جناب آقای دکتر رضا براهنی 1 - دانشکده ادبیات
تاریخ سند: 7 مهر 1344
جناب آقای دکتر رضا براهنی 1 - دانشکده ادبیات
متن سند:
شماره: ۳۲۷۹ تاریخ: 7 /7 /1344جناب آقای دکتر رضا براهنی 1 - دانشکده ادبیات
به‌طوری که خاطر شریف مستحضر است در مقاله یکی نه برگ به زبان انگلیسی درباره (اردوی سورا اناهیت) به قلم فیلیپس آکرمان و دیگری هیجده برگ به زبان فارسی راجع به زبان ادبیات ایران قبل از اسلام به قلم جناب آقای دکتر ذبیح الله صفا 2 که اولی برای ترجمه زبان فارسی و دومی برای ترجمه زبان انگلیسی در تاریخ دوشنبه سوم خورداد [خرداد] ماه ۱۳۴۴ به‌موجب رسید موجود به آن جناب تسلیم گردیده است و تاکنون که چهار ماه از تاریخ تسلیم آنها می‌گذرد هنوز مقالات مذکور را با ترجمه آنها مسترد نفرموده‌اند بنابراین خواهشمند است هر چه زودتر نسبت به اعاده این مقالات (اعم از اینکه ترجمه شده یا نشده باشد) اقدام مقتضی معمول فرمایند.
نایب رئیس شورای جشن شاهنشاهی ایران
سناتور - جواد بوشهری
رونوشت جهت استحضار کمیسیون مطالعه تاریخ ایفاد می‌گردد.
توضیحات سند:
۱- رضا براهنی فرزند محمدتقی در سال ۱۳۰۴ (در پرونده ۱۳۱۴ نیز قید شده است) در تبریز به دنیا آمد. تحصیلات خود را تا دکترای ادبیات دانشگاه تهران ادامه داد. در سند بیوگرافی ساواک وی چنین آمده است: «رضا براهنی فردیست هوچی و ماجراجو و از لحاظ اخلاقی در دانشگاه تهران سوء شهرت داشته و پیوسته سعی داشته با دانشجویان دختر رابطه ایجاد کند و همسر کنونی وی (ساناز صحتی) از دانشجویان دانشکده بوده که همسر داشته ولی براهنی او را اغفال نموده و سپس ناچار شده است مشارالیها را به همسری برگزیند. براهنی دارای مرام کمونیستی و مارکسیستی بوده و در سال ۱۳۵۲ به علت داشتن ارتباط با عناصر کمونیست و خرابکار و نوشتن مقالاتی در ترویج مرام کمونیستی در مطبوعات و ترویج ایده‌های تجزیه‌طلبانه درباره آذربایجان بازداشت شده ولی در بازجوئی از اعمال خود اظهار ندامت نموده و شخصاً داوطلب انجام یک مصاحبه رادیو تلویزیونی و مطبوعاتی علیه مارکسیسم شده و با تقاضای وی موافقت و از زندان آزاد شده است.» وی از نویسندگان به‌اصطلاح نوپرداز بوده که اکثراً ضمن انتقاد از اقدامات دولت با نوشتن مطالب تحریک‌آمیز مارکسیستی سعی داشته اذهان عمومی و به‌ویژه جوانان و روشنفکران را آلوده و منحرف نماید. مشارالیه در مسافرت‌هایی که به آمریکا داشته فعالیت ضد ملی خود را به طریق فوق بین ایرانیان و دانشجویان مقیم آمریکا اعمال نموده است. براهنی هم اکنون در خارج از کشور بسر می‌برد و با مطبوعات ضد انقلاب همکاری دارد.- اسناد ساواک - پرونده‌های انفرادی.
۲- ذبیح‌الله صفا فرزند علی‌اصغر در سال ۱۲۹۰ ش در سمنان متولد شد. تحصیلات ابتدائی و متوسطه را در بابل و تهران (دارالفنون) طی کرد و سپس وارد دانشسرای عالی شد و لیسانس خود در رشته فلسفه و ادبیات را اخذ نمود و تحصیلات عالی را ادامه داد و به اخذ دکترای ادبیات فارسی از دانشگاه تهران نائل آمد. نامبرده مشاغلی من‌جمله: کفیل و رئیس دانشسراهای مقدماتی، رئیس اداره تعلیمات متوسطه، سردبیر مجله مهر، دانشیار و استاد کرسی تاریخ و ادبیات دانشگاه تهران، رئیس دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، دبیر کل یونسکو، دبیر کل شورای عالی فرهنگ و هنر و... را عهده‌دار بود. مشارالیه بین سال‌های ۱۳۲۲ و ۱۳۲۵ عضو حزب اراده ملی و سپس عضو حزب مردم (عضو شورای مرکزی و رئیس کمیته فرهنگی) در آمده و در سال ۱۳۴۰ به عضویت لژ «مهر» فراماسونری در می‌آید. وی با اسدالله علم و علی‌اصغر حکمت همکاری و روابط نزدیک داشته و از حیث گرایش سیاسی به سیاست غرب (انگلستان) وابستگی داشت. ساواک در سند بیوگرافی او آورده است: «از نظر صحت عمل و درستی خوب و از لحاظ مدیریت و شایستگی متوسط، دارای حسن شهرت، فردی فعال و نویسنده و تا حدی مغرور و مقرراتی می‌باشد.» در گزارش دیگری از ساواک چنین آمده است: «برابر اخبار واصله نامبرده رهبر حزب مخالفان دولت فرانسه بوده و در جلسات بحث انتقادی وابسته به نیروی سوم (حزب زحمتکشان) در تاریخ 9 /9 /1399 در منزل خلیل ملکی درباره فعالیت‌های گروهشان در خارج صحبت کرده و گفته که ۱۵۰ نفر از دانشجویان حاضر به جان‌فشانی هستند؛ و در مورخه ۱2 /7 /1343 «قلی اف» به‌اتفاق وابسته فرهنگی سفارت شوروی با وی مذاکراتی داشته‌اند. وی چندین نامه تشکرآمیز به همراه کتب تألیفی خود برای شاه و فرح ارسال داشته است.
- اسناد ساواک - پرونده‌های انفرادی.