حوادث و وقایع در شهرستانهای قم و کاشان و ساوه
تاریخ سند: 5 مهر 1357
حوادث و وقایع در شهرستانهای قم و کاشان و ساوه
متن سند:
1ـ روز 5 /7 /57 (2537 شاهنشاهی)، مجلس ختمی بمناسبت فوت سیدمهدی گلپایگانی (فرزند آیت اله گلپایگانی) با حضور عده ای از طبقات مختلف مردم و آیت اله سیدشهاب الدین نجفی مرعشی در حسینیه آیت اله نجفی در شهر قم برگزار گردیده است.ساعت 1930 روز مذکور، حدود 150 نفر از طلاب علوم دینی در جلو حسینیه مورد بحث بدادن شعارهای ضدمیهنی مبادرت کرده اند که بدستور آیت اله نجفی مرعشی بعنوان خاتمه مجلس مذکور، چراغهای حسینیه خاموش شده و مامورین فرمانداری نظامی شعاردهندگان را متفرق نموده اند.
2ـ ساعت 1445 روز 5 /7 /57، افراد ناشناسی چند جام از شیشه های شعب بانکهای سپه و صادرات را در دو نقطه از شهر کاشان شکسته و متواری گردیده اند.
3ـ ساعت 1700 روز 5 /7 /57، افراد ناشناسی ضمن نوشتن شعارهای ضدمیهنی و نصب اعلامیه های مضره روی دیوارهای داخلی دبیرستان پهلوی شهر کاشان، یک قطعه پارچه قرمز رنگ که روی آن عبارت «دبیرستان خمینی» نوشته شده، از سر درب دبیرستان مذکور آویخته اند.
در یکی از اعلامیه های مذکور که بامضاء «نهضت کارگران مسلمان کاشان» بوده، عنوان شده که کارگران کاشان از روز 6 /7 /57 دست از کار کشیده و اعتصاب خواهند نمود.
در یک نمونه دیگر از اعلامیه های نصب شده که از طرف دانش آموزان دبیرستان پهلوی کاشان انتشار یافته، اعلام شده که دانش آموزان از روز شنبه 15 /7 /57، بمدت یکهفته اعتصاب خواهند کرد.
همچنین در اعلامیه ای که بامضاء «استادان، معلمان و دبیران دبیرستانهای تهران» منتشر شده و جزو اعلامیه های نصب شده در دبیرستان مذکور بوده، عنوان گردیده که معلمین و استادان بعنوان اعتراض بحادثه اخیر تهران، از 15 مهر بمدت یک هفته در کلاس درس حاضر نخواهند شد.
4ـ ساعت 0900 روز 6 /7 /57، مجلسی با شرکت حدود 600 نفر از طبقات مختلف مردم، بمناسبت رحلت امام جعفر صادق (ع) در مسجد میدان ملی شهر ساوه برگزار گردیده است.
پس از خاتمه مجلس مذکور، قریب 350 نفر از حاضرین با در دست داشتن پلاکاردهائی که روی آنها شعارهائی بنفع روح اله خمینی و مطالبی علیه اقدامات دولت عراق نوشته شده بود، از مسجد خارج و در کوچه های اطراف مسجد مذکور به تظاهرات اخلالگرانه مبادرت نموده اند.
اخلالگران بدون توجه بتذکرات مامورین انتظامی، با چوب و سنگ و آجر بطرف مامورین حمله و در نتیجه سه نفر از مامورین را از نواحی دست، سروپا مجروح که به بیمارستان اعزام و تحت درمان قرار گرفته اند.
مامورین انتظامی سرانجام در ساعت 1230 روز مذکور آشوبگران را متفرق و 12 نفر از آنها را دستگیر نموده اند.
بدنبال تظاهرات فوق، در ساعت 1800 روز مذکور شورای هماهنگی منطقه تشکیل و برای پیشگیری از حوادث احتمالی وضعیت زرد برقرار شده است.
5ـ روز 6 /7 /57، مجلس ختمی از طرف آیت اله سیدمحمدرضا گلپایگانی بمناسبت فوت فرزندش سیدمهدی گلپایگانی در مسجد اعظم شهر قم برگزار گردیده است.
(قبلاً بعلت مصادف بودن روز مذکور با رحلت امام جعفر صادق (ع) و تعطیل عمومی و ورود عده ای از سایر نقاط بشهر قم، ضمن تبادل نظر با فرمانداری نظامی و یکنفر از نزدیکان آیت اله گلپایگانی، بمنظور جلوگیری از هرگونه پیش آمد سوء، تصمیم گرفته شده بود که از برگزاری این مراسم جلوگیری بعمل آید).
پس از ورود حدود 500 نفر بمسجد اعظم، با پیش بینی هائی که از قبل بعمل آمده بود، از داخل شدن جمعیت بیشتر بمسجد جلوگیری شده و آیت اله گلپایگانی بجهت مراجعاتی که بوی شده، ناچارا در مسجد اعظم حاضر و پس از نیم ساعت فاتحه خوانی مسجد را ترک نموده و بدنبال آن نیز جمعیت حاضر بتدریج از مسجد خارج شده اند.
هنگام خروج جمعیت، عده ای از شرکت کنندگان در حوالی صحن حضرت معصومه (ع) و مسجد اعظم (در نزدیک یکدیگر قرار دارند)، بدادن شعارهای ضدمیهنی مبادرت کرده اند که مامورین فرمانداری نظامی با شلیک چند تیر هوائی آنها را متفرق نموده اند.
1 6ـ حدود ساعت 1900 روز 6 /7 /57، قریب 500 نفر در بخش آران از توابع کاشان، ضمن انجام تظاهرات خیابانی، شیشه های شعب بانک ایرانشهر و یکباب مغازه خواربارفروشی را در این بخش شکسته اند که با دخالت مامورین انتظامی متفرق گردیده اند.
7ـ روز 6 /7 /57، مجلس ختمی بمناسبت فوت خواهر شیخ مرتضی حائری (پدرزن مصطفی خمینی پسر روح اله خمینی)، در مسجد امام حسن قم برگزار گردیده که پس از خاتمه آن، جمعیت شرکت کننده بآرامی متفرق گردیده اند.
8ـ روز 6 /7 /57، مجالسی بمناسبت رحلت امام جعفر صادق (ع) در منازل آیات اله سیدکاظم شریعتمداری و سیدمحمدرضا گلپایگانی و سیدشهاب الدین نجفی مرعشی برگزار گردیده است.
ساعت 1145 روز مذکور جمعیت شرکت کننده، در مجالس مذکور پس از خروج از منازل آیات مورد بحث، در اطراف حسینیه نجفی و منزل آیت اله گلپایگانی اقدام بدادن شعارهای ضدمیهنی نموده اند که با دخالت مامورین فرمانداری نظامی متفرق گردیده اند.
9ـ روز 6 /7 /57، مجلسی بمناسبت رحلت امام جعفر صادق (ع) با شرکت عده ای از طبقات مختلف مردم در مسجد میان چال کاشان تشکیل گردیده که پس از خاتمه آن، جمعیت شرکت کننده بآرامی متفرق شده اند.
1 10ـ روز 6 /7 /57، اعلامیه استنسیل شده ای بامضاء بانوان و دوشیزگان قم»، توسط یکنفر موتورسیکلت سوار در خیابان سالاریه قم توزیع گردیده است.
در اعلامیه مذکور ضمن تحریک جوانان و اهانت بمقامات عالیه مملکتی، با ادعا باینکه منابع زیرزمینی ایران بدست کشورهای غرب سپرده شده، شهر قم بعنوان «پالایشگاه تصفیه حق و باطل و میدان تکامل» معرفی شده است.
در اعلامیه مذکور همچنین زنان و دوشیزگان را جزو افراد باصطلاح مبارز راه دین قلمداد و با تجلیل از خمینی، از زبان بانوان و دوشیزگان قم نوشته شده که آنها تا رسیدن به نتیجه مطلوب، بمبارزه ادامه خواهند داد.
1ـ روز 6 /7 /57، تعدادی اعلامیه مضره از نمونه اعلامیه های اشاره شده توسط افراد ناشناسی در برخی از نقاط شهر قم پخش شده است.
12ـ ساعت 2200 روز 6 /7 /57، افراد ناشناسی چند جام از شیشه های یکدستگاه اتومبیل متعلق بزندان شهربانی کاشان را در خیابان فاضل نراقی این شهر شکسته و متواری گردیده اند.
13ـ حدود ساعت 2230 روز 6 /7 /57، افراد ناشناسی ضمن شکستن چند جام از شیشه های شعب بانکهای صادرات و ملی در خیابان پهلوی کاشان، قصد ایجاد آتش سوزی در شعب مذکور را داشته اند که با دخالت مامورین انتظامی متواری گردیده اند.
14ـ در جریان تظاهرات اخلالگرانه روز 6 /7 /57، شهر قم حدود125 نفر باتهام شرکت در این تظاهرات توسط مامورین فرمانداری نظامی قم دستگیر شده اند.
ارزیابی خبر : خبر صحت دارد.
اقدامات انجام شده : مراتب به نخست وزیری اعلام گردیده است.
توضیحات سند:
* بخش فارسی رادیو لندن در برنامه ساعت 15 /20 امروز (6 /7 /57) تحلیلی از روابط ایران و عراق به دنبال محاصره منزل امام خمینی ارائه کرد و گفت که «آیت اله خمینی یکی از صریح اللهجه ترین مخالفان شاه و بانفوذ در میان روحانیون شیعه است.وی به محکوم کردن شاه ایران و رژیم وی به شدیدترین عباراتی ادامه داده است.
رهبران مذهبی مخصوصا آیت الله شریعتمداری مهارت سیاسی زیاد در سخنان خود به کار می برند و محتاط هستند که همه راه ها را بر خود نبندند، اما آیت الله خمینی اینچنین نیست، حضور چنین شخصیتی برای هر دولتی مشکلاتی به بار می آورد.
» این رادیو سپس به گذشته روابط ایران و عراق پرداخت و گفت: «رژیم بعثی عراق از سال 1975 میلادی به بعد روابط سیاسی با ایران برقرار کرد.
در آن سال شاه پشتیبانی خود را از شورشیان کُرد عراق دریغ داشت و از آن زمان همکاری بین رژیم شاه و رژیم بعثی عراق مداوما بیشتر شده است.
بین دو کشور حتی مشورت هایی برای اهمیت خلیج فارس صورت گرفته است.
تصمیم دولت عراق در اوایل سال جاری مبنی بر بازداشت کمونیست های عراق نشانه دیگری از روابط مشترک ایران و عراق است.
از این رو علی رغم نقش آیت الله خمینی در اغتشاشات اخیر ایران دولت عراق وی را توقیف نکرده است.
می توان گفت مقابله با آیت الله خمینی با در نظر گرفتن مشکلات مذهبی داخلی ایران امری پیچیده تر است.
.
.
ظاهرا [دولت عراق] آنچه که در قدرت داشته به کار برده که از انتشار بیانیه های آیت الله خمینی در عراق جلوگیری کند.
دولت جدید ایران کوشش هایی به کار می برد که با رهبران مذهبی میانه رو در داخل کشور مذاکراتی انجام دهد.
آیت الله خمینی در مقابل تمام این کوشش ها مقاومت کرده است و احتمال ندارد که وی هرگز با رژیم شاه از در مصالحه درآید.
» (بولتن محرمانه خبرگزاری پارس، ش 193، ص 11 و 12) 1ـ امروز (6 /7 /57) پنج شنبه مصادف با رحلت امام جعفر صادق و سالگرد حمله نیروهای نظامی و انتظامی حکومت شاه به مدرسه فیضیه در فروردین سال 1342 بود.
1ـ خبر دیگری شهربانی کاشان از امروز (6 /7 /57) این شهر گزارش آن بود که ساعت 9 صبح امروز پنج شنبه «مردم در منزل آیت الله مدنی برای عزاداری جمع شدند و در ساعت 12 از منزل مشارالیه بیرون آمدند.
از خیابان باباافضل و میدان کهنه به سوی گذر باباولی رفتند و این جمعیت تقریبا یکهزار نفر بودند و شعارهایی در مورد آیت الله خمینی و شعارهای ضدمیهنی از قبیل مرگ بر این حکومت یزیدی، ما خواهان استقلال ـ آزادی ـ حکومت اسلامی می باشیم و تا آخرین لحظه عمر می کوشیم تا حکومت اسلامی را برقرار کنیم و در بعدازظهر مجددا در مسجد گذرباباولی و طاهره منصور عده زیادی جمع شدند و به خیابان فاضل نراقی رفتند و چند جای خیابان لاستیک روشن کردند و مشغول دادن شعار بودند و این سروصدا تا ساعت 10 بعدازظهر ادامه داشت و پلیس شهربانی کاشان در میدان کمال الملک جمع بودند ـ کاشان ـ آراسته.
»