تاریخ سند: 8 اسفند 1356
موضوع : تظاهرات روز 3/12/36 در مسجد اعظم
متن سند:
از : 21 ه
به : 312 شماره : 8052 /21
روز چهارشنبه سوم اسفند حوزه علمیه قم بعنوان برقراری مجلس ترحیم برای مقتولین تبریز
تعطیل بود از ساعت 900 در مسجد اعظم مجلس با تلاوت آیاتی از کلام اله مجید شروع شد و
[ناخوانا] مداح نیز طبق معمول اشعاری قرائت نمود ساعت 1030 غلامرضا گلسرخی کاشانی
منبر رفته و درباره حکومت مردم بر مردم و احکام قرآن و قانون اساسی صحبت کرد و در ضمن
مرتبا مردم را به آرامش دعوت میکرد جلو درب مسجد کلاً اطرافیان مراجع ایستاده بودند حاج
آقا مهدی گلپایگانی و سید جواد مرعشی بمردم خوش آمد میگفتند کارگردان مجلس حاج
میرزا ابوالفضل فیض مشکینی بود و همه کارها در اختیار طلاب ترک بود ترکها مجلس را کنترل
میکردند این مجلس از جانب آیات ثلاثه و (شریعتمداری ـ گلپایگانی و نجفی مرعشی) تشکیل
گردیده بود و در آن کلیه روحانیون مانند سید صادق روحانی و سید محمد وحیدی میاندوآبی و
شیخ مرتضی حائری، شیخ هاشم آملی و کلیه مدرسین حوزه علمیه قم و عده ای از امام
جماعتهای مساجد تهران که بقم آمده بودند شرکت داشتند.
و جمعیت حدود 15 هزار نفر تخمین زده میشد، در پایان سخنرانی گلسرخی مجلس ختم و
جمعیت متفرق گردیدند ولی عده ای حدود پنجهزار نفر در صحن مسجد اعظم اجتماع کرده و
تظاهرات شروع شد و شعارهای درود بر خمینی، و تبریز خونین است [ناخوانا ]دانشگاه، مرگ بر
این حکومت یزدی [شاه] جلاد است و اله اکبر میدادند تا ساعت 1200 تظاهرات تمام شد و از
مسجد با آرامش بیرون آمدند چیزیکه در این تظاهرات جلب توجه میکرد اینکه در حدود
سیصد نفر زن پوشه زده در داخل جمعیت حضور داشتند و بعضی از آنها ضبط صوت آورده
بودند و صدای تظاهرکنندگان را ضبط میکردند تا آخر دسته جمعی از مسجد بیرون آمده و
حدود 100 نفر آنان بطرف گذرخان حرکت کرده و نزدیک سه راه چهارمردان متفرق گردیدند و
پوشه ها را برداشتند وقتی پوشه ها کنار رفت مشخص شد که همگی دختران جوانی بودند که در
مدارس علمیه دخترانه قم درس میخواندند.
نظریه شنبه ـ نظری ندارد.
نظریه یکشنبه ـ مفاد گزارش صحیح است گلسرخی در این مجلس فقط از آیت های ثلاثه نام
برده و هیچ اسمی از سید صادق روحانی و سایر آیات طراز دوم نبرده و همین امر موجب
ناراحتی آنان گردیده و گلسرخی در خاتمه سخنان خود از قول آیات ثلاثه اظهار میدارد که این
مجلس آخرین مجلس متشکله حوزه علمیه قم است و بعد از این مجلس نخواهیم داشت ضمنا
در تحقیقاتیکه بعمل آمده دختران شرکت کننده در مجلس مذکور محصلین مدارس شبانه
روزی دارالزهرا و مکتب توحید و مدرسه جدید آیت اله گلپایگانی و همچنین مدرسه دخترانه
کرمانیها بوده اند که عده صد نفری که بصورت دسته جمعی در خیابانها حرکت نموده اند
شاگردان مدرسه اخیرالذکر میباشند.
شراره
نظریه دوشنبه : با تایید صحت خبر و نظریه یکشنبه، ضمن انجام مراقبت های لازم در روز مذکور اتفاقی رخ نداده است.
پارسا
نظریه سه شنبه : صحت خبر و نظریه یکشنبه کاملاً مورد تأیید بوده چگونگی عدم نام بردن روحانی بوسیله گلسرخی طی گزارش خبر
جداگانه ای باستحضار رسیده است.
رهبر
در پرونده 9292 بایگانی شود.
مجتبوی 10 /1 /37
منبع:
کتاب
آیتالله العظمی حاج سید محمدرضا گلپایگانی به روایت اسناد ساواک - جلد سوم صفحه 582

