تاریخ سند: 26 آبان 1350
موضوع: انعکاس تبعید سید محمد شیرازی
متن سند:
از: لوبیا تاریخ:26 /8 /1350
به: مرکز آقای روانبخش 312 شماره: 4013
موضوع: انعکاس تبعید سید محمد شیرازی1
1ـ آیتاله خوانساری طی نامهای که به پرزیدنت انورالسادات رئیس جمهوری مصر2نوشته، از ایشان خواستار مداخله در مسئله تبعید سید محمد شیرازی از عراق نزد احمد حسنالبکر شده است.
2ـ آیتاله محمدکاظم شریعتمداری نامه مشابهی در این زمینه به دکتر محمد الفحام رئیس دانشگاه الازهر3 نوشته است. همچنین آیتاله خمینی از عراق نیز طی نامهای تأسف خود را از خروج ناگهانی آقای شیرازی از عراق بیان نموده است.
3ـ سید محمد شیرازی نامههای متعددی به این مناسبت از شیخ احمد آشتیانی، شیخ عبدالرسول قائمی، شیخ عبدالزهرا بدیری و جامعه روحانیت تهران دریافت داشته است.
نظریه:
1ـ عامل انجام این فعالیتها، سید حسن شیرازی4 است.
2ـ از نظر آگاهی بر انعکاس تبعید سید محمد شیرازی قابل بهرهبرداری است.
دایره عملیات بررسی
بهرهبرداری و اقدام شود. 1 /9 /50
اصل در پرونده 78247 سید محمد شیرازی بایگانی است. در پرونده 67908 بایگانی شود.
312 بایگانی شود.
5 نسخه
توضیحات سند:
1. آیتالله سید محمد شیرازى: فرزند آیتالله سید مهدى شیرازى، در سال 1307 ﻫ ش در نجف اشرف دیده به جهان گشود و در سن 9 سالگى همراه پدرش به کربلا عزیمت کرد و در آنجا ساکن شد و پس از خواندن دروس اولیه، سطوح متوسطه و عالى را از علمای کربلا آموخت و خارج فقه و اصول را از درس پدرش و مرحوم آیتالله حاج شیخ یوسف بیارجمندى و دیگران استفاده کرد. وى از همان اوان جوانى به تدریس ادبیات، فقه و اصول پرداخت و پس از رحلت پدرش در بهمن 1339، رسماً متصدى حوزه علمیه کربلا شد. آیـتالله حاج سید محمـد شیرازى در سال 1350 به واسطه فشار و مزاحمت دولت بعث، به کویت مهاجرت نمود و پس از هشت سال در سال 1358 به ایران مهاجرت کرده و در قم ساکن شد. ایشان در سال 1380 دار فانی را وداع گفت.
2. محمد انورسادات: در 1918 میلادى در دهکدهاى واقع در دلتاى رود نیل به دنیا آمد و در ششم اکتبر 1981 با گلولههاى ستوان خالد اسلامبولى و یارانش کشته شد. وى پس از دستیابى به قدرت، خط مشى جمال عبدالناصر را کنار گذاشت و با تمایل به غرب، در سال 1977 به اسرائیل سفر کرد و همین مسافرت موجب طرح قرارداد کمپ دیوید و انعقاد پیمان صلح بین مصر و اسرائیل شد. سادات در سال 1980 خود را رئیسجمهور دائمى مصر خواند. سرانجام، سازش با رژیم غاصب قدس و تفرعنش در زمامدارى کشور مصر فرجام سیاه او را رقم زد و به دست انقلابیون مسلمان به قتل رسید.
3. دانشگاه الازهر: الازهر مسجدى بوده در قاهره که جوهرالثقلى معزالدین الله فاطمى در سال 970 میلادى آن را بنا کرد و در دهه چهارم قرن بیستم به یک دانشگاه بزرگ اسلامى که دانشکدههاى مختلفى را در برمىگرفت، تبدیل شد. الازهر در طى تاریخ حیات خود با فراز و نشیبهاى مختلفى روبرو بود و در زمانهاى مختلف اثرات متفاوتى در صحنههاى سیاسى ـ مذهبى مصر و جهان اسلام داشته است. در برخى برههها الازهر بر اوضاع اطراف خود مؤثر بود و در برخى اوقات دیگر اثرپذیر. فاطمیون پس از فتح مصر، در صدد تبلیغ شیعه برآمدند به این منظور اولین کارى که انجام دادند تأسیس الازهر بود. الازهر به نام فاطمه زهرا (س) منتسب است که فاطمیون نسبتشان به ایشان مىرسد. گفته مىشود که در ابتدا این مسجد را مسجد قاهره مىخواندند و از سال 1845 «الجامع الازهر» نامیده شد. در ابتدا هدف از تشکیل این دستگاه، نشر و تبلیغ شعیه بود ولى هماکنون کار اصلى این دانشگاه در مصر، نظارت بر دروس و آموزشهاى مذهبى مىباشد. دانشجویان علوم دینى از کشورهاى اسلامى به صورت بورسیه در این دانشگاه مشغول تحصیل مىباشند.
ر. ک: کتاب سبز، وزارت امورخارجه، ص 22. مصر از زوایهاى دیگر، جملیه کدیور، ص 123.
4. آیتالله سید حسن شیرازى: فرزند آیتالله سید مهدى شیرازى، در سال 1277ﻫ ش در نجف اشرف متولد شد. وى از بدو شروع طرحهاى آمریکایى شاه در ایران در صف مخالفین قرار گرفت و به طور علنى فعالیتهایى را آغاز نمود و همزمان علیه دولت عراق و حزب بعث فعالیت نموده و در سخنرانىها و اشعار خود به شدت از آنان انتقاد مىنمود. وى در کتابى تحت عنوان «حکمت الاسلام» مطالب تند و حادى علیه سردمداران رژیم وقت ایران نوشت، با وجود فعالیتهاى فوق نمایندگى ساواک در عراق اعلام مىدارد که سفیر شاه در بغداد وى را به نمایندگى ساواک معرفى تا از وى استفاده شود ولی نمایندگى به مصلحت نمىداند. در سال 1346 در کتابى به نام «قصهالشیعه» به دولت ایران و عراق حملاتى نمود. وى در سال 1348 در عراق بازداشت گردید و طبق گزارشها و شایعاتى که در آن زمان زبانزد خاص و عام بود تحت بازجویى و شکنجه و تهدید به اعدام قرار گرفت، ولى با فشار افکار عمومى و دخالت مستقیم آیتالله حکیم آزاد گردید و به کشورهاى عربى مهاجرت نمود و به فعالیت خود علیه حکومت عراق ادامه داد.
ساواک در گزارشى که به منظور استخدام وى آماده نمود در مورد خصوصیات اخلاقى او مىگوید، مبتکر و متفکر، متین و مؤدب داراى قدرت بیان و حضور ذهن، جاهطلب و شخصى که به خوبى مىنویسد و قریحه شاعرى دارد.
ساواک در سال 1353 در طرحى به کلى سرى به منظور جمعآورى مخالفین و جریانسازى در بین آنان و هدایت عملیات مخالفین در نظر داشت از وجود ایشان استفاده نماید و در این راه سرمایهگذارىهاى فراوانى نمود از جمله اهداف طرح فوق حذف امام موسى صدر از صحنه لبنان و قطع نفوذ وى در کشورهاى عربى بود که طومار رژیم با امواج توفنده انقلاب در هم پیچید و اجراى طرح فوق عقیم ماند، ولی با کمال تأسف بعضى از مقدمات آن اجراء شد و از جمله امام موسى صدر به طور ناگهانى در لیبى ناپدید گردید، سید حسن شیرازى بعد از پیروزى انقلاب اسلامى در سال 1358 ﻫ ش توسط رژیم سفاک بعث عراق در لبنان ترور گردید.
منبع:
کتاب
آیتالله عبدالرسول قائمی به روایت اسناد ساواک صفحه 239