موضوع : دستورالعمل درباره رفتار با عناصر دستگیر شده
تاریخ سند: 29 خرداد 1357
موضوع : دستورالعمل درباره رفتار با عناصر دستگیر شده
متن سند:
تجربه نشان داده که عدم توجه دقیق به وضعیت روانی و شخصیتی متهمین و درجه گناهکاری آنان، نتایج نامطلوب و گاه جبران ناپذیری در پی داشته است.در گذشته برخی از افرادی که بازداشت میشده اند رفتار معمول با خود را متناسب با جرم ارتکابی ندانسته و حدود مجازات معموله را خارج از حد مجرمیت خود تلقی میکرده اند.
طبیعی است که نتیجه قهری و حتمی در مورد افراد مذکور چیزی جز خشم و عقده و کینه نسبت به سازمان نبوده است.
از طرف دیگر بسیاری از افراد تحت شرایط خاصی و با انجام خطا، یا جرائم کوچک و قابل گذشت دستگیر و زندانی شده اند.
آنها در هنگام ارتکاب جرائم مورد اشاره و حتی پس از دستگیری و بازداشت، قادر به فکر کردن در باره جرائم سنگین تر نبوده ولی بعدا در زندان بر اثر کینه ها و عقده های ناشی از بازداشت و محرومیت تبعی آن و مهمتر از آن، تحت تاثیر تلقینات و آموزشهای مجرمین ورزیده و خطرناک، بدل به عناصر اصلاح ناپذیری شده اند و کم نیست تعداد کسانی که ابتدا با جرائمی از قبیل توزیع اعلامیه مضره و یا مطالعه و نگاهداری و تبادل کتب ضاله، زندانی شده و پس از شش ماه یا یکسال که آزاد شده اند، در مراحل بعدی در فعالیتهای تروریستی و خرابکاری عهده دار وظایف و تلاشهای مخرب گردیده اند.
علاوه بر آن که چنین افرادی با چنان روشی، خود هرگز اصلاح نمیشوند، خانواده ها و بستگانشان نیز بجهات عاطفی و احساسی و بدون در نظر گرفتن اینکه بهر حال منسوبشان گناهی داشته و بحکم قانون مجازات شده، نسبت بدستگاه حکومت بدبین میگردند و چه بسا همین موضوع انگیزه های نیرومندی شده که افراد خانواده های متهمین و محکومین در صف براندازان و خرابکاران قرار گرفته اند.
با در نظر گرفتن مراتب بالا و خصوصا توجه به فلسفه مجازات که صرفا متکی به اصل تنبیه و ارشاد میباشد و بعلاوه هدف نهائی در عملیات ضد براندازی، آنستکه کوششهای معموله سبب محدود شدن حوزه عملیات براندازی و جلوگیری از تسرّی تمایل به براندازی و انجام فعالیتهای مخالف قانون به دیگران است، تجدید نظر اساسی در روشهای گذشته ضروری است و در جهت نیل به اهداف زیر میباشد: 1 ـ دقت نظر و توجه در امر تمیز و تشخیص خائن از خاطی و تفکیک این دو از یکدیگر.
2 ـ تفکیک و جدا ساختن بیگناه از گناهکار.
3 ـ ارفاق بیشتر به عناصر خاطی و ارشاد آنها و همچنین کسانیکه برای اولین بار تحت انگیزه های احساسی و تحریک پذیری دچار لغزش و اشتباه شده اند.
4 ـ دادن فرصت دوباره ای باینگونه افراد برای برگشت به اجتماع و انتخاب مسیر صحیح و معقول در زندگی.
5 ـ نشان دادن و اثبات این اصل که در واقع دستگاه امنیتی مملکت همواره با اعتقادی راسخ تلاش ارشادی و بهسازی محیط فکری در جامعه دارد، و هرگز در موضع انتقامجوئی و اعمال خشونت نیست.
6 ـ ممانعت از ایجاد عقده و کینه در جوانان خطاکار و جلوگیری از تباهی زندگی آینده آنان در حد امکان.
7 ـ از میان بردن این فرصت برای عوامل گروههای برانداز که میکوشند تا با بانحراف کشانیدن جوانان و مآلاً زندانی شدن آنان، میدان عمل خود را برای سربازگیری وسیعتر سازند.
8 ـ اثبات این اصل در جامعه که چشم و گوش و مغز مقامات قانونی کشور در تلاش است که خائنان به میهن را به مجازات واقعی برساند و خطاکاران و کسانیکه برای اولین بار دچار لغزش شده اند را هدایت و در جهت مصالح ملی و مملکتی توجیه و ارشاد نمایند.
9 ـ از میان بردن این فرصت برای زندانیان خائن و مجربی که در زندانها مترصد بدام انداختن و منحرف و اصلاح ناپذیر ساختن جوانان خاطی و بی تجربه هستند.
10 ـ و بالاخره جلوگیری از تبدیل شدن یک فرد بی تجربه و اشتباهکار به یک عنصر خائن خطرناک و خرابکار.
علاوه بر موارد بالا نکته قابل توجه دیگری که در همین مقوله مورد توجه است، آنست که بهنگام شروع تظاهرات اخلالگرانه در محیطها و اماکن مختلف، تا موقع حضور مامورین انتظامی، افراد موثر و اخلالگران واقعی از محل میگریزند و معمولاً کسانی می مانند که یا خود را واقعا بیگناه میدانند و دلیلی برای گریختن نمی بینند و یا تصادفا از محل عبور میکرده اند و یا فقط صرفا تماشاچی بوده اند.
در این موقع مامورین عده ای را دستگیر میکنند و آنها را بساواک تحویل میدهند.
در این گونه موارد هم فرصت برای رسیدگی دقیق بوضع فرد فرد دستگیر شدگان مستلزم صرف وقت بسیار و در نهایت ناراحت کردن افراد دستگیر شده میباشد و طبعا مغایر با اصل فلسفی اشاره شده در بالا خواهد بود حتی چنانچه در این میان افرادی باشند که برای اولین بار در فعالیتهای ناهنجار و ضد امنیتی دستی داشته باشند، باز هم تا اثبات مطلق خائن بودن آنان، بدلیل عدم وجود مدارک کافی در چنین شرایطی، نتیجه مطلوب عاید نخواهد گردید.
علیهذا برای رسیدن به هدفهای اشاره شده در فوق و اینکه از تفویض فرصتهای ارشادی و اصلاح کننده دریغ نشده باشد و نیت اصلی در امر هدایت منطقی بزهکاران تامین گردد، روش کار تنظیم شده بشرح پیوست ابلاغ میگردد.
خواهشمند است دستور فرمائید مسئولین امر را دقیقا نسبت به موضوع توجیه نموده و ترتیبی اتخاذ نمایند که برای روش اشاره شده در مورد متهمین اقدام و نتایج حاصله را در هر مورد جداگانه بمرکز منعکس سازند.
مدیر کل اداره سوم ـ ثابتی