شیخ حسینعلی راشد واعظ را که در اواسط ماه رمضان در مجالس روضه نسبت به اصلاحات کشور اشاراتی نموده و مردم را بدبین می‌کرد، توقیف نمایند.
تاریخ سند: 10 دی 1314
شیخ حسینعلی راشد واعظ را که در اواسط ماه رمضان در مجالس روضه نسبت به اصلاحات کشور اشاراتی نموده و مردم را بدبین می‌کرد، توقیف نمایند.
متن سند:
13141010نمره-
رکن-
شعبه مرموزات
مورخه ۱0/۱۰/۱4
ضمیمه-
وزارت جنگ
ستاد ارتش
پیشگاه اعلیحضرت همایون شاهنشاهی
راپرت
مفتخراً به شرف عرض می‌رساند:
بر اثر راپرت تیپ اصفهان حسب الامر مبارک به اداره شهربانی دستور داده شد، شیخ حسینعلی راشد واعظ را که در اواسط ماه رمضان در مجالس روضه نسبت به اصلاحات کشور اشاراتی نموده و مردم را بدبین می‌کرد، توقیف نمایند. اداره شهربانی به اتکای راپرت رئیس شهربانی اصفهان را پرت واصله را تکذیب و علاوه کرده بود که اظهارات شیخ مزبور مؤید اصلاحات کشور بوده. در ثانی حسب الامر مبارک به اداره شهربانی دستور داده شد: «این طور نیست بایستی در اطراف قضیه تحقیقات دقیقه به عمل آمده مراتب را مجددا راپرت نمایند.» اداره مزبور سرهنگ فضل‌الله را به اصفهان اعزام و در نتیجه تحقیقات محلی که سرهنگ مزبور به عمل آورده و به ضمیمه از شرف عرض می‌گذرد، راپرت تیپ اصفهان صحت داشته، و اکنون اداره شهربانی پیشنهاد نموده: در صورت تصویب ارادۀ سنیه، یاور منصور وقار رئیس فعلی شهربانی قزوین به ریاست شهربانی اصفهان منصوب، و یاور محمود متین به ریاست شهربانی قزوین برقرار و یاور حسین رئیس شهربانی اصفهان برای بازجویی به مرکز احضار و تحت تعقیب در آید1.
محض استحضار خاطر خطیر شاهانه معروض گردید.
ضمن تصویب مراتب پیشنهادی، فرمودند: «باید سخت تحت تعقیب قرار دهند رئیس شهربانی اصفهان را، شاید خودش در امر شرکت داشته و معلوم نمایند که از نفهمی بوده یا عمدی بوده است.»10 /9 /14
توضیحات سند:
١- نظمیه قبل و مدتی بعد از کودتای ۱۲۹۹ ش توسط افسران سوئدی اداره می‌شد، بعضی از صاحب نظران معتقدند که بهترین ادوار شهربانی ایران دورانی بوده که زیر نظر آنها مخصوصاً «وستدهال» اداره می‌شده است. زیرا این شخص به خاطر حسن نظری که نسبت به ایران داشت، همواره در کمال صداقت و امانت انجام وظیفه می‌نمود و اینکه سردار سپه شهربانی را از دست او خارج نمود نه از این نظر بود که امثال درگاهی (رئیس شهربانی از ۱۳۰۲ تا ۱۳۰۸ ش) و کوپال (رئیس شهربانی از۱۳۰۸ تا ۱۳۱۰) آن را بهتر اداره می‌کردند، بلکه از این جهت بوده که مجری بی‌چون و چرای دستورات خلاف قانون او بوده‌اند. از زمانی که شهربانی به دست رضاخان افتاد وسیله‌ای برای انجام مقاصد سیاسی سردار سپه آن روز و رضاشاه بعدی شد. بهمین دلیل رضاخان از همان ابتدا عقیده داشت که نظمیه و ژاندارمری و هر نیروی دیگری در مملکت باید زیر نظر وزارت جنگ باشد. به همین سبب در کابینه دوم که به ریاست قوام السلطنه در روز چهاردهم خرداد ۱۳۰۰ تشکیل و او باز پست وزارت جنگ و فرماندهی کل قوا را در اختیار داشت، به قوام السلطنه که وزارت داخله را نیز با حفظ سمت عهده دار بود، پیشنهاد می‌کند که نظمیه از وزارت داخله منتزع شود و زیر امر وزارت جنگ قرار گیرد ولی قوام السلطنه با این امر موافقت نمی‌کند. در دی ماه ۱۳۰۲ ش رضا خان که در ۶ آبان همان سال به ریاست الوزرایی رسید به خدمت مستشاران سوئدی در نظمیه خاتمه داده و وستدهال را از ریاست نظمیه منفصل و به جای او سرهنگ محمدخان درگاهی افسر ژاندارمری را به این سمت منصوب می‌نماید. از آن زمان تا سقوط رضاخان همواره شهربانی و دوایر مخفی جاسوسی آن قدرت واقعی را در دست داشت و حتی وزیران نیز بازیچه امیال و هوسهای مأمورین شهربانی بودند... (ر.ک به نظمیه در دوره پهلوی، سرلشگر یحیی افتخارزاده، صفحات ۲۵ تا ۳۵ و تاریخ بیست ساله ایران، حسین مکی، جلد اول، صفحه ۹۹ و جلد دوم، صفحات ۳۰۱ تا ۳۰۳ و روز شمار تاریخ ایران، دکتر عاقلی جلد دوم، صفحه ۴۷۵ و فصلنامه گنجینه اسناد، سازمان اسناد ملی ایران، سال چهارم دفتر سوم پائیز ۱۳۷۳، صفحه ۳۰ و پلیس ایران، روابط عمومی شهربانی و زندگینامه رجال و مشاهیر ایران، حسن مرسلوند، جلد سوم، صفحه ۴۲۵).