موضوع : دکتر جمشید آموزگار وزیر دارایی و وضع وزارت دارایی
تاریخ سند: 7 دی 1347
موضوع : دکتر جمشید آموزگار وزیر دارایی و وضع وزارت دارایی
متن سند:
به : عرض می رسد از : 312 شماره : 806 /312 1ـ نامبرده بالا حدود دو ماه قبل به دو نفر از دوستان بسیار نزدیک خود گفته است که شاهنشاه آریامهر او را بعد از آنکه در یک جلسه در آمریکا حدود دو ساعت به زبان انگلیسی سلیس نطق کرده به ایران دعوت فرموده اند و او تا امروز سلامتی خود را روی خدمت گذاشته و هر گاه قصد ترک خدمت را داشته شاهنشاه مانع شده اند.1 آموزگار اضافه کرده که بزرگترین خدمت را از راه تکثیر درآمد نفت2 و تهیه خرج اصلاحات انجام داده ولی احساس میکند که او را دست انداخته اند و تنها تشویقی که از او به عمل آمده پاداش نقدی بوده است.
مشارالیه افزوده که مملکت فعلا در بست در اختیار سه نفر (آقایان علم ـ هویدا و اردشیر زاهدی) است و او (آموزگار) فقط حمالی میکند و چند دفعه که تمایل خود را به داشتن شغل مناسبی در خارج از کشور نشان داده به او وعده داده اند.
3 ناطق اضافه کرده که دوستان آمریکائیش از او به مناسبت همکاری صمیمانه با تشکیلات دولت که این قدر به شوروی و ممالک اروپای شرقی نزدیک شده است گله کرده اند.
2ـ در مورد دیگری که به دکتر آموزگار ایراد شده که چرا با اقدامات خود مردم را می رنجاند و افکار عمومی را علیه خود برانگیخته گفته است : «من ابدا احتیاجی به نظر مردم درباره خودم ندارم.
و وضع من و برادرم طوری است که یا در ایران خواهیم بود با سمت عالی و یا دقیقه ای بدون عنوان و سمت در این مملکت نمی مانیم.
»4 مشارالیه به طور غیر مستقیم و تلویحا گفته که وضع او در این مملکت تابع زمینه و موقعیت اربابان خارجی اوست.
5 3ـ وزیر دارایی حدود یک ماه قبل ضمن مذاکرات خصوصی گفته است : «من ابراهیمی را که فردی دزد و بد نام بود از ریاست کمیسیون مالیاتها تغییر دادم ولی بلافاصله والاگهر شهرام که گویا با او در یک شرکت بزرگ سهیم هستند آنقدر به من فشار آوردند که ناچار شدم سازمان وزارت دارایی را تغییر دهم و پیشکاری منحله تهران را مجددا به وجود آورم تا ابراهیمی را با ده پرونده دزدی ومعلومات شش ساله ابتدایی و سابقه پاسبانی به این سمت منصوب نمایم.
» 4ـ سناتور مهدی نمازی دارای پرونده مالیاتی به مبلغ 52 میلیون تومان در وزارت دارایی بوده که بابت حراج کمپ های آمریکایی و 15 سال قبل تشکیل گردیده است.
این پرونده با اعمال نظر دکتر آموزگار از بین رفته و موضوع آن مورد بحث در وزارت دارایی است.
آموزگار برای تبرئه خود گفته است که : «شاهنشاه آریامهر رسما مرا احضار و فرموده اند این مرد نیکوکار و اصلاح طلب را هر چه زودتر از این زحمت و گرفتاری نجات بده و من هم حسب الامر معظم له این کار را کردم.
» 5 ـ انتصابات اخیر در وزارت دارایی از جمله تعیین فرهاد پور به سمت پیشکاری مازندران.
مهندس مؤیدی به سمت مدیرکل وصول مالیاتهای معوقه.
انتصاب مهدی شه ملکی به سمت مدیر کل تمرکز حسابها با توجه به اینکه هر سه نفر دارای سوابق سوء استفاده و اخاذی هستند موجب طغیان احساسات کارمندان وزارت دارایی و شیوع شایعات فراوانی شده وگفته میشود که در حال حاضر مناصب و مشاغل وزارت دارایی بین منسوبان وزیر و رهبر و دکتر کاشفی معاونین او تقسیم می شود و جلسات شبانه ثابتی که از طرف اعضاء این باند مرتبا تشکیل و آنان میکوشند مشاغل حساس وزارت دارایی بین خود و وابستگانشان تقسیم نمایند مؤید این امر است.
ملاحظات 312 : با توجه به اینکه منبع فردی است در رده حساس و بالای وزارت دارایی و معمولاً به مناسبت وضع خاصی که از لحاظ شغلی و ارتباط با مردم دارد دسترسی او به اخبار قابل توجه است و عنصر صادقی نیز میباشد معهذا تعیین صحت اظهارات او نیاز به تحقیق و بررسی بیشتر دارد.
در پرونده 42321 دکتر جمشید آموزگار بایگانی شود.
9 /10 /47
توضیحات سند:
1ـ دکتر عسکری ـ مدیر مجله خوشه و از دوستان نزدیک جمشید آموزگار ـ پس از ملاقات با وی، گفته است : «بر خلاف تمام شایعات وضع دکتر آموزگار بسیار تثبیت می باشد و دکتر آموزگار گفته است که من هم تمام این شایعات را [اختلاف با هویدا و برکناری از کابینه] راجع به خودم شنیده ام و حتی نخست وزیر هم به من گفت که درباره سفارت شما در امریکا گزارشی به عرض شاهنشاه رساندیم ولی موافقت نفرمودند.» «سند 25681 /20 /7/م ـ 27 /10 /45» 2ـ دکتر عسکری در این باره می گوید : «...
.
مهم تر از همه اینکه مذاکرات نفت مستقیما تحت نظر او انجام می شود...
» «پیشین» 2ـ در گزارش دیگری آمده است : «اخیرا شایعات زیادی در مورد اختلاف نخست وزیر با دکتر آموزگار انتشار یافته و گفته می شود در صورت ترمیم کابینه دکتر آموزگار به طور قطع از کابینه خارج خواهد شد.
دکتر آموزگار در هفته گذشته به چند تن از نزدیکان خود اظهار خستگی از کار زیاد نموده و گفته مایل است بار دیگر به کارهای آزاد مشغول شود.
» «سند 981 /300 الف ـ 1 /10 /45» 4ـ در گزارشی در این رابطه می خوانیم : «وزیر دارایی که قدری بیشتر مغرور و متکبر شده در اداره امور اعتقاد به اعمال خشونت داشته و همین امر باعث گردیده تا کمتر به نتایج تصمیم یا اقدام خود توجه نماید...
در محیط وزارتخانه سدی به دور خود کشیده و از پذیرفتن اعضای متوسط دارایی ...
اکراه داشته...
.
» «سند 23742 /322 ـ 14 /4 /46» 5ـ مهندس انزلیچی ـ پیشکار اسداله رشیدیان ـ درباره حمایت امریکائی ها از وی می گوید : «...
همان فشاری که امریکائی ها در اواخر حکومت شریف امامی برای روی کار آمدن دکتر امینی می نمودند فعلاً هم مدتی است برای روی کار آمدن دکتر جمشید آموزگار به عمل می آورند...
فعلاً روی نظر خاص امریکائی ها قرار است دکتر آموزگار به ریاست مجمع عمومی بانک بین المللی ترمیم و توسعه نیز منصوب شود...
» «سند 578 /300 الف ـ 22 /6 /45»