نوار سخنرانی تهیه شده توسط سازمان بندر پهلوی
تاریخ سند: 29 آذر 1356
نوار سخنرانی تهیه شده توسط سازمان بندر پهلوی
متن سند:
از: رشت تاریخ: 29 /9 /2536[1356] 13560929به: 312 شماره: 2738/ﻫ
پیرو شماره 2702/ﻫ ـ 26 /9 /36
در بهره‌برداری از نوار سخنرانی تهیه شده توسط سازمان بندر پهلوی مربوط به شیخ معروف رحمانی معلوم شده نامبرده در بالای منبر مطالب تحریک‌آمیز عنوان و برای مرجع تقلید موردنظر و مبارزین اسلام و فلسطینی‌ها دعا و اهل مجلس را به دم گرفته نظر اقبال لاهوری1 (زیر بار جور رفتن نارواست زندگی در سایه ظالم خطاست‌ای مسلم بیدار از خواب استعمار) دعوت نموده است ضمناً به رئیس شهربانی گیلان گفته شد که به رئیس شهربانی بندر پهلوی دستور دهد روحانی مزبور را احضار و به وی تذکر داده شود از بیان مطالب غیرمذهبی و تحریک‌آمیز خودداری نماید با عرض مراتب مقرر فرمائید هرگونه نظریه در مورد یادشده را ابلاغ ضمناً همین [ناخوانا]
توضیحات سند:
1. علامه محمد اقبال لاهورى، فرزند شیخ نورمحمد در 18 آبان 1256 در محله کشمیری‌هاى شهر سیالکوت ایالت پنجاب متولد شد. وى شاعر، نویسنده، متفکر و نظریه‌پرداز سیاسى مذهبى پاکستان و از رهبران بزرگ فکرى ـ فرهنگى مسلمانان شبه‌قاره هند بود. وى خواندن و نوشتن و قرائت قرآن را در مکتبخانه مسجد حسام‌الدین در محل تولدش آموخت و سپس در میسیون اسکاتلندیها که اسکاچ میشن نام داشت به تحصیل پرداخت. آنگاه براى ادامه تحصیل به لاهور رفت و لیسانس فلسفه را در آنجا گرفت. اقبال در سال 1284 به لندن رفت و در دانشگاه کمبریج به ادامه تحصیل در رشته فلسفه پرداخت. وى در رشته حقوق نیز مشغول تحصیل شد. براى اخذ درجه دکترى از دانشگاه کمبریج رساله‌اى تحت عنوان سیر مابعدالطبیعه در ایران، تهیه کرد. اقبال در مدت اقامت خود در اروپا، زبان آلمانى را فراگرفت و ضمناً دانشگاه مونیخ نیز براى همان رساله، درجه دکترى در فلسفه به وى اعطا کرد. وى در سال 1287 به وطن خود بازگشت و براى تدریس فلسفه و ادبیات انگلیسى وارد دانشکده دولتى گردید و به او اجازه داده شد که در خارج از دانشکده به شغل وکالت دادگسترى مشغول شود. پس از چندى از استادى دانشگاه دست کشید و منحصرا به کار وکالت پرداخت و این شغل را تا سال 1313 ادامه داد. به عنوان مصلح و منادى اتحاد مسلمانان، متأثر از سیدجمال‌الدین اسدآبادى با سلاح شعر و قلم در صحنه ظاهر شد. اقبال دیوان شعرى به زبان فارسى دارد که حاوى اشعارى نغز مى‌باشد. دیگر آثار بجامانده از وى شامل پیام مشرق، اسرار خودى و رموز بى‌خودى، جاوید‌نامه، بانگ درا، زبور عجم، مثنوى مسافر، بال جبرئیل، احیاء تفکر اسلامى و سیر فلسفه در ایران مى‌باشد. محمد اقبال لاهورى در اردیبهشت 1317 در لاهور پاکستان دار فانى را وداع گفت.ر.ک: دایرۀ‌المعارف تشیع، ج 2
على‌اصغر حلبى، تاریخ نهضت‌هاى دینى سیاسى معاصر، ص 335