گزارش خبر
متن سند:
گزارش خبر
به: ۷۱۱ تاریخ: ۲۹/۳/۴۸
از: ۲۱۱ شماره: ۱۹۰۰/۲۱۱
جراید امروز بغداد نامهای از بختیار را به خط خود او به شرح زیر کلیشه نمودهاند.
سپهبد بختیار از فلورانس ایتالیا ۱۵ خرداد ماه برابر ماه ژوئیه ۱۹۶۹ حضرت احمد حسن البکر رئیس محترم جمهوری کشور عراق.*
اعضاء محترم شورای عالی انقلاب کاخ جمهوری بغداد.
عالی جناب با نهایت احترام درودهای فراوان خود را تقدیم مینمایم.
به قراری که شنیده میشود جراید ایران هم به دستور وزارت اطلاعات و سازمان امنیت ایران موضوع را بیش از حد بزرگ جلوه داده و موجبات تشویش همه را فراهم نمودهاند آن اخراج عدهای ایرانی است که در خاک عراق زیست میکنند بدیهی است این از حقوق حاکمیت کشورهای است که در داخل خاک خود به اتباع کشور دیگر اجازه اقامت بدهد یا نه و به خصوص به هنگام تیرگی روابط بین دو کشور اتباع کشور دیگر از خاک خود بیرون کنند ولی آنچه اینجانب را بر آن داشته که در این موضوع دخالت نمایم روابط عشیرهایست که بین دو کشور ایران و عراق موجود است و علاقه همبستگیهائی است که دو ملت را به هم پیوست میدهد و کمتر بلکه هیچ ملل دیگری را نمیتوان یافته بین آنها چنین پیوستگی معنوی و مادی وجود داشته باشد و چون موجبات این علائق بر همگان روشن است از ذکر آن برای احتراز از طول کلام خودداری میکنم این علائق باعث میشود که ایرانیان کشور عراق را وطن دوم خود بدانند و به هنگام ضرورت و ناچاری به آن جا روی آورند و بسیار از متدینین خواهان گذراندن اواخر عمر خود در عتبات عالیه میباشند از همه اینها گذشته در این زمان علت دیگری هم موجب روی آوردن ایرانیان به عراق شده و آن وضع خاصی است که در ایران این چند سال اخیر حکومت میکند که دموکراسی و آزادی از میان برده و جای آن را به زورگوئی و مردم آزاری داده است. از قانون مشروطه و حقوق بشر اثری نمانده و جای آن را جور و ستم و قانون شکنی و خود رائی گرفته است حیثیت و شرافت اشخاص مورد تجاوز مأمورین دستگاه فاسد حاکمه میگردد. پاسبان یک جمله به فرمان مبارک شاهانه هر عمل غیرقانونی و خلاف وجدانی وانسانی را جائز و روا میداند و بیچارگان و درماندگان هیچ ملجاء و پناهی ندارند و هیچ دستگاهی نیست که به کار مظلومین دادرسی و داوری نماید این است که مردم ستمدیده و بدبخت ایران روی به کشور عراق آورده و در آنجا پناهنده میشوند کشور عراق با همت جوانمردانه برادران عراقی کاخهای دیکتاتوری و فساد و پناهگاههای عمال استعمار و لانههای جاسوسی را با یک جنبش دلیرانه که خائنین به میهن خراب کرده و کشور آزاد و مستقل به وجود آورده است امروز مورد تحسین و تکریم هم میهنان ایرانی است و ایرانیان انتظار دارند از این آزادی و آسایش که برادران عراقی به دست آوردهاند در این زمان که بدبختی و سیه روزی دامنگیر آنها شده سهمی داشته باشند لذا راندن و بازگردان آنها از جوانمردی رژیم انقلابی و آزادیخواهی عراق بدور است از طرفی تیرگی روابط بین دو کشور برادر همسایه دولت و هم کیش را که به طور مصنوعی و ساختگی که هیئت حاکمه ایران به وجود آورده برای پیدا کردن بهانهای است برای سرکوبی آزادیخواهان ایران و آنهائی که با زورگوئی و قلدری مخالفت مینمایند و خواهان رسیدگی به دخل و خرج دولت و بودجه کشور میباشد. هر فردی ایرانی که بر علیه بیدادگری اعتراض نماید و هر افسر ایرانی که بر علیه بیدادگری اعتراض نماید و هر افسر ایرانی که بر علیه بیعدالتی تذکری دهد و نیز فرمانروائی افسران بیگانه که برایش تعرض نماید و یا زیر بار توهین و عامل استعمار نروند فوراً به وی اتهام خیانت عظیمی را داده به سیاه چال و زندان افکنده میشود و افسران تحصیل کرده و میهن پرست در عنفوان جوانی از کار برکنار و باز نشسته شده و جای آنها را به متملقین و چاپلوسان درباری میدهد تا بهتر منافع و مصالح ملی را فدای اغراض شخصی و مادی و نوکری بیگانه نماید ولی چه شد بعد از سی و دو سال که بیست و هفت سال آن در زمان سلطنت همین پادشاه است میگذرد یادشان به شط العرب نبوده و حالا که جنبش ملی و آزادیخواهی در ایران آغاز شده ملت در آستانه انقلاب است دولت اعلیحضرت پادشاه حالت جنگی به خود گرفته است که شط العرب باید (اروند رود) نامیده شود جز این نیست که بخواهند این مسئله را بهانه فشار بر مخالفین و آزادیخواهان ایران قرار دهد معذرت میخواهم که مطلب به درازا کشید ولی ناگزیر به ذکر پارهای حقایق بودم تا اذهان روشنتر شود و بهتر و عمیقتر به چگونگی کار پی برده شود و به این درخواست توجه بیشتر معطوف گردد منظور از این مقدمه این بود که کشور عراق برای ایرانیان ملجاء و پناهی است و هر ایرانی ستمدیده و زجر کشیده امید دارد که آنگاه که در ایران همه درهای عدالت و دادرسی و احقاق حق روی او بسته شود به کشور عراق پناهنده شود و ملجاء خوبی همین به عرض میرسانم که برابر اطلاعات واصله از ایرانیان رانده شده از عراق در شرایط بسیار بدی در ایران به سر میبرند و حتی به آنان به آزار و ستم رفتار میشود بدین بهانه که مبادا عمل تجسسی میان آنان باشد و از روابط آنها با سایر مردم کشور جلوگیری میشود زیرا بیم دارند مبادا حقایق را از دمکراسی و آزادی در عراق بیان دارند اینک عدهای از هم میهنان اینجانب در تکنای تنگنای میان دو شیر قرار گرفته و در فشار میباشند و علاقمندی و حسن روابط میان ایران و عراقیان اینجانب را بر آن داشته که از حضور حضرت ریاست محترم جمهوری و اعضای محترم شورای عالی انقلاب درخواست نمایم که.
١- دستور ممانعت از اخراج ایران صادر فرمایند.
۲- به ایرانیان پناهنده در عراق پروانه اقامت داده شود.
۳- به ایرانیان اخراج شده هر گاه مایل به مراجعت به عراق باشد اجازه ورود داده شود.
از این مطالب به وسیله رادیو و جراید اعلام و به اطلاع همگان برسد امید است که این درخواست مورد موافقت آن حضرت و اعضای محترم شواری انقلاب قرار گرفته موجبات امتنان و مباهات اینجانب و خرسندی و آسایش هم میهنان ایرانی را فراهم فرمایند. یقین دارم برادران عراقی نیز از این تصمیم شاد خواهند شد در پایان آرزوهای فراوان و سپاسگزاری بسیار خود را بحضور محترم حضرتعالی و یک یک اعضاء محترم شورای انقلاب تقدیم نموده بزرگی و ارجمندی کشور دوست و همسایه و برادر عراق را از خداوند خواستارم - سپهبد بختیار
متن این اطلاعیه جهت استحضار مدیریت کل اداره هفتم ارسال گردید و ایشان فرمودند این موضوع امروز صبح در اخبار غیر منتشره وزارت اطلاعات درج گردیده است.
توضیحات سند:
* تیرگی روابط سیاسی و دیپلماتیک میان دو کشور ایران و عراق آثار متفاوتی داشت. از آن جمله میتوان به اخراج ایرانیان از عراق اشاره نمود. رژیم عراق در یک اقدام انتقام جویانه، تصمیم به اخراج دهها هزار ایرانی از خاک عراق گرفت و آنان را در سرمای سوزان و به طرز فجیعی در بیابانهای مرزی رها کرد. امام خمینی(ره) از جمله کسانی بود که در برابر این اقدام غیرانسانی، حکام عراق را مورد اعتراض شدید قرار دادند. ترفندهای رژیم عراق به منظور ساکت نگهداشتن امام، به هیچ وجه مؤثر نبود، ناگزیر با انجام مانوری تازه - به ظاهر - از بیرون راندن ایرانیان خودداری کرد اما با ایجاد شرائطی طاقت فرسا آنها را وادار به ترک عراق نمود. از سوی دیگر با نمایش وساطت تیمور بختیار، رسماً اعلام کرد که بیرون راندن ایرانیان متوقف شده و آنان که اخراج شدهاند، میتوانند به عراق بازگردند. ضمناً ترتیبی داد تا ایرانیان به ویژه روحانیون بتوانند با پای خود، عراق را ترک کنند.
منبع:
کتاب
سپهبد تیمور بختیار به روایت اسناد ساواک، جلد سوم، بختیار در عراق صفحه 180