوش
دادند.
آن چه در این سخنان
مطرح شد در مورد غیر قانونی
بودن دولت بختیار بود.
(اطلاعات، ش 15772، ص 3)
منبع:
کتاب
شاپور بختیار به روایت اسناد ساواک صفحه 665