موضوع : دکتر غلامحسین فروتن عطف / پیرو : 4669 ـ 23/10/54
تاریخ سند: 7 بهمن 1354
موضوع : دکتر غلامحسین فروتن عطف / پیرو : 4669 ـ 23/10/54
متن سند:
از : آمیب به : بریستول /331 شماره : 4996 نامبرده بالا بزرگ شده تهران می باشد و دوره دبستان و دبیرستان را نیز در تهران گذرانده و سپس با گذراندن کنکور جزو دانشجویان اعزامی از طرف دولت عازم فرانسه گردید و در آنجا در رشته زیست شناسی موفق به اخذ درجه دکتری شد و پس از بازگشت به میهن استاد زیست شناسی در دانشسرایعالی گردید.مشارالیه حدود سال 1322 عضو حزب توده گردید و در این حزب فعالیت می نمود.
قاسمی و کیانوری که از همان آغاز تشکیل حزب توده در پی دسته بندی و گروه بازی بودند با او طرح دوستی ریخته و توسط اعظم قاسمی زن احمد قاسمی و مریم فریور به وی نزدیک گردیدند.
یاد شده پس از غیرقانونی شدن حزب توده مدتی در کارهای پنهانی شرکت داشت و سپس به شوروی آمد و در مسکو در مدرسه عالی حزبی به تحصیل پرداخت و گرچه چشمش از کودکی و شاید مادرزادی ناتوان است اما در خواندن و بررسی علمی پشت کار دارد و بدین جهت از مسائل اجتماعی و فلسفی نیز مطلع می باشد.
نامبرده اصولاً مرد میهن پرستی است و از این رو از وضع حزب و نوکربازی و بنده روسها شدن بسیار ناراضی بود و با آنکه قاسمی و کیانوری او را در چنگ خود داشتند لیکن او هیچگاه به بندگی روسها تمایل پیدا نکرده و در پلنوم چهارم حزب او که از تهران عضو کمیته بود به عضویت هیئت اجرائیه رسید و با دار و دسته رهبری به لایپزیک رفت.
در این هنگام اخلال گریهای دار و دسته کامبخش ـ کیانوری و از سوی دیگر تحریکات غلام یحیی کار را به جائی رساند که هیئت اجرائیه نتوانست کار کند و دوباره هیئت اجرائیه حزب منحصر به رادمنش ـ اسکندری و کامبخش گردید و فروتن تنها به عضویت کمیته باقی ماند و ناراضی شد در این هنگام اختلاف چینی ها و روسها بالا گرفت و آشکار گردید و در حزب هرکس اظهار عقیده ای ولو تلویحا به نفع چینی ها می کرد سخت مورد بی مهری اربابان روس قرار می گرفت ـ قاسمی ـ فروتن ـ امیرخیزی ـ سقائی و شاندرمنی و چند تن دیگر از این زمره بودند.
امیرخیزی و شاندرمنی و دیگران که اوضاع را خطرناک دیدند زود عقب نشینی کردند اما قاسمی و فروتن و به دنبال آنها سقائی در نظریه خود باقی ماندند.
در این جلسات کامبخش که از یک طرف بنده سرسپرده روسها بود و از سوی دیگر گروهی از هوادارانش چینی از آب درآمده بودند تلاش بسیار کرد تا موضع خود را محکم نگه دارد اما غلام یحیی وارد شد آوانسیان و جودت که فرصت خوبی برای وفادار نشان دادن خود به روسها پیدا کرده بودند پافشاری کردند و سرانجام قاسمی ـ فروتن و سقائی را از حزب اخراج نمودند و به عده ای دیگر نیز توبیخ نامه دادند و کامبخش که برخلاف همیشه میان دار به سود روسها بود و هیچگاه در چنین تله ای نیفتاده بود تا مدتها پس از آن از روسها گوشمالی سخت دید.
فروتن همانطور که ذکر گردید شخصی میهن پرست بود و از روسها و اقداماتی که علیه میهن ما نموده بودند بسیار متنفر بود و به همین جهت راه چین را برگزید.
در این هنگام قاسمی و فروتن که آگاه بودند که روسها به آلمان شرقی اجازه نخواهند داد که آنها را مفت و مسلم رها کند به گذرنامه سازی دست زدند و از گذرنامه دو جوان ایرانی مقیم برلین غربی سود جسته و گریختند و مدتی در آلمان غربی و سپس در فرانسه و ایتالیا بودند و روزنامه توفان را انتشار دادند که ارکان کمونیست های باصطلاح چینی ایران است و پس از مرگ قاسمی احتمالاً فروتن آن را در ایتالیا انتشار می دهد.
توضیح شنبه : غلامحسین فروتن شخصا مردی باسواد و روشن بین و میهن پرست می باشد و بریدنش از شرق و اربابان روس یک نطفه میهن پرستی داشت نه جاه طلبی و سود شخصی.
اصولاً اگر چینی شدن به معنای واقعی باشد یک اشتباه دیگر مانند کمونیست و توده ای شدن می باشد اما اگر تاکتیکی تلافی جویانه علیه روسها باشد می توان آن را یک نوع سیاست به شمار آورد که قابل بررسی است.
تلاشهای گروهی چنانچه کار را به پارتیزان بازی و خرابکاری و آدم کشی و مانند آن نکشاند چون سبب تضعیف و رسوایی روسها که دشمن واقعی و دائمی میهن ما هستند و توده ای های سرسپرده آنها می شود اگر خود جنبه مثبت نداشته باشد کمیته برای کسانی که بدان مبادرت میکنند گاهی پس کشیدن از همکاری با تبه کاران می باشد و این نکته ای است قابل دقت که باید از دید سیاسی و فلسفی و علمی با در نظر گرفتن وضع جغرافیایی کشور ما بررسی گردد.
نظریات مارکس نیز با زندگی اجتماعی مردم کشور ما قابل تطبیق نیست توضیح سرایدار : خبر با توجه به دسترسی منبع احتمالاً صحت دارد.
رئیس