درباره : اظهارات آقای باتلر رئیس حقوقدانان آمریکا به مسئولین کمیته حقوق بشر ایران
متن سند:
برابر اظهارات آقای مهندس مهدی بازرگان آقای باتلر رئیس کمیته حقوقدانان
آمریکا پس از شرفیابی بحضور شاهنشاه در تاریخ 13 /2 /57 در منزل صدر
حاج سید جوادی با مهندس بازرگان و چند نفر از هیئت رئیسه کمیته حقوق بشر
ایران ملاقات و مطالبی بشرح زیر خطاب به حاضرین عنوان و مترجم جلسه نیز
دختر آقای بازرگان که بزبان انگلیسی آشنائی کامل دارد بوده است (متن فارسی
مصاحبه بخط مهندس بازرگان موجود است)
آقای باتلر گفت پیرو مسائلی که در اکتبر 1977 پیرامون حقوق بشر در ایران در
مجلس آمریکا مطرح گردیده و ادامه آن مباحث تا بحال بوده شاهنشاه برای دیدار
و مذاکره با مشارالیه موافقت کرده است و نامبرده را در تاریخ 12 /2 /57 در باغ
ارم شیراز بحضور پذیرفته است.
1
آقای باتلر در این ملاقات درباره حقوق بشر در ایران و عدم رعایت آن توسط
پلیس و مامورین مذاکره و گزارش بشاهنشاه داده که نکات زیر در آن منعکس
بوده است.
1ـ آزادی حق وکالت و دفاع آزاد از موکلین
2ـ رعایت حق اختیار و آزادی اقلیتهای سیاسی و حزبی و قضات مملکت
3ـ متوقف کردن بمب گذاری در خانه مخالفین
4ـ متوقف کردن کتک زدن و حمله در کوچه و خیابان به مخالفین
5ـ متوقف کردن اعمال وحشیانه پلیس در دانشگاهها و سایر اماکن
آقای باتلر اضافه کرده است که از این تاریخ تا ششماه دیگر بحکومت و دولت
ایران فرصت داده میشود که جلوی اینگونه عملیات را شدیدا بگیرند و رعایت
حقوق انسانی و بشری را در ایران بکند و چنانچه موردی بر خلاف این مشاهده
گردید کمیته جهانی حقوق بشر ناچار هرگونه مذاکرات و مکالماتی را با شاهنشاه
ایران در این زمینه برای همیشه متوقف خواهد کرد.
در این مذاکرات که بمدت یکساعت بطول انجامیده و هویدا هم حضور داشته است
شاهنشاه با نکات ذکر شده موافقت کرده است و گفته که جلوی خشونت پلیس و
بمب گذاری را خواهد گرفت درباره واقعه تبریز و قم و یزد نیز اظهار تأسف کرده و
گفته است که عوامل پلیس را که باعث این واقعه شدند شدیدا تنبیه کرده است1.
آقای باتلر اظهار کرد که کمیته جهانی دفاع از آزادی حقوق بشر کمیته ایرانی را
برسمیت شناخته است و آنها را وابسته به خود میداند و خود ایشان نیز درباره
سوابق و مشخصات تک تک افراد این کمیته تحقیق و مطالعه کرده و همه را با
صلاحیت کافی تشخیص داده است و علاقمند است که2
توضیحات سند:
1ـ شاه برای بازدید از مانور
نیروی دریایی ایران به
شهرهای جنوبی سفر کرده
بود و روز دوازدهم
اردی بهشت در باغ ارم شیراز
بود که در این روز با وزیر
خارجه ایتالیا و نیز ویلیام
باتلر دیدار کرد.
بخش فارسی
لندن تنها منبع خبرپراکنی بود
که در برنامه امشب خود از
این دیدارها خبر داد.
1ـ خبرنگار بی.
بی.
سی که
همراه شاه به شهرهای جنوبی
ایران رفته بود، از ویلیام باتلر
به عنوان رئیس کمیسیون
بین المللی حقوق دانان یاد
کرد و نوشت : «کمیسیون
بین المللی حقوق دانان ظرف
دو سال گذشته به طور
غیرعلنی با مقامات ایران در
تماس بوده است و مقامات
این کمیسیون قصد دارند
وضع زندانیان سیاسی ایران را
بهبود بخشند.
رئیس این
کمیسیون پس از دیدار خود با
شاه اظهار داشت که نتیجه
گفت و گوهایش خیلی بیشتر
از حد مورد انتظارش بوده
است.
»
(بولتن محرمانه خبرگزاری
پارس/ش45/ ص10)
این دیدار در گزارشات
سفارت آمریکا منعکس شد.
«ویلیام باتلر از کمیسیون
بین المللی شاه را در جنوب
دید و نقطه نظرهای خود را در
مورد تغییرات در سیستم
قضایی ارائه داد.
شاه ظاهرا
نظریات باتلر را پذیرفت.
»
(اسناد لانه جاسوسی/ج12/
ص109)
2ـ متأسفانه صفحه بعدی این
بولتن یافت نشد.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 05 صفحه 194