درباره : عفو و بخشودگی محکومین وابسته بدسته و جمعیتی با مرام و رویه اشتراکی
تاریخ سند: 1 مرداد 1346
درباره : عفو و بخشودگی محکومین وابسته بدسته و جمعیتی با مرام و رویه اشتراکی
متن سند:
بولتن : ویژه این بولتن شامل چهار برگ است منظور.عفو و بخشودگی محکومین وابسته بدسته و جمعیتی با مرام و رویه اشتراکی.
گردش کار.
1 ـ فرقه دموکرات آذربایجان.
* در سال 25 پس از ورود قوای دولتی بآذربایجان و متلاشی شدن فرقه دموکرات عده [عده ای] از محرکین و عاملین اغتشاشات آذربایجان دستگیر و زندانی شدند که از میان محکومین دو نفر طبق صورت پیوست هنوز در زندان بسر میبرند.
(پیوست شماره 1) 2 ـ سازمان نظامی حزب منحله توده.
پس از کشف سازمان نظامی حزب منحله توده در سال 33 کلیه اعضاء بجز عده ای که متواری گردیدند دستگیر و از کلیه محکومین 12 نفر که بزندان ابد محکوم شده بودند برابر صورت پیوست هنوز در زندان میباشند.
(پیوست شماره 2) 3 ـ فرقه دموکرات آذربایجان.
در سال 38 شبکه ای از اعضاء فرقه دموکرات آذربایجان کشف گردید و از محکومین این شبکه تعداد 9 نفر بشرح صورت پیوست هم اکنون در زندانهای تهران و شهرستانها بسر میبرند.
(پیوست شماره 3) 4 ـ کمیته انقلابی حزب منحله توده.
در سال 42 یک گروه کمونیستی بنام کمیته انقلابی حزب منحله توده در تهران و شهرستانها کشف گردید و از اعضاء کمیته مزبور در حال حاضر دو نفر برابر صورت پیوست در زندان میباشند (پیوست شماره 4) 5 ـ متهمین حادثه کاخ مرمر.
در سال 44 بعد از حادثه کاخ مرمر عده ای از مسببین حادثه مزبور باتهام سوءقصد بجان شاهنشاه آریامهر و داشتن مرام اشتراکی محکومیتهائی یافتند و از محکومین مزبور هم اکنون 8 نفر در زندان بشرح صورت پیوست بسر میبرند (پیوست شماره 5) 6 ـ گروههای متفرقه حزبی.
از سالها قبل تعدادی از اعضاء سابق حزب منحله توده که متواری بوده اند و یا عده ای دیگر که بطور پراکنده در تهران و بعضی شهرستانها فعالیت داشته اند دستگیر و هر یک بموجب جرائم مرتکبه به مدتهای مختلف محکومیت یافته اند از میان این عده تعدادی طبق صورت پیوست هنوز در زندان میباشند (پیوست شماره 6) نظریه.
1 ـ دو نفر زندانیان فرقه دموکرات از زمره نادمین بوده و استحقاق عفو و بخشودگی دارند.
2 ـ در مورد اعضاء سازمان نظامی حزب منحله توده گرچه برخی از آنها بطور کامل اظهار ندامت ننموده اند معهذا چون در حدود 13 سال در زندان بسر برده اند لذا استحقاق بخشودگی دارند.
3 ـ درباره اعضاء فوق دموکرات که در سال 38 محکوم شده اند چون کلیه آنها نادم میباشند استحقاق بخشودگی دارند.
4 ـ از دو نفر محکومین کمیته انقلابی حزب منحله توده یکنفر نادم و استحقاق عفو و بخشودگی دارد و نفر دیگر بعلت داشتن تعصب نسبت بعقاید و افکار سابق مستحق عفو نمیباشد.
5 ـ از محکومین حادثه کاخ مرمر1 تنها حسن شریف جزو نادمین میباشد و با یکدرجه تخفیف از زندان آزاد خواهد شد و بقیه محکومین چون ندامت ننموده اند استحقاق بخشودگی را ندارند.
6 ـ از محکومین متفرقه که بمناسبتهای مختلف دستگیر و محکومیت یافته اند سه نفر از آنان بشرح مندرج در صورت مربوطه استحقاق بخشودگی را داشته و سایرین (حکمت جو، خاوری و امثال آنها) بعلت داشتن تعصب نسبت بحزب منحله توده مستحق بخشودگی نمیباشند.
توضیحات سند:
* فرقه دموکرات آذربایجان: موقعیت استراتژیکی ایران به عنوان شریان حیاتی منطقه و «پل پیروزی» در جنگ جهانی دوم، نزد شوروی ها زمانی اهمیت می یابد که ارتش سرخ ثمره شیرین آن را عملاً در بخشی از خاک ایران تجربه کرده بود.از این الحاق بخش شمالی ایران به آذربایجان شوروی در دستور کار باقروف قرار می گیرد.
طرح «شرکت مختلط نفت شوروی» در مجلس شورای ملی سناریوی از پیش ساخته ای بود که امکان عملی شدن آن نه تنها برای دولت ایران محال بود بلکه این مسئله برای شورویها به روشنی از پیش معلوم بود.
خوب چه می توان کرد؟ باید زمینه را فراهم ساخت هر چه باشد شوروی در ایران تعهداتی دارد ایران نه تنها کشور دوست و همسایه است بلکه تمام شیره حیاتی خود را برای کمک به شوروی در جنگ جهانی دوم نثار نموده است، پس باید از راهی دیگر بر سر سفره نشست و نمکدان را شکست در نتیجه طرح و اجرای نقشه بدین شکل بود که ابتدا می بایست نهضتی ملی در آذربایجان تحقق پذیرد و بدین ترتیب قدرتی در شمال ایران پدید آید که بتواند «تهران» را تحت تاثیر و نفوذ خود قرار دهد.
از این رو برای رهبری نهضت، باید چهره ای آشنا و عنصری کارکشته و حرفه ای نامزد شود! با چنین طرح و برنامه ای بود که «پیشه وری» مأموریت می یابد تا فرقه دموکرات را در آذربایجان سازماندهی کند برای اجرای این برنامه، مستعدترین عامل از میان کمونیست ها کسی جز سید جعفر پیشه وری نمی توانست باشد زیرا پیشه وری از کمونیست های شناخته شده قدیمی بود که برای نخستین بار در باکو جلب افکار کمونیستی و انقلاب بلشویکی می شود و در سال 1918 میلادی در سن 25 سالگی عضو کمیته مرکزی «حزب عدالت» می گردد و در سال 1299 شمسی پس از برگزاری اولین کنگره حزب کمونیست ایران در بندر انزلی به عنوان عضو کمیته مرکزی و یکی از چهار سخنگو و رهبر اصلی حزب انتخاب می شود.
وی به اتفاق «ایرج اسکندری» اولین مرامنامه حزب را تنظیم می کند.
ولی طولی نمی کشد که به علت اختلافات درون تشکیلاتی از حزب کناره گیری می کند.
پیشه وری در خرداد 1322 روزنامه آژیر را در تهران انتشار می دهد.
بدنبال توقیف روزنامه «آژیر» در مرداد ماه 1324 پییشه وری به آذربایجان می رود و یک ماه بعد در شهریور ماه 1324 «فرقه دمکرات آذربایجان، را تأسیس می کند و در آذرماه همان سال با حمایت ارتش سرخ و گروه فدائیان فرقه تحت فرماندهی «دانشیان» و افسران متواری حزب توده حکومت خودمختار فرقه را در سرتاسر آذربایجان اعلام می کند.
پس از روی کار آمدن دولت «قوام» و خروج قوای نظامی شوروی از مناطق اشغالی، فرقه دموکرات در مقابل قوای نظامی دولت تاب مقاومت نیاورده و در آذرماه 1325 «فرقه دمکرات» در داخل کشور به کلی متلاشی و سران فرقه به آذربایجان شوروی می گریزند.
اعترافات سران حزب توده ج اول ـ مؤسسه فرهنگی، انتشاراتی نگره، ص 238 ـ 438 2 ـ حادثه 21 فروردین کاخ مرمر: در 21 فروردین سال 1344 محمد رضا پهلوی در کاخ مرمر توسط یکی از سربازان گارد کاخ بنام رضا شمس آبادی با مسلسل مورد حمله قرار گرفت و شاه از این مهلکه به سلامت جست.
محافظان در جا شمس آبادی را به رگبار بستند ولی وی علیرغم رگبار گلوله با بدنی چاک چاک به سمت شاه سینه خیز حرکت کرده و فریاد می زند: من باید این جلاد را بکشم.
یاران امام به روایت اسناد شهید اندرزگو، ص 62 2 ـ علی خاوری: نامبرده از سال 1360 که دبیری کمیته مرکزی حزب منحله توده را به عهده داشته به شهر پراگ (چکسلواکی) عزیمت و نماینده حزب توده در مجله مسائل صلح و سوسیالیسم گردید.
سیاست و سازمان حزب توده مؤسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی، ص 203