تاریخ سند: 21 خرداد 1345
موضوع : شرفیابی اعضای کمیسیون سیاسی حزب ایران نوین
متن سند:
به : بخش 321
روز شنبه گذشته (21 خرداد ماه) آقای حبیب یغمایی مدیرکل دفتر وزارت
آموزش و پرورش ضمن یک مذاکره خصوصی پیرامون شرفیابی اخیر اعضای
کمیسیون سیاسی حزب ایران نوین می گفت در روز شرفیابی از قرار معلوم
اعلیحضرت کمیسیون سیاسی حزب ایران نوین را مورد استیضاح قرار می دهند
که چرا فعالیت نمی کنند تا
حزب ایران نوین در تمام
کشور و تا سطح روستاها
نفوذ خود را توسعه دهد و در
جواب آقای دکتر کلالی
یکی از اعضای کمیسیون
سیاسی و رئیس کل
تشکیلات حزب ایران نوین
بعرض می رساند که اگر
اعلیحضرت اجازه
می فرمایند برای این که
حزب توسعه پیدا کند باید
افراد ضدحزبی را از مقامات
دولتی برکنار کنیم.
شاهنشاه
سؤال می فرمایند افراد
ضدحزبی چه کسانی هستند
و بعرض می رسد که در بین وزرا و نمایندگان مجلس و مقامات دولتی از این افراد
زیاد هستند و آنها هستند که مانع پیشرفت حزب هستند و برای مثال بعرض
می رساند که یکی از افراد ضدحزبی آقای دکتر هدایتی وزیر آموزش و پرورش
است که در موقع رژه ششم بهمن 25 هزار نفر از معلمین را به نام وزارت آموزش
و پرورش نه به نام حزب ایران نوین به رژه آورده بود و چنانچه اعلیحضرت
اجازه فرمایند تصفیه از بالا و از دکتر هدایتی شروع شود تا حزب رونق بگیرد و
شاهنشاه از این اظهارنظر دکتر کلالی عصبانی می شوند و می فرمایند شما به دکتر
هدایتی چکار دارید او کار خود را خوب انجام می دهد و تعویض او در فعالیت
حزب ایران نوین تأثیری ندارد.
سپس که دکتر کلالی عصبانیت شاهنشاه را می بیند موضوع صحبت را عوض و از
شاهنشاه تقاضا می کند دستور فرمایند مقامات دولتی غیرحزبی در کشور حزب
را تقویت کنند ولی شاهنشاه به صحبتهای او توجه نمی فرمایند.
منبع از یغمایی سؤال کرده که چرا این حرفها را دکتر کلالی بعرض رسانیده در
صورتی که خسروانی دبیرکل حزب هم حضور داشته است و یغمایی پاسخ داده
خسروانی باهوش است و
چون می دانست که این
صحبتها ممکن است باعث
عصبانیت شاهنشاه شود
دکتر کلالی را مأمور بعرض
رسانیدن این مطالب کرده
است.
یغمایی اضافه نموده که
سپس آقای محسن
خواجه نوری بعرض
می رسانند که اعلیحضرت
اجازه فرمایند موضوع
شرفیابی کمیسیون سیاسی
در جراید و رادیو هم
منعکس شود زیرا باعث
تقویت حزب ایران نوین
خواهد شد ولی اعلیحضرت می فرمایند فعلاً چیزی منتشر نکنید ولی آنچه
می خواهید منتشر شود تهیه کنید و بیاورید تا من ببینم و بعد اجازه انتشار آن را
بدهم.
سپس آن شب آقای محسن خواجه نوری و آقای فروتن رئیس انتشارات
حزب ایران نوین و خسروانی دبیرکل حزب و وزیر کار می نشینند و یک مطلب
تهیه می کنند و فردا به حضور شاهنشاه می برند که اجازه معظم له را برای انتشار
آن مطالب در رادیو و روزنامه ها بگیرند ولی شاهنشاه روز بعد نسبت به آنها و
گزارش تهیه شده روی خوش نشان نمی دهند و دستور می فرمایند که در مورد
شرفیابی کمیسیون سیاسی حزب ایران نوین اصلاً مطلبی انتشار پیدا نکند و لذا
آن روز به قدری اعضای کمیسیون سیاسی حزب ناراحت می شوند از بیاناتی که
شاهنشاه می فرمایند و مخصوصا از عدم رضایت معظم له نسبت به حزب ایران
نوین که یکی از بازرسان نخست وزیری گفته است وقتی که اعضای کمیسیون از
اطاق شرفیابی خارج شدند همه از فرط ناراحتی متفرق شده اند و یک کلمه
حرف با یکدیگر نزده اند.
منبع از یغمایی سؤال نموده که این اطلاعات را از چه کسی شنیده است مشارالیه
پاسخ داده این صحبتها را
یکی از کارمندان دربار
شاهنشاهی که افتخار
حضور داشته به آقای دکتر
هدایتی وزیر آموزش و
پرورش گفته است و او (وزیر
آموزش و پرورش) نیز این
اطلاعات را در اختیار او
(یغمایی) گذاشته است.
ضمنا یغمایی افزوده بود که
نظر کمیسیون سیاسی از
شرفیابی تغییر دکتر هدایتی
از پست وزارت آموزش و
پرورش بوده ولی بدینوسیله
تیر آنها به سنگ خورده
است و اعلیحضرت خدمات
دکتر هدایتی را صریحا تأیید فرموده اند.
نظریه 300 / الف : ممکن است علت نزدیکی اخیر آقای هویدا نخست وزیر با دکتر
هدایتی وزیر آموزش و پرورش و شرکت آقای نخست وزیر در جلسات امتحانی
دانش آموزان (با توجه به گزارشات تقدیمی قبلی 300 الف) ناشی از همین موضوع و
شرفیابی اخیر اعضای کمیسیون سیاسی حزب ایران نوین بوده باشد و اعضای
کمیسیون نیز به دروغ مطالبی را به طور وارونه نزد دوستان خود بازگو کرده باشند.
منبع:
کتاب
حزب ایران نوین به روایت اسناد ساواک - جلد 2 صفحه 71