موضوع: فعالیت‌های سیاسی تهران
تاریخ سند: 31 تیر 1341
موضوع: فعالیت‌های سیاسی تهران
متن سند:
گزارش اطلاعات داخلیشماره: 1856 /312
موضوع: فعالیت‌های سیاسی تهران تاریخ: 31 /4 /41
روز گذشته تیمسار سپهبد تیمور بختیار1 و دکتر منوچهر اقبال با مخابره تلگراف به تهران احضار شده‌اند و در محافل سیاسی شهرت یافته که آقای دکتر اقبال برای وزارت دربار شاهنشاهی و تجدید تشکیلات و فعالیت حزب ملیون به تهران احضار و تیمسار بختیار هم برای تصدی دستگاه‌های انتظامی کشور در نظر گرفته شده‌اند.
توضیحات سند:
۱- تیمور بختیار: تیمور بختیار فرزند ایلخان فتحعلیخان سردار معظم بختیاری بود. تیمور در سال ۱۲۹۲هـ.ش در محال دزک در ۲۴ کیلومتری شهرکرد متولد شد. او تحصیلات ابتدائی و دبیرستان را در اصفهان گذراند. بدلیل اینکه رضاشاه نسبت به سران بختیاری سوءظن پیدا کرده بود، حق تحصیل فرزندان آنها را در دانشکده افسری منع کرده بود. لذا او به لبنان رفت و در مدرسه نظام به تحصیل پرداخت و در آنجا با عده‌ای از جوانان لبنانی آشنا شد. سپس به فرانسه رفت و در دانشکده افسری فرانسه ثبت نام کرد و در رشته سواره نظام فارغ‌التحصیل شد. و دوره جنگ‌های پارتیزانی را هم در آنجا دید. او به ایران آمد و با رضایت رضاشاه در سال ۱۳۱۶ به استخدام ارتش در آمد. در۳۰ سالگی به درجه سرهنگی رسید و به ستون اعزامی به منطقه آذربایجان داوطلبانه پیوست و در ناحیه مراغه با فدائیان فرقه دمکرات آذربایجان و پیشه‌وری جنگید و آنها را شکست داد. رزم‌آرا او را مورد تشویق قرار داد. در زمان دکتر مصدق فرمانده تیپ زرهی کرمانشاه بود و در کودتای ۲۸ مرداد اولین تیپی که خود را شبانه به تهران رساند و دکتر مصدق و طرفدارانش را دستگیر و زندانی کرد. سپس فرماندار نظامی تهران شد و درجه سرلشکری را گرفت و در این مقام بیدادها کرد و به قلع و قمع مردم پرداخت و فدائیان اسلام را به جوخه اعدام سپرد. در سال ۱۳۳۵ به پیشنهاد آمریکائیان به درجه سپهبدی رسید و در سال ۱۳۳۶ پس از تشکیل ساواک به ریاست ساواک رسید و اوج قساوت را در این دوران نشان داد. در سال ۱۳۳۹ پس از انتخاب کندی به ریاست جمهوری به امریکا رفت و با کندی ملاقات خصوصی داشت. در سال ۱۳۴۰ امینی به نخست وزیری رسید و بین این دو اختلاف بوجود آمد و سرلشکر حسن پاکروان رئیس ساواک شد. شاه از امینی حمایت کرد و بختیار را به اروپا تبعید کرد. او به فرانسه و از آنجا به سویس رفت و بر علیه شاه فعالیت می‌کرد. در سال ۱۳۴۷ به قصد عملی کردن نقشه‌های خود به لبنان رفت و به جرم حمل سلاح غیر مجاز مدتی بازداشت شد. او پس از ۹ ماه تحمل زندان آزاد شد و با یک هواپیمای نظامی فرانسوی به سویس رفت. در اوایل سال ۱۳۴۸ تیمور بختیار برای مبارزه با شاه از سویس به دعوت حسن‌البکر به عراق رفت. او می‌خواست جنگ پارتیزانی بر علیه شاه شروع کند. ساواک افراد نفوذی خود را بین محافظین بختیار جا داده بود که یکی از این اشخاص منصور فرهنگ بود. او روزی که بختیار برای شکار رفته بود در موقعیت مناسب او را ترور کرد و بلافاصله بختیار کشته شد.«ظهور و سقوط پهلوی، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی و شبه خاطرات، علی بهزادی، ج ۲، ص ۱۷۰» «تیمور بختیار بروایت اسناد ساواک / ۳جلد / مرکز بررسی های اسناد تاریخی / ۱۳۷۸-۱۳۷۷