تاریخ سند: 4 اسفند 1353
جناب آقای دکتر فرهنگ مهر ریاست دانشگاه پهلوی شیراز
متن سند:
تاریخ:4 /12 /1353
جناب آقای دکتر فرهنگ مهر ریاست دانشگاه پهلوی شیراز
با نهایت تأسف مصیبت وارده را تسلیت گفته از خداوند متعال بقای عمر و صبر و شکیبایی جنابعالی و خانواده محترم را آرزو میکنم.
فریده دیبا1
توضیحات سند:
1. فریده دیبا (قطبى گیلانى)، فرزند باقر امجدالسلطان، در سال 1290 ﻫ ش در تهران به دنیا آمد. پس از سپری کردن تحصیلات ابتدایی از مدرسه ژاندارک دیپلم گرفت. او همسر یک افسر جوان فارغالتحصیل سنسیرو فرانسه به نام سهراب دیبا با درجۀ سروانی بود که به مرض سل درگذشت. شوهر او اهل تبریز بود و فریده دیبا پس از فوت شوهرش هرگز ازدواج نکرد و با برادرش مهندس محمدعلى قطبى در رشت زندگى مىکرد و برادرش مهندس قطبى از او و تنها فرزندش یعنى فرح دیبا - که بعدها و پس از تحصیل در فرانسه به همسرى محمدرضا برگزیده شد - نگهدارى کرده و مخارج او و تحصیل دخترش را مىپرداخت. فریده دیبا بعد از ازدواج دخترش با شاه به موقعیت اجتماعى بالایى در دربار دست یافت و قبل از پیروزى انقلاب اسلامى مقادیر زیادى ارز از کشور خارج کرد و به اتفاق دختر و نوههایش در آمریکا مقیم شد. او فردى عادى بود که از تحصیلاتش اطلاع دقیقى در دسترس نیست. وى از دربار دولت شاهنشاهى ماهانه مقررى دریافت مىکرد و سمتهایى از جمله: ریاست شوراى عالى سازمان داوطلبان شیروخورشید سرخ ایران، قائممقام بنگاه حمایت مادران و نوزادان، قائممقام جمعیت حمایت از آسیبدیدگان سوختگى، قائممقام مرکز طبى کودکان، قائممقام سازمان ملى انتقال خون و... را عهدهدار بود که البته اکثر این عناوین به صورت افتخارى نصیب وى شده بود تا بتواند از خوان گسترده رژیم پهلوى بیش از پیش متنعم شود. یکی از سوء استفادههای او این است که در سال 1355 مبلغ هنگفتى حدود 135 /670 /125 فرانک به عنوان صورتحساب تزئین آپارتمان خود در فرانسه دریافت داشته است. وی در مسافرتهاى خارج از کشور مبالغ قابل توجهى به عنوان کمک به جمعیتهاى به اصطلاح خیریه اهدا مىکرده که کلیۀ این موارد را از دربار شاهنشاهى دریافت کرده تا با پول ملت براى خود وجهه و آبرو دست و پا کند. فریده دیبا در برگزارى و نظارت میهمانىهاى دربار نقش مهمى داشته و اغلب موارد سوءاخلاقى دربار به ویژه شاه با هدایت او صورت مىگرفته است. در این خصوص مىتوان به مسأله ارتباط شاه با دختر ارتشبد حجازى اشاره کرد که پس از رسوایى ارتشبد حجازى به طور جدى و مستقیم به فریده دیبا اعتراض و پرخاش مىکند. فریده دیبا، در یکی از کاخهای رضاشاه مستقر شده بود. این زن که به گفتهی احمدعلی مسعود انصاری، تظاهر شدیدی به دیانت میکرد، در سفرهای متعددی که به خارج از کشور داشت، مبالغ هنگفتی از دربار و دولت دریافت و به مصرف شخصی میرساند. فریده دیبا در آستانۀ انقلاب اسلامی از کشور گریخت و در سال 1378 در آمریکا درگذشت.
(اسناد ساواک - پرونده انفرادى)
منبع:
کتاب
دکتر فرهنگ مهر به روایت اسناد ساواک صفحه 415
