تاریخ سند: 16 مرداد 1347
موضوع: فروش عکس غلامرضا تختی1 در شهرستان رشت
متن سند:
از: 20/ه /7
به: 322 شماره: 17949 /20/ه /8
مغازه خراطی و کارهای دستی فرهمند واقع در شهرستان رشت میدان
شهرداری اول خیابان پهلوی عکس مرحوم غلامرضاتختی را روی بشقابهای
چوبی نقش و در معرض فروش قرار داده است و جالب توجه اینکه بشقابهای
نقش شده را با تمثال مبارک
شاهنشاه آریامهر و شهبانو
و ولیعهد بطور مخلوط قرار
داده است.
بارز
توضیحات سند:
1ـ غلامرضا تختی فرزند رجب،
در سال 1309 ش.
، در
خانواده ای مذهبی در جنوب
شهر تهران چشم به جهان گشود.
پدر بزرگ او، قلی نام داشت و
شغل او بنکداری بود.
قلی، در
سفر مکه به دست راهزنان به قتل
رسید.
امّا پدر تختی معروف به
ارباب رجب، دارای املاک
وسیع در تهران بود که در زمان
رضاخان، برای احداث راه آهن
تصرف شد.
غلامرضا، در هنگام
تولد، دو خواهر و دو برادر به
نامهای خدیجه، نرگس،
غلامعلی و محمّد مهدی داشت.
او، دوره ابتدائی را در مدرسه
حکیم نظامی گذراند و از همان
زمان، به ورزش باستانی تمایل
نشان داد و به زورخانه گردان و
سپس باشگاه پولاد رفت و با
شروع کشتی، درس را رها کرد و
در شرکت نفت استخدام شد و به
مسجد سلیمان رفت.
ولی پس از
مدّت کوتاهی به تهران بازگشت
و با جدیت به کشتی پرداخت و
در سال 1329، اولین طعم
پیروزی را در برابر علی غفاری
چشید.
غلامرضا، در این ایام به
خدمت سربازی رفت و این
فرصت را یافت تا به تمرینات
خود به طور منظم ادامه دهد و
بدین سبب، در دوران خدمت،
به مقام قهرمانی کشور رسید.
سپس خود را برای مسابقات
جهانی 1951 م.
هلسینکی
فنلاند آماده ساخت و در آنجا،
مدال نقره دریافت کرد.
تختی، تا
مسابقات جهانی 1955 م.
ورشو لهستان، مدالی کسب
نکرد و در این سال بود که بار
دیگر، به نقره دست یافت.
در
سال 1956م.
در المپیک
ملبورن، تختی، بالاخره مدال
طلا را به چنگ آورد.
در
سال 1327 ش.
تختی، مدال
طلای بازیهای آسیایی ژاپن را
بر گردن آویخت.
اما در مسابقات
جهانی صوفیه همان سال به مدال
نقره دست یافت.
در سال 1338 ش.
، مسابقات
کشتی قهرمانی جهان در تهران
برگزار شد و تختی، بار دیگر
مدال طلا را با اقتدار ربود.
در
سال 1338 در المپیک رم، مدال
نقره نصیب غلامرضا تختی شد.
در سال 1961، تیم ملّی کشتی
ایران، برای شرکت در مسابقات
جهانی، راهی ژاپن شد.
تختی،
بار دیگر به طلا رسید.
پس از این
قهرمانی بود که تختی، فعالیت
سیاسی خود را علنی کرد و در
انتخابات کنگره جبهه ملّی شرکت
کرد و در کنگره این جبهه ـ که در
دیماه 1341 در تهران برگزار شد
به عنوان نماینده ورزشکاران، با
یکصد رأی به عضویت شورای
مرکزی انتخاب شد و این امر،
خشم دستگاه پهلوی را
برانگیخت.
تختی، در مسابقات
جهانی تولید و (آمریکا) 1341
ش.
با پیروزی بر رقبا در فینال با
مدوید از شوروی روبرو شد.
کشتی به تساوی انجامید امّا
تختی، به لحاظ داشتن وزن
اضافه مدال دوم را برگردن
آویخت.
تختی، در سال 42
فعالیت های سیاسی خود را
افزایش داد و این امور از چشم
ساواک پنهان نماند.
به همین
جهت او را احضار کردند ولی او
در ساواک حضور نمی یافت.
بدین لحاظ، ساواک برای او
مشکلاتی ایجاد کرد.
در المپیک
1345 ش.
توکیو تختی، ناکام
ماند و همچنین در آخرین رقابت
ورزشی خود در تولیدو ـ آمریکا
ـ بار دیگر شکست را پذیرا شد و
از این زمان، کشتی را برای
همیشه رها کرد.
امّا کمی بعد، در
مورخه 18 /10 /46، جسد
غلامرضا تختی، در اتاق یک
هتل ـ که به طرز مشکوکی
درگذشته بود، پیدا شد.
غلامرضا تختی، نماد یک پهلوان
واقعی بود که در کشاکش مردم با
حکومت جور، همواره جانب
مردم را نگاه داشت.
از مردم بود
و با مردم زیست و مردم نیز، او را
می ستودند و در سوگش سخت
گریستند.
(اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی)
منبع:
کتاب
پرویز خسروانی به روایت اسناد ساواک صفحه 139