تاریخ سند: 19 مهر 1338
متن سند:
شماره : 44344 /7 م 1ـ محمد رشید بانه ای1 ساکن داروخان عراق به بغداد احضار و شایع است دستوراتی در مورد تشکیل دسته هایی به منظور تجاوز به خاک شاهنشاهی به او داده شده و تعدادی اسلحه نیز دریافت داشته است.2ـ اخیرا از طرف عبدالکریم قاسم به سرگرد لهونی2 ابلاغ گردیده که تجاوزاتی به خاک شاهنشاهی بنماید.
3ـ اعدام سعید قراز3 و سرلشکر طبقچی4 اکراد را فوق العاده عصبانی و در مناطق کردنشین عراق علنا علیه عبدالکریم قاسم تظاهرات و خود را تابع دولت عراق نمی دانند.
4ـ کمونیستها در بغداد به قرآن مجید اسائه ادب و اکراد عموما و مخصوصا شیخ لطیف و شیخ عبدالکریم کربچنه5 فوق العاده از وضع نگران و عصبانی هستند.
5 ـ کمونیستها بر شدت فعالیت خود افزوده اند و در اکثر آبادیها شعبه ای بنام فلوحسین تأسیس و به تمام اهالی منطقه کردنشین ابلاغ نموده اند که هر کسی عضو حزب نباشد در تقسیم زمین سهمی به او داده نمی شود.
1ـ اصل در پرونده کلی عراق گذارده شود 2ـ رونوشت ماده 2 و1 در پرونده محمد رشیدبانه و سرگرد لهونی گذارده شود.
3ـ رونوشت ماده 5 در پرونده کمونیست های عراق گذارده شود.
4ـ به ادارات کل دوم و هشتم6 فرستاده شود.
5 /8 /38 ضمنا ماده 1 و 2 به طور اطلاعیه به سازمانهای کردستان و کرمانشاه فرستاده شود.
دستور فوق اجراء گردید ضمنا ماده 1 و 2 بطور اطلاعیه به سازمانهای کردستان و کرمانشاه در پرونده محمد رشیدبانه گذارده شد.
توضیحات سند:
1ـ محمد رشید خانزاده معروف به رشید بانه ای در سال 1270 در عراق متولد شد.مشارالیه از طایفه بهرام بیگی ایران بوده لکن اطلاعات موجود حاکیست که در عراق متولد و از طفولیت ماجراجو و به شرارت می پرداخته است به همین جهت مدتها در عراق تحت نظر بود و پس از وقایع شهریور سال 1320 به ایران وارد و به تحریک عناصر ماجراجو نیروئی از عشایر شیلر عراق و بانه و سردشت فراهم و به قصد ایجاد حاکمیت مستقلی در کردستان ایران از هرگونه اقدامی از قبیل قتل و غارت و چپاول اهالی و مقابله با واحدهای انتظامی فرو گذار نکرده و بالاخره، پس از حمله سرتیپ هوشمند افشار شهر بانه را آتش زده و به منطقه شیلر عقب نشینی و در آبادی داروخان شیلر اقامت نمود.
نامبرده در وقایع شمال عراق که نفوذ دولت مرکزی در منطقه شیلر کم شده بود غالبا با شورشیان تماس حاصل و با آنان نیز همکاری کرده است ضمنا با وجودی که ارتباط وی با دولت عراق مسلم بود معهذا کرارا نسبت به دولت شاهنشاهی ادعای اخلاص نموده و آمادگی خود را برای هرگونه همکاری ابراز داشته است طی نامه ای از ساواک کردستان تقاضا نموده که چون در تابستان در محل فعلی آنها آب کمیاب می باشد با ورود ده خانوار از آنطرف مرز به گردنه کوته رش (منطقه بانه) جهت علف چر و حشم داری موافقت گردد.
ساواک کردستان ضمن موافقت با تقاضای نامبرده اعلام نموده که چون مشارالیه در خاک ایران دارای املاکی می باشد و اقداماتی انجام شده که املاک وی خریداری و وجه آن به وی پرداخت گردد امکان دارد موافقت با خواسته وی او را مدیون نموده و در طرحهای آتی ساواک مفید واقع گردد.
اسناد ساواک، پرونده های انفرادی 2ـ محمد امین لهونی فرزند جعفر سلطانی در سال 1281 در کرمانشاه متولد شده است.
وی مسلمان شافعی مذهب، متأهل دارای فرزند، تحصیلات در حد خواندن و امضاء کردن، شغل خرده مالک، ضمنا در سال 1324 تا 1342 افسر افتخاری ارتش بوده است.
ـ اسناد ساواک، پرونده های انفرادی 3ـ سعید قراز وزیر کشور کابینه نوری سعید نخست وزیر عراق در زمان پادشاهی ملک فیصل دوم بود که بعد از شورش موصل توسط دادگاه خلق به ریاست عباس فاضل مهداوی اعدام شد.
اسناد ساواک، پرونده های موضوعی.
4ـ سرتیپ ستاد ناظم طبقچی فرمانده مستقر در کرکوک هنگام شورش موصل بود که در روز 25 مارس 1959 پس از شورش موصل و پس از بیان اعترافاتی از سوی متهمین علیه او در حین بازجوئی و اثبات همکاریش با توطئه گران بازداشت و در جریان محاکمه متهمین این قیام در دادگاه خلق به اعدام محکوم شد.
نگاهی به تاریخ سیاسی عراق، ع.
الجمیلی، ترجمه محمدحسین زوار کعبه، ص 77 و 78 5 ـ شیخ عبدالکریم کربچنه برابر سوابق موجود نامبرده یکی از رهبران دراویش فرقه قادری است که در ایران و عراق مریدان زیادی داشت.
محل سکونت یاد شده قبلاً قریه بوبان نزدیک پنجوین عراق بوده که مدتی به کرکوک نقل مکان نموده بود.
مشارالیه در گذشته خود را متمایل به دولت شاهنشاهی ایران نشان داده و چون مورد سوءظن رژیم وقت عراق بوده به ایران پناهنده و در قریه خاومیرآباد مریوان استان کردستان سکونت اختیار می نماید.
شخص منظور و فرزندش پس از مراجعت به عراق خود را به دولت بعثی نزدیک و مورد توجه رژیم موصوف قرار گرفته و ضمن تهیه اعلامیه ای بر علیه دولت شاهنشاهی ایران از شیخ عثمان نقشبندی رهبر فرقه نقشبندیه انتقاد و او را جاسوس دولت ایران قلمداد نموده بود.
ـ اسناد ساواک، پرونده های انفرادی 6ـ سازمان ضد جاسوسی ساواک، اداره کل هشتم نام داشت که از آغاز تأسیس ساواک توسط آمریکایی ها ایجاد شد و براساس چارت خود آنها با دقت سازمان یافت.
اداره کل هشتم از اهداف اصلی غرب در ساواک بود و در طول موجودیت ساواک، رئیس MI- 6سفارت انگلستان و رئیس «سیا»ی سفارت آمریکا به طور منظم با آن ارتباط داشتند و اطلاعات مفید را دریافت می کردند...
اداره کل هشتم ساواک در مراکز مستقیما عمل می کرد و در درون برخی ساواک ها که اهداف ضد جاسوسی وجود داشت یک سازمان ضد جاسوسی ایجاد کرده بود.
.
فعالیت های اداره کل هشتم به شرح زیر بود : الف ـ شناسائی پرسنل اطلاعاتی و مأمورین سفارتخانه های هدف ب ـ تعیین محل هایی برای دیده بانی درون سفارتخانه های هدف از طرق اجاره کردن محلی در جوار سفارتخانه ج ـ کنترل ورود و خروج اعضاء سفارتخانه های هدف و مراجعه کنندگان د ـ تعقیب و مراقبت اعضاء مورد نظر سفارت یا مراجعه کننده ه ـ تماس با افراد ملاقات شده و شناسایی و اجرای عملیات ویژه روی آنها ح ـ شناسایی افراد ایرانی شاغل در سفارتخانه های هدف و استفاده از آنها ط ـ ارتباط با کارمندان اطلاعاتی سفارتخانه های دوست.
ی ـ یافتن افراد ایرانی که با یکی از اعضاء سفارتخانه های هدف دوستی دارند و استفاده از وجود آنها به عنوان مأمور دو جانبه جهت اطلاع بیشتر ر.ک : خاطرات حسین فردوست، ج یک، صص 456 ـ 459.