موضوع: جلسه منزل اصغر گیتی بین
تاریخ سند: 26 آبان 1342
موضوع: جلسه منزل اصغر گیتی بین
متن سند:
شماره: 127/الف 312 تاریخ:26 /8 /1342موضوع: جلسه منزل اصغر گیتی بین
ساعت 0930 روز جمعه 24 /8 /42 جلسه‌ای با حضور 12 نفر از اعضاء اتحادیه‌های کارگران خباز. پیراهن دوز. راه آهن و همچنین آقایان محمدی عضو هیئت مدیره پیراهن دوز. عبداله دری کارگر چاپخانه. محمدمهدی اندوهی. منصوریان. افراسیابی، در منزل اصغر گیتی بین تشکیل شد.
ابتدا محمدی عضو هیئت مدیره اتحادیه پیراهن دوزان به طور خصوصی صحبت کرد و گفت به انتخاب عضویت هیئت مدیره تمایل نداشته و به اجبار کارگران وادار به قبول آن شدم. محمدی گفت با وزیر کار تماس گرفته و ضمن تهدیداتی که وزیر کار از کارشکنی‌ها و اخلالگری افراد جبهه ملی در سندیکا می‌نمایند صحبت کرده و خلاصه‌ای از مذاکرات با وزیر کار را بیان داشت و اضافه کرد هم اکنون روی اجبار به این سمت منصوب شده و قرار است گواهی عدم سوء سابقه از شهربانی دریافت کند و مدارکی به وزارت کار ارائه داده تا برای ثبت سندیکا اقدام نماید و چون سابقه زندانی دارد، حدس زده می‌شود آن را رد کند. بیشتر هدف و منظورم از این جریان این است که بتوانم از حقوق کارگران دفاع نمایم و آنها را وادار کنم با همان قانون غلط وزارت کار، حقوق تضییع شده خود را از بابت سهیم کردن کارگران در منافع کارخانجات بگیرند. دستگاه و وزارت کار در مورد 20 درصد سودی که مقرر داشتند به کارگران بدهند زمینه را طوری درست کرده‌اند که یک کارگر غیر از مدت کار روزانه اگر اضافه کار نموده و مطالبه نماید، آن را جزء سود کارخانه منظور و در آخر سال این اضافه کار را به حساب 20 درصد بین کارگران تقسیم نمایند، در صورتی که در حال حاضر اضافه کار را کارگران دوبل و تمامی دریافت می‌دارند. براثر تبانی که وزارت کار با کارفرمایان نموده، نه تنها وجوه اضافه کار و اجرت به کارگر در این مورد داده نمی‌شود، بلکه در آخر سال فقط 20 درصد از پول خودشان را دریافت می‌دارند و اکنون به تدریج سعی دارم مفهوم سهیم بودن کارگران را در سود کارخانجات بر طبق نقشه جدید دستگاه برای کارگران تشریح نمایم تا جلوی این حیله دستگاه را ببندیم و کارگران را روشن نمائیم.
در خاتمه محمدی گفت فکر نمی‌کنم وزیر کار با انتخاب من موافقت نماید و ضمناً کارشکنی خواهند کرد. در هر صورت چه انتخاب شوم و چه کنار روم به روشن نمودن اصل سهیم کردن کارگران در سود کارخانجات در تماس‌هایی که با کارگران خواهم گرفت آنها را وادار می‌نمایم که مزایایی که نگرفته‌اند1 باز گیرند.
افراد حاضر درباره اخبار جبهه ملی سئوال کردند. گیتی بین گفت پس از قبولی، اللهیار صالح قرار شد مشاورین خود را انتخاب و معرفی نماید. از دو هفته گذشته تاکنون هنوز مشاورین خود را تعیین و معرفی نکرده، علت آن امتناع اعضاء شورای مرکزی از شرکت در سازمان جدید جبهه ملی می‌باشد که هیچکدام از اعضاء حاضر به همکاری با آقای اللهیار صالح نیستند و تا این هفته همه بلاتکلیف می‌باشند. سئوال شد چرا حاضر به همکاری نیستند. گفت اعضاء شورای مرکزی مدعی هستند افراد جبهه ملی و مردم آماده پشتیبانی از آنها نیستند و پس از قبول و شرکت در سازمان جدید بلافاصله اعضاء مواجه با سیل تقاضا و درخواست تند افراد دائر به اقدامات حاد جبهه ملی می‌شوند و هر روز بایستی به یکایک درخواست کنندگان با دلیل و برهان توضیح داد و در شرایط فعلی که می‌بینیم هر کس نفس بکشد با لوله تفنگ و مسلسل مواجه می‌گردد، امکان هر اقدامی را از ما سلب می‌کند. به نظر من با این وضع بهتر است بمانیم، زیرا بار مسئولیت زیادتر می‌شود و اصلح تر است زیر بار نرویم ولی در جلسه آینده سعی می‌شود وضع انتخاب هیئت اجرائیه معلوم شود. به نظر من شماها می‌توانید به منازل یکایک آقایان اعضاء شورای مرکزی. هیئت اجرائیه مراجعه و مصراً بخواهید که با آقای اللهیار صالح همکاری نمایند و جبهه ملی را از این وضع نجات دهند. در حال حاضر هیچیک از اعضاء مایل به قبول مسئولیت نمی‌باشد مگر شما بروید و بخواهید که آنها را مجبور به قبول همکاری با سازمان جدید بنمائید. چون هنوز فرد مسئولی تعیین نشده، به همین علت نه کلاس گویندگی، نه تهیه اعلامیه و نه دستورات دیگر صادر گردیده. ما همچنان تا تعیین مسئولین در حال سکوت خواهیم بود ولی تا جمعه آینده که دوستان به اینجا می‌آیند وضع شورا و هیئت اجرائیه روشن خواهد شد و دستورات کافی و اخبار و اطلاعات لازمه را جهت تشکیل حوزه‌ها به اطلاع شما خواهم رسانید.
گیتی بین درباره محاکمه سران نهضت آزادی گفت چون سران نهضت آزادی وکلای مدافع خود را عزل کرده‌اند، از طرف دادگاه به وکلاء مدافع ابلاغ سمت تسخیری شده و سران به علت عدم صلاحیت دادگاه حاضر به [پاسخ] دادن [به] سئوال نیستند، فعلاً بایستی منتظر نتیجه این دادگاه شد و مسلماً این دادگاه ارزش قانونی ندارد و باید دید چه دستوری صادر می‌شود هیچگاه جبهه ملی ساکت نخواهد نشست و اقدامات خود را قبلاً به اطلاع رهبران نهضت آزادی می‌رساند و با اطلاع آنها اقدامات خود را انجام خواهد داد.
راجع به شرکت دانشجویان در بین هیئت مشاورین آقای اللهیار صالح سئوال شد، گیتی بین گفت چنین پیشنهادی شده ولی اعضاء شورای مرکزی هیچگاه با شرایط فعلی مایل به شرکت دانشجویان در هیئت اجرائیه نیستند و سرنوشت جبهه ملی را به دست دانشجویان نخواهند داد. ما اگر تکان بخوریم و به میل دانشجویان عمل نمائیم سرنوشت نهضت آزادی نصیب ما خواهد شد و آن وقت آقایان نمی‌پرسند شما چه کاره اید ما حال[زندان]رفتن را نداریم. در خاتمه گیتی بین از افراد حاضر در جلسه خواست که روزهای جمعه و دوشنبه به ملاقات زندانیان نهضت آزادی بروند. عده‌ای از افراد حاضر در جلسه منشور مصوبه کنگره جبهه ملی را خواستار شدند. گیتی بین گفت این منشور چاپ شده، روز جمعه آینده تهیه و بین شما تقسیم خواهیم کرد.
نظریه مأمور .
1. مذاکرات و اقدامات محمدی در محیط خصوصی و در مجاورت افراد حاضر در جلسه که یکدیگر را می‌شناسند مطرح گردید و در صورت اقدام، طوری عمل شود که باعث شناسایی نگردد.
2. علت عدم موافقت و همکاری هیئت اجرائیه با اللهیار صالح این است که هیئت اجرائیه می‌گوید مشاورین می‌بایستی از بین هیئت اجرائیه قدیم انتخاب گردند ولی نظر اللهیار صالح این است که مشاورین را از داخل و خارج انتخاب کند و فعلاً سه نفر دانشجو مورد تائید هیئت اجرائیه قبلی نیست.
3. افراد حاضر در جلسه اظهار می‌داشتند اعلامیه‌ای از طرف جبهه ملی تهیه شده بود دائر به دفاع از سران نهضت آزادی و این اعلامیه را قبلاً به اطلاع آیت‌اله طالقانی و مهندس بازرگان در روز ملاقات جمعه و دوشنبه هفته گذشته رسانیده بودند و هر دو اعلام داشتند هنوز خبری نشده و ما در حال سکوت هستیم و در صدد اعتراض به عدم صلاحیت دادگاه می‌باشیم که فعلاً از اظهارنظر برای ما خودداری نمایید.2
4. در نتیجه سکوت جبهه ملی سیل اعتراض افراد و عدم رضایت آنها از رهبران خود روز به روز زیادتر می‌شود و اعضاء شورای مرکزی به علت ترس از دستگاه در حال عقب نشینی هستند.
5. قرار است افراد اتحادیه‌های کارگری. صنف خباز. پیراهن دوز. بازاریان، در هفته جاری به منازل دکتر سنجابی. دکتر صدیقی. دکتر مهدی آذر. داریوش فروهر و دیگران بروند و رسماً از آنها بخواهند تا با آقای اللهیار صالح همکاری نمایند.
6. وضع مالی جبهه ملی خوب نیست و طوری است که برای چاپ اعلامیه پول ندارند و قرار است پس از سازمان جدید و تعیین مسئولین هیئت اجرائیه، وجوهی از بین اعضاء جمع‌آوری و مبادرت به صدور اعلامیه نمایند.
نظر افسر عملیات.
به طوری که قبلاً به عرض رسیده بر اثر انتخاب آقای اللهیار صالح، بین سران جبهه ملی اختلافات شدیدی بروز نموده و از طرفی افراد جبهه ملی از طرز کار سران به شدت ناراضی می‌باشند و پیش‌بینی می‌شود که رفتن افراد به منازل اعضاء فقط به منظور وجاهت ملی بوده و بر فرض هم موافقت خود را اعلام دارند، نخواهند توانست با توقعات زیاد افراد به موفقیتی نائل آیند؛ معهذا به منظور اطلاعات بیشتر، دستورات لازمه به مأمور داده شده است.
به پرونده اللهیار صالح ضمیمه و بایگانی فرمائید. 27 /9
توضیحات سند:
1. در اصل: گرفته‌اند.2. در گزارشی به شماره 1643/ت3- 29 /8 /42 در این باره آمده است: «روز 27 /8 /42 سید صدرالدین جزایری به اتفاق مأمور مربوطه در دادگاه مهندس بازرگان حضور یافتند. سید محمود طالقانی در دادگاه به جزایری اظهار نمود که شما به اتفاق علی آبادی در مسجد هدایت منبر بروید و نماز جماعت بخوانید و جوانهای دانشگاه را در مسجد جمع کنید تا روحیه و افکار آنها از بین نرود و اجتماع آنها نیز برقرار باشد.» آیتالله سیدمحمود طالقانی به روایت اسناد ساواک. ج 1. ص 453