درباره: روحانیون
تاریخ سند: 10 مهر 1349
درباره: روحانیون
متن سند:
شماره: 364 /3515 /316 تاریخ:10 /7 /1349بولتن: سه‌ماهه (از تاریخ 10 /4 /49/ تا 10 /7 /49)
درباره: روحانیون
1. داخل کشور
طی سه ماه گذشته در محافل مذهبی فعالیت قابل‌توجهی مشهود نشد و در اغلب مجالس دینی بحث و مذاکرات پیرامون جانشین آیتالله حکیم دور می‌زد و به همین جهت فعالیت‌های پراکنده‌ای به نفع روحانیون مخالف و برخلاف مصالح عمومی انجام گرفت که اهم آنها را می‌توان به شرح زیر خلاصه کرد:
الف) اعلامیه‌ای حاوی متن سؤال طلاب ناراحت درباره جانشین آیتالله حکیم و پاسخ برخی از مدرسین حوزه علمیه قم مبنی بر معرفی خمینی به‌عنوان جانشین مشارالیه از طرف عناصر افراطی تهیه و توزیع گردید که عاملین امر دستگیر و تحت پیگرد قانونی قرار گرفتند و تعداد زیادی از اعلامیه مذکور جمع‌آوری شد.
ب) اعلامیه پلی‌کپی شده‌ای تحت عنوان شهیدی از روحانیت و به امضای حوزه علمیه قم در تهران تهیه و به‌عنوان برخی از روحانیون شهرستان‌ها ارسال شده و طی آن ضمن اشاره به فوت سیدمحمدرضا سعیدی به مقامات عالی کشور حمله شده است.
توضیح: سیدمحمدرضا سعیدی از روحانیون افراطی مقیم تهران بوده که روز 14 /3 /49 به اتهام اقدام بر ضد امنیت کشور دستگیر و روز 30 /3 /49 در بازداشتگاه قزل‌قلعه فوت نموده است.
پ) اعلامیه دیگری که در خلال این مدت پخش گردید، زیر عنوان ملت آگاه و مبارز ایران بود که ضمن آن از تشکیل کنفرانس سفرای آمریکا در خاورمیانه در تهران، سرمایه‌گذاری هیئت آمریکایی در تهران، دستگیری عده‌ای از دانشجویان، آزادی عمل یهودیان در ایران و فوت سیدمحمدرضا سعیدی در بازداشتگاه قزل‌قلعه انتقاد شده است.
ت) فعالیت طرفداران آیتالله خمینی در خلال سه ماه اخیر به‌منظور شناساندن وی به‌عنوان مرجع تقلید شیعیان و جانشین آیتالله حکیم در نقاط مختلف کشور ادامه یافت و تبلیغاتی به نفع مشارالیه صورت گرفت و بعضاً ضمن سخنرانی‌های مذهبی و همچنین در مذاکرات خصوصی خمینی را شایسته احراز مقام مرجعیت قلمداد می‌کردند و از طرفی عده‌ای از وعاظ نیز سایر مراجع ازجمله خوئی، شریعتمداری و شاهرودی را جانشین آیتالله حکیم معرفی نموده‌اند. ضمناً طی سه ماه گذشته 15 نفر از عناصر افراطی مذهبی به اتهام اقدام بر ضد امنیت کشور، تهیه و توزیع اعلامیه‌های مضره، تحریک افکار عمومی و اخلال نظم، دستگیر و تحت تعقیب قانونی قرار گرفتند و عده‌ای از آنان طبق رأی کمیسیون‌های امنیت اجتماعی به اقامت اجباری از شش ماه تا سه سال در شهرستان‌های زابل و ایرانشهر استان سیستان و بلوچستان محکوم و رأی صادره به مورد اجرا گذاشته شد.
2. خارج از کشور
عناصر افراطی در خارج از کشور در خلال سه ماه اخیر فعالیت‌های حادی را آغاز و ضمن تهیه و توزیع اعلامیه‌های گوناگون، تبلیغاتی بر ضد دولت ایران نمودند که اهم آنها به شرح زیر می‌باشد:
الف) انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا که تا چندی قبل فعالیت حادی از آن مشهود نبود به مناسبت سالگرد وقایع 15 خرداد سال 42 1 مبادرت به تهیه و توزیع جزوه‌ای تحت عنوان روحانیت و 15 خرداد نمود و تعدادی از آن را نیز به ایران ارسال داشت.
در جزوه مذکور پیرامون وقایع 15خرداد و علت شکست آن مطالبی درج و از شرکت‌‌کنندگان در حوادث مزبور تمجید شده و این وقایع به‌عنوان رشد انقلابی ملت ایران قلمداد گردیده است.
انجمن موصوف اعلامیه‌ای نیز زیر عنوان «توطئه جدید شاه را محکوم می‌کنیم» تهیه و تعداد معدودی از آن را به ایران ارسال داشت. در اعلامیه مذکور از اینکه خمینی از طرف دولت ایران به‌عنوان مرجع تقلید شناخته نشده انتقاد گردیده است.
ب) سازمان‌های منحرف دانشجویی ضمن انتشار اخبار عاری از حقیقت درمورد محاکمه چهار نفر از روحانیون ایران ازجمله شیخ حسینعلی منتظری یکی از عناصر افراطی و صدور حکم اعدام درباره آنان، تبلیغات دامنه‌داری را بر ضد دولت ایران انجام دادند و از مقامات مختلف کشورهای عربی درخواست کردند از وجهه خود جهت جلوگیری از اعدام روحانیون موصوف در ایران استفاده نمایند و اغلب قریب به‌اتفاق مقامات مزبور که تحت تأثیر تبلیغات زهرآگین سازمان‌های دانشجویی قرارگرفته بودند، تلگرافات متعددی به مقامات عالی کشور ایران مخابره و تقاضای لغو حکم اعدام روحانیون موردبحث را کردند که درنتیجه نماینده خبرگزاری آلمان غربی با شیخ منتظری در نجف‌آباد اصفهان ملاقات و مصاحبه‌ای با وی به‌عمل آورد و مشارالیه شایعه محاکمه و صدور حکم اعدام را تکذیب نمود و نماینده خبرگزاری آلمان مفاد مصاحبه منتظری را به آلمان مخابره کرد.
پ) عناصر افراطی مذهبی در عراق ضمن انتشار اعلامیه‌ای از انتخاب آیتالله شریعتمداری به جانشینی آیتالله حکیم انتقاد نموده و تعداد معدودی از اعلامیه موصوف را به ایران فرستاده که از توزیع آنها جلوگیری شده است.
ت) اعلامیه‌ای در نجف اشرف تحت عنوان متن جواب قائد بزرگ اسلام مرجع تقلید مسلمانان آیتالله خمینی به تسلیت‌نامه محصلین علوم اسلامی و به امضای خمینی چاپ و توزیع گردید.
در این اعلامیه ضمن اشاره به فوت سیدمحمدرضا سعیدی در بازداشتگاه قزل‌قلعه از سرمایه‌گذاری هیئت آمریکایی در ایران انتقاد و به مقامات عالی کشور حمله شده و از مردم ایران درخواست شده به انعقاد این قبیل قراردادها با سرمایه‌گذاران خارجی اعتراض نمایند.
تعداد زیادی از اعلامیه موصوف که به‌احتمال قریب‌به‌یقین توسط دولت بعثی عراق چاپ و منتشر شده به ایران ارسال گردید که بالغ بر دو هزار برگ آن در مرز خسروی کشف و حاملین تحت تعقیب قرار گرفتند و تعداد بسیار معدودی در تهران و قم توزیع شد.
ث) ایادی و عناصر وابسته به آیتالله خوئی، خمینی و شاهرودی در عراق ضمن تبلیغات وسیعی که به‌منظور معرفی نامبردگان به‌عنوان مرجع تقلید و جانشین آیتالله حکیم آغاز کردند، نامه‌هایی جهت برخی از روحانیون ایران ارسال و تقاضای تبلیغ به نفع آنان را نمودند و بعضاً رساله نامبردگان را نیز از نجف اشرف جهت توزیع بین مقلدین و طرفدارانشان به پاره‌ای از شهرستان‌های ایران فرستادند.
به‌موازات این اقدامات تلگرافات و نامه‌های بی‌شماری از کشورهای همسایه ازجمله پاکستان به‌عنوان آیتالله شریعتمداری مخابره و ارسال شد که ضمن تسلیت فوت آیتالله حکیم به وی تلویحاً جانشینی و مرجعیت نامبرده را تأیید و از او تقلید نمودند.
ج) در خلال سه ماه گذشته جلسات سخنرانی ظاهراً مذهبی که ضمن آنها سخنرانان حملاتی به ایران نمودند در خارج از کشور برگزار گردید. ازجمله مجلس یادبودی به مناسبت درگذشت سیدمحمدرضا سعیدی در بازداشتگاه قزل‌قلعه از طرف اتحادیه دانشجویان ایرانی مقیم هامبورگ منعقد شد و مطالبی علیه دولت ایران ایراد گردید.
همچنین موسی صدر1 رئیس شورای عالی شیعیان لبنان که به آلمان غربی مسافرت کرده بود، ضمن سخنرانی‌های متعددی که در مسجد هامبورگ ایراد کرد از دولت ایران به علت کمک به اسرائیل انتقاد نمود.
3. نظریه:
با توجه به اینکه موضوع جانشینی آیتالله حکیم بر اثر گذشت زمان و کاهش تلاش روحانیون جهت احراز مقام مرجعیت اهمیت اولیه خود را از دست داده و در حال حاضر محافل مذهبی توأم با آرامش نسبی است، پیش‌بینی می‌شود تا فرا رسیدن ماه مبارک رمضان فعالیت حاد و قابل ملاحظهای از طرف عناصر افراطی مذهبی مشاهده نشود و به‌منظور جلوگیری از تحریکات روحانیون و وعاظ ناراحت طرحهای لازم تهیه و در ماه مبارک رمضان به مورداجرا گذاشته خواهد شد.
امنیت داخلی: مسئول روحانیون آقای غضنفری این بولتن را مطالعه که در جریان فعالیت روحانیون مخالف و سازمان‌های وابسته در خارج از کشور قرار گیرد ـ 14 /8