درباره : شیخ محمد تقی جعفری یگانه معروف به جعفری شهرت قبلی شاطر جعفری عطف به شماره 9220/312 ـ 13/8/51
تاریخ سند: 20 آبان 1351
درباره : شیخ محمد تقی جعفری یگانه معروف به جعفری شهرت قبلی شاطر جعفری عطف به شماره 9220/312 ـ 13/8/51
متن سند:
شماره : 16003/ ه 12 به : ریاست ساواک مدیریت کل اداره سوم 312 از : ساواک تهران 20 ه 12 همانطور که طی نامه شماره 14222 /20 ه 12 ـ 14 /6 /51 اعلام گردیده و تحقیقاتی که مجددا بعمل آمده است تا کنون از وابستگی نامبرده بالا به جمعیّت نهضت به اصطلاح آزادی هیچگونه اطلاعی بدست نیامده است ولی از آنجائی که یاد شده استاد دانشگاه می باشد1 و همطراز شیخ مرتضی مطهری است و با مطّهری2 و هاشمی رفسنجانی آشنائی دارد ممکن است با سید محمود طالقانی و مهندس مهدی بازرگان3 نیز آشنا و دوست بوده و احیانا با آنان در پاره ای امور همفکری داشته باشد که برای روشن شدن موضوع مدتی بوسیله منبع 15854 اعمال و رفتارش تحت مراقبت قرار خواهد گرفت.و نتیجه به استحضار خواهد رسید.
رئیس ساواک تهران ـ نواب تهیه کننده : صبوری 18 /8 /51 از طرف فرنژادرئیس بخش 12 دانائیان رئیس اداره یکم امنیت داخلی ـ فرنژاد رئیس دایره 2 میر مصداق شیخ جعفری پیشنماز مسجد شاه را هم ارائه دهید.
20 /8/ پرونده شیخ جعفری ارائه شد.
23 /8 /51
توضیحات سند:
1ـ همانگونه که قبلاً تذکر داده شد استاد علامه جعفری (ره) هیچگاه رسما استاد دانشگاه نبوده اند و فقط در مجامع دانشگاهی به ایراد سخنرانی می پرداختند.2ـ «استاد جعفری با استاد مطهری نیز دوستی و مرواده داشت.
هنگامی که ایشان در نجف بود، آوازه فضل و کمال استاد شهید را در آنجا می شنود.
پس از ورود به ایران با یکدیگر آشنا می شوند و ارتباط علمی برقرار می سازند.
هنگامی که حسینیه ارشاد برپا می شود استاد عضویت هیئت مدیره را می پذیرند و با استاد مطهری که از مؤسسین آن بود بیشتر مراوده پیدا می کنند.
» [تکاپوگر اندیشه ها، صص 72 ـ 71] استاد علامه(ره) خود در خاطرات خویش در باره حضرت امام خمینی (ره) نقل می کنند که واسطه تعیین وقت ملاقات خصوصی با حضرت امام پس از بازگشت از نجف به ایران، شهید آیت الله مطهری بوده اند.
[صحیفه دل، ص 40 ]همچنین طی مصاحبه ای در باره چگونگی آغاز سخنرانی های دانشگاهی می فرمایند: «از 1340 به بعد آقایانی مانند مرحوم آیتی رحمت اللّه علیه و مرحوم شهید مطهری بودند که اینها در دانشگاه فعالیت داشتند و به ما هم اصرار کردند که دانشجوها می خواهند که گاهگاهی شما برایشان سخنرانی کنید.
گفتم عیبی ندارد.
اگر تکلیف است یا اگر مفید است اشکالی ندارد.
» [میراث ماندگار ، ج 1، صص 104ـ 103] دکتر عبدالرحیم گواهی در این زمینه می نویسد: «.
.
شخصا شاهد و ناظر برخورد عده ای دیگر از مقامات و علمای دینی و از جمله مرحوم مطهری با استاد علامه(ره) [جعفری ]بوده ام که همواره از روی صفا و اخلاص و در کمال احترام بوده است.
در سالهای قبل از انقلاب، چه در قضیه تأسیس حسینیه ارشاد، چه سخنرانی و چه غیر آن، مکرر می دیدم به محض آنکه استاد مطلبی و یا مشورتی با آیت الله شهید مرحوم حاج شیخ مرتضی مطهری می کردند، آن عالم وارسته و فقیه متأله شخصا سریعا به دیدن استاد می آمدند و به شور و مشورت می نشستند.
» [شریعه خرد، ص 440] استاد علامه آیت الله جعفری (ره) بارها در جمع نزدیکان و خواص، از جلسات علمی مکرر و دیدارهای فراوان با شهید آیت الله مطهری (ره) به نیکی یاد می کردند و این تعبیر را بکار می بردند که «در حقیقت برای کار فرهنگی در بین نسل جوان و دانشگاهیان در سالهای پیش از انقلاب، نوعی هماهنگی و تقسیم کار میان ما دو نفر برقرار بود.
» ایشان و شهید آیت الله مظهری(ره) نسبت به هم علاقه خاص و زیاد داشتند.
آقای عطاردی قوچانی برای مرحوم استاد(ره) نقل کرده بود که: «آقای مطهری گفت: ما به مردم حرف تحویل می دهیم او [علامه جعفری ]روح تحویل می دهد.
» استاد علامه نیز می فرمودند:، علاوه بر مراتب بالای علمی، شهید مطهری روح خیلی پاک و لطیفی داشت که در ورای چهره جدی ایشان پنهان گشته بود.
» ایشان خود، نقل کردند که پس از شهادت آیت الله مطهری (ره) از شدت اندوه مدت سه روز بیمار شدند و همواره خلاء وجود ایشان را با تأسف بسیار متذکر می گردیدند.
استاد محمدرضا حکیمی در کتاب «تفسیر آفتاب» که اسفندماه 1357 نگاشته و منتشر گردید، در بررسی عناصر و عوامل انقلاب و ادای تکلیف آشنا ساختن جوانان و تحصیل کردگان با اسلام چنین می نویسد: «...
شماری از روحانیون آگاه نیز، به ادای برخی از این تکالیف پرداختند و با نوشتن کتابها و رساله هایی، و تشکیل مجالسی، و طرح کردن بحثهایی، و برگزار کردن سخنرانی هایی، به بخشی از نیازهای شناخته شده زمان پاسخ گفتند، که اگر بخواهیم در اینجا نمونه ای از اینگونه کسان ذکر کنیم باید یاد کنیم از: ـ استاد شیخ محمد تقی جعفری تبریزی ـ استاد شیخ مرتضی مطهری .
این دو عالم اسلامی، و متفکر الهی، از راه تألیف و تدریس، و جلسه های بحث عمومی و خصوصی، و سخنرانی های فراوان، در محافل دانشگاهی، در سراسر کشور، خدمات بسیاری کرده اند...
» [تفسیر آفتاب، ص 223 ] 3ـ مهندس مهدی بازرگان (1373 ـ 1286) در دولت دکتر محمد مصدق عهده دار مناصبی در سازمان آب تهران، شرکت ملی نفت و پستهای فرهنگی (استادی دانشگاه و ریاست دانشکده فنی) بود، وی در پایه گذاری «نهضت آزادی ایران» نقش اساسی داشت.
در زمان اوجگیری انقلاب اسلامی سال 1357 از سوی رهبر انقلاب مسئولیت رسیدگی به امور اعتصاب کارکنان شرکت ملی نفت را به همراه چند تن دیگر به عهده گرفت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی مسبوق به سابقه پذیرش دیدگاه حضرت امام(ره) دولت مکالمات تلفنی استاد علامه(ره) می باشد که در پرونده ایشان باقی مانده است.
در تداوم انقلاب و با شرط اجتناب از روابط حزبی و گروهی توسط حضرت امام خمینی(ره) به نخست وزیری دولت موقت منصوب گردید.
پس از نقض عهدهای مکرر وی و همکارانش و تلاش در جهت نزدیکی به آمریکا و تغییر در مسیر انقلاب اسلامی، یک روز پس از اشغال لانه جاسوسی توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام از نخست وزیری استعفا کرد.
او در نخستین دوره مجلس شورای اسلامی به عنوان نماینده تهران به مجلس راه یافت و تا زمان فوت بر علیه مواضع حضرت امام(ره) و همسو با گرایشات جریانات ضد انقلاب، فعالیت داشت.
وی در سالهای پیش از انقلاب مراوداتی با استاد علامه(ره) داشت ولی اشتراک نظر و همفکری سیاسی با ایشان نداشت.
4ـ منظور از منبع 1585، شنود تلفنی می باشد.