موضوع: شایعات در جبهه ملی در مورد رابطه اعلیحضرت همایونی و اللهیار صالح
تاریخ سند: 21 تیر 1341
موضوع: شایعات در جبهه ملی در مورد رابطه اعلیحضرت همایونی و اللهیار صالح
متن سند:
شماره: 5382/س ت تاریخ:21 /4 /1341موضوع: شایعات در جبهه ملی در مورد رابطه اعلیحضرت همایونی و اللهیار صالح
در جبهه ملی شایع است روابطی بین اعلیحضرت همایون شاهنشاهی و اللهیار صالح ایجاد شده و قرار است طرح و برنامه آتیه جبهه ملی تهیه و تقدیم گردد. هم‌‌اکنون فعالیت‌هائی در کمیته اجرائیه دیده می‌شود و طبق اطلاع آقای اللهیار صالح به کمک آقای علی‌اصغر حکمت و نجم‌الملک1 مشغول تهیه برنامه سیاسی و آقای مهندس حق‌شناس و دکتر مهدوی استاد دانشکده ادبیات مشغول طرح‌ریزی اقتصادی و آقای دکتر صدیقی با مشاوره با چند تن دیگر مشغول تهیه طرح امور اجتماعی می‌باشند.
توضیحات سند:
1. ابوالقاسم نجم ملقب به نجم‌الملک، فرزند محمود در سال 1271ش در تهران به دنیا آمد. تحصیلات مقدماتى و متوسطه را در تهران آموخت. مدتى نیز صرف و نحو ادبیات فارسى و عربى، ریاضیات و نجوم را فرا گرفت. در 1286 وارد مدرسه سیاسى و در 1291 با مدرک لیسانس فارغ‌التحصیل شد. چند سالى در مدرسه سیاسى تهران دروس تاریخ ایران و عرب، جغرافیاى عمومى و جغرافیاى ایران را تدریس کرد، سپس به خدمت وزارت امور خارجه درآمد و تا سال 1309 ریاست اداره‌هاى حسابدارى، تذکره و تابعیت، سجلات و کنسولى را به عهده داشت. وى به مشاغل زیر اشتغال داشت: مدیرکل وزارت دارایى (1308)، معاون ادارى و پارلمانى وزارت دارایى، وزیر مختار ایران در آلمان و هلند، وزیر مختار ایران در پاریس، مدیر کل وزارت پیشه و هنر (1317)، وزیر مختار ایران در توکیو (1319)، سفیر کبیر ایران در کابل (1322)، سفیر ایران در چین (1324)، وزیر امورخارجه (1324) وزیر دارایى (1326)، عضو شوراى عالى سازمان برنامه (1328) و سناتور انتخابى از تهران (1328)ابوالقاسم نجم‌الملک در دوران نخست‌وزیری دکتر مصدق، سناتور و یکی از اعضای هیئت خلع ید بود که به علت اختلافی که در هیئت به وجود آمد، از آن کناره‌گیری نمود. مشارالیه که از اعضای حزب عامیون نیز بود، در سال 1335 در دولت حسین علاء به عنوان استاندار به خوزستان رفت. در سال 1336ش، به علت اینکه گزارشاتش مورد پسند شاه واقع نشد، به مرور از صحنه سیاسی کنار گذاشته شد؛ ولی در مهرماه 1357ش که رژیم شاهنشاهی با بحران سقوط روبرو بود، برای تصدی ریاست بنیاد پهلوی دعوت به کار شد که از پذیرش آن امتناع نمود. مشاارلیه که برای مدتى نیز براى سیاحت به اروپا رفته بود، در سال 1362ش از دنیا رفت.
ر.ک: پایگاه مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران و ابوالفضل قاسمى، سیاستمداران ایران در اسناد محرمانه بریتانیا، مجله آینده، 1371، شماره 1 ـ 6، ص 413 و مجله خواندنیها، شماره 11 (5 آبان 1341) ص 10