موضوع: جلسه مسجد قبا
تاریخ سند: 30 مرداد 1337
موضوع: جلسه مسجد قبا
متن سند:
گزارش خبراز: 20ﻫ ش تاریخ: 30 /5 /37
به: 20ﻫ12 شماره: 1856ﻫ ش
منبع: 14069
موضوع: جلسه مسجد قبا
از ساعت 2215 روز 30 /5 /37 جلسه مسجد قبا با حضور حدود 8000 نفر تشکیل گردید ابتدا دکتر باهنر درباره حکومت و ولایت صحبت نمود و در این باره گفت رهبر باید با احساس مسئولیت و با مردم زندگی نموده و بر آنان حکومت نماید و افزود خمینی می‌توانست همانند افرادی که از خون ملت مکیده و پول اندوخته و در بانک‌های خارج نگهداری می‌نمایند از زندگی مرفه‌ای برخوردار باشد ولی او زندگی محقرانه و ساده‌ای را در پیش گرفته و با مردم زندگی می‌نماید. مجدداً اضافه نمود نقش یک رهبر در حکومت این است که از مردم جهت کارهای مملکتی استفاده نماید در صورتی که می‌بینیم از دوستان و اقوام در کارها انتخاب می‌شوند و از مردم در دستگاه حکومت خبری نیست ضمن اعلامیه بزرگی مقابل درب مسجد نصب و موضوع آتش زدن سینما رکس آبادان را به دولت نسبت داده1 و ضمن اینکه در زیر اعلامیه به منصور شدید توهین شده بود یک نفر با صدای بلند اعلامیه را قرائت نموده و بقیه مردم که در بیرون از مسجد حضور داشتند با صدای بلند شعار مرگ بر منصور را تکرار می‌نمودند در این میان حدود دو هزار برگ اعلامیه مربوط به آتش زدن سینما رکس آبادان از طرف دولت در میان حاضرین پخش گردید جلسه مزبور در ساعت 2320 خاتمه پذیرفت.
نظریه شنبه: اظهارات دکتر باهنر تحریک‌آمیز بوده و دادن شعار بر علیه منصور در مقابل مسجد امشب تازگی داشت...
نظریه یکشنبه: مفاد گزارش شنبه مورد تأیید است از سخنرانی واعظ موصوف نوار تهیه شده ضمناً از نمونه اعلامیه‌های منتشره دو نمونه به دست آمده که متعاقباً تقدیم خواهد شد. پاکزاد
نظریه سه شنبه: در مرخصی است.
نظریه 20ﻫ ش: نظریه یکشنبه مورد تأیید است. گوینده پیشرو، گیرنده کشفی ساعت 20 /24
توضیحات سند:
1. در 28 مرداد 1357 سالروز کودتای امریکایی 1332- سینما رکس آبادان. در حالی‌که صدها زن و مرد و کودک و پیر و جوان مشغول تماشای فیلم گوزن‌ها بودند به آتش کشیده شد. در این روز، چنانچه مسئولان رژیم ناگزیر و به طور پراکنده در مصاحبه‌های خود اقرار کردند، مأموران ساواک با پخش مواد آتش زا در سالن نمایش و قفل کردن درهای آن از پشت، سینما را با همه تماشاگرانش به آتش کشیدند و در جریان خاموش کردن آن. ضمن فرستادن ماشین‌های بدون آب، از کمک رسانی مردم نیز جلوگیری کردند! در این حادثه دلخراش حدود 800 تن زن و مرد و خرد و کلان زنده زنده در آتش سوختند. پس از وقوع این فاجعه، تظاهرات عظیمی‌در آبادان به راه افتاد. امام خمینی(ره) در 31 مرداد 57 طی پیامی‌خطاب به ملت ایران و ضمن تسلیت به داغداران اعلام کردند: «قرائن نشان می‌دهد که قضیه دلخراش آبادان، چون کشتار سایر شهرهای ایران، از یک منشاء به وجود آمده است. آیا از این جنایت. کسی جز شاه و بستگانش امید ننعی داشتند؟»(رک: کوثر، ج اول، ص 410)
٢. منظور از «منصور» محمدرضا پهلوی است یکی از شعارهای محوری و روانی دوران مبارزه و شروغ نهضت در سال 57. «مرگ بر شاه» بود.