تاریخ سند: 3 آبان 1337
متن سند:
از : اداره کل سوم شماره : 286 /3 ـ 1 پیرو گزارش مربوط بکمیسیون مطبوعات بعموم جراید دستور داده شده بود 1ـ از چاپ عکس بارزانیها و بزرگ جلوه دادن آنها و همچنین وضع عراق و جمال عبدالناصر خودداری نمایند.ضمنا بسران دول بی احترامی نکنند.
2ـ درباره اوضاع افغانستان بهیچ وجه مطلب زننده ننویسند.
3ـ در صورت پیدا کردن خبر سیاسی جالب بدون نظر کمیسیون چیزی چاپ ننمایند ولی چون عملا ثابت شد که تذکرات یکدفعه کافی نیست این مطالب همه هفته جند بار تکرار شده است.
بخصوص درباره مجله تهران مصور بعلل مشاهده مطالب خلاف مکرر زیر توجه بیشتری معمول میگردد .
الف ـ در صفحه سوم مجله شماره 784 چهاردهم شهریور ماه دو خبر سیاسی بدون نظر سازمان نوشته شده بود.
1ـ با دو دعوت شورویها موافقت نشد ((بدنبال دعوت شورویها از یک هیئت پارلمانی.
دو دعوت دیگر از طرف سفارت شوروی در تهران از یک هیئت مطبوعاتی و یک هیئت هنری بعمل آمد ولی ظاهرا جز عزیمت هیئت پارلمانی هنوز با دو دعوت دیگر موافقت نشده است.)) 2ـ 32 پیشنهاد شورویها بایران (یک مقام نزدیک بسفارت شوروی بخبرنگار تهران مصور اظهار داشت در خلال چند ماه اخیرا (32) پیشنهاد در زمینه امور اقتصادی و تولیدی از طرف سفارت شوروی بدولت ایران داده شده است و این پیشنهادها اکنون مورد مطالعه مقامات ایران میباشد بهترین آنها بهره برداری از نفت میباشد).
طبق امر معاونت دوم نتایج سوء درج چنین اخباری بدون اطلاع ساواک را اینجانب شخصابمهندس والا تذکر داده ام.
ب ـ در صفحه 8 مجله شماره 785 مورخه 21 شهریور ماه تیتری بعنوان (پس از بازگشت ملا مصطفی ببغداد افراد ایل بارزانی مسلح میشوند و در ارتش عراق واحدهای مخصوصی از کردهای بارزانی تشکیل میگردد) بانضمام رپرتاژ نامطلوب و عکس های نامتناسب و مغایر با سیاست روز دولت چاپ نموده بود که شخصا در دفتر مجله رفته و بمدیر مجله مزبور اثر سوء انتشار آنرا تذکر دادم ولی چون مجلات بعضی از شهرستانها را فرستاده بودند تصمیم گرفته شد با تغییراتی که هر دو نمونه بپیوست از عرض میگذرد معایب جملات مقاله و عکسها را بقول خود جبران نماید و در آینده نیز مطالبی که جنبه سیاسی دارند حتما با کسب نظر کمیسیون مطبوعات درج نمایند.
ج ـ در صفحه 46 مجله شماره 786 مورخه 28 شهریور ماه ضمن رپرتاژی راجع بجشن استقلال افغانستان بشرح زیر خبری درباره (زبان پشتو بجای زبان فارسی با وجود حسن نیت زیاد ایران و با وجود محبوبیت عمیقی که ایران میان مردم افغانستان دارد معذالک دستهائی در کار است که اولا در داخل افغانستان اقداماتی علیه ایران صورت گیرد ثانیا از میزان محبوبیت ایران نزد مردم افغانستان کاسته شود یکی از این اقدامات تغییر زبان رسمی فارسی و رسمیت دادن زبان پشتو است.
خود مردم افغانستان بشدت با این فکر مخالفند ولی همان دستها مشغول اقدام هستند که تا باین فکر غلط جامعه عمل بپوشانند).
د ـ در صفحه 5 مجله شماره 788 مورخه 11 مهر ماه موضوع پناهنده شدن 3 نفر افغانی که بستگی بسیاست روز کشور دارد و قبلا هم به آنان تذکر ویژه ای در اینمورد داده شده بود چاپ نموده بودند بلافاصله پس از ملاحظه اولین شماره یکروز قبل از انتشار دستور داده شد صفحه مزبور را تعویض نمایند ولی چون برخلاف دستور بدون اعلام نظریه اینجانب مجلات بعضی از شهرستانها را فرستاده شخصا تقبل نمود صفحه 5 آنها را هم تلگرافی بوسیله نمایندگان مربوطه برداشته و بمرکز اعاده دهند ولی طبق تلگرافات واصله از شهرستان مشهد تلگراف مهندس والا وقتی به نماینده او رسید که تعدادی از مجله تهران مصور فروخته شده بود.
از سایر شهرستانها هنوز اطلاعی نرسیده است با عرض اینکه آقایان مهندس والا مدیر و رجاء سردبیر مجله پس از اینکه مورد ایراد قرار میگیرند اظهار تاسف مینمایند و خود را هم عقیده سازمان جلوه میدهند و میگویند می بایستی قبلا این مطلب را بما اطلاع میدادید و صورت حق بجانب بخود میگیرند ولی بدلائل زیر اظهارات آنها صحیح نیست.
اولا در افغانستان از ورود جراید و مطبوعات ایران جلوگیری شد و دولت با زحمت زیاد این مسئله را حل کرد و مکرر هم دستور داده شد که چیزی بدون مشورت مسئولین امر درباره افغانستان ننویسند موضوع پناهندگی یک امر سیاسی است معهذا متصدیان مجله تهران مصور نخواستند حتی یک مشورت تلفنی هم با مسئولین امر نمایند.
ثانیا پیش بینی جزئیات مسائل سیاسی امکان ندارد اگر مدیر مجله تهران مصور واقعا راست میگوید و میخواهد با سازمانهای دولتی هم آهنگی داشته باشند تنها با یک تلفن میتوانند این قبیل مسائل را روشن کنند و از نظر دولت آگاه شوند همانطور که سایر مجلات عمل میکنند.
ثالثا با توجه بایرادهای متوالی که از مجله مزبور گرفته شده احتمال داده میشود در دستگاه تهران مصور عناصری وجود دارند که مدیر و سردبیر را اغفال مینمایند و مطالب سیاسی را ساده جلوه داده تعمدا بطریقی که از عرض گذشت نظر خود را عمل مینمایند پس از ایراد سازمان موضوع را سهل انگاری و اشتباه جلوه میدهند مراتب جهت استحضار تیمسار ریاست ساواک از عرض میگذرد.
سعادتمند 15 /7 در ساعت 11 صبح روز شنبه اینجانب و آقای مهندس والا در دفتر اینجانب در حضور تیمسار پاکروان و تیمسار علوی کیا مذاکره شد و قرار شد ایشان مراقبت بیشتری در امر مجله بنماید.
ساواک هم هرگونه اطلاعی از انحراف کارمندان مجله پیدا کرد به ایشان بدهد تا کارمند مظنون را اخراج نماید.
3 /8 /37 بخش 335 به سابقه مجله تهران مصور پیوست شود.