صورتجلسه
تاریخ سند: 24 آذر 1357
صورتجلسه
متن سند:
صورتجلسه مورخه24 /9 /13571. در اجرای امر کمیسیونی به ریاست سرتیپ حلبیان و هموندان زیر در ساعت 0930 . 24 آذرماه 57 به منظور رسیدگی به حادثه تیراندازی در اطراف بیمارستان شاهرضا تشکیل گردید.
2. تشکیل اجتماع زیادی از مخالفین در بیمارستان شاهرضای مشهد و اطراف آن که همگی مجهز به چوب، چماق، زنجیر، مواد آتش‌زا و احیاناً اسلحه گرم بوده‌اند، اعزام نیروهای فرمانداری نظامی به محل به منظور جلوگیری از هرگونه اغتشاش را اجتناب‌‌ناپذیر نموده و با توجه به موقعیت منطقه (کروکی آن به پیوست می‌باشد.) تیم‌های مشروحه زیر در ساعت‌های مقرره به محل اعزام می‌گردند:
الف . سرگرد متقی . 1110 . 23 /9 /57
ب . سرگرد نیکرو . 1130 . 23 /9 /57
پ . سروان براهوئی . 1130 . 23 /9 /57
ت . سرگرد کاشفی . 1145. 23 /9 /57
ث . سروان حیرانی . 1145. 23 /9 /57
ج . سرگرد افشار . 1230 . 23 /9 /57
3. به استناد اظهارات فرماندهان تیم‌های اعزامی و افسران عمل‌کننده و مصاحبه شفاهی و کتبی که از آنان به عمل آمده که همگی به پیوست می‌باشد انگیزه و نیت اصلی تشکیل اجتماع مخالف در این محل به منظور حمله و آتش‌زدن فروشگاه اتکاء و ربودن اسلحه‌های موجود نگهبانان بیمارستان لشگر بوده که درست در ضلع مقابل خیابان بهار بیمارستان شاهرضا واقع بوده و هم چنین شناسایی و مضروب نمودن پرسنل نظامی مراجعه‌کننده به این دو محل بوده است کمااینکه رهگذران این خیابان و بیمارستان لشگر و فروشگاه اتکاء را با سنگ و چوب و مواد آتش‌زا مورد جرح و ضرب قرار داده و شیشه‌های فروشگاه اتکاء را شکسته و حریقی در فروشگاه اتکاء ایجاد می‌نمایند که به موقع خاموش می‌گردد.
4. در کلیه جلسات و توجیهاتی که انجام گرفته به همه پرسنل گوشزد شده است که ورود و تیراندازی به حرم مطهر و بیمارستان‌ها و دانشگاه‌ها و مدارس و مساجد به کلی ممنوع می‌باشد.
5. کلیه افسران اعزامی بر این عقیده هستند که وقتی به محل رسیده‌اند صدای تک تیرهایی از داخل بیمارستان به گوش می‌رسیده و به علت اینکه گروه بررسی‌کننده قادر به رفتن به داخل بیمارستان نبوده‌اند مسجل نیست که آیا این صدا حقیقی و مربوط به تیراندازی مخالفین بوده و یا صدای تیراندازی ضبط شده در نوار جهت تهییج مردم و وادار ساختن آنان جهت هجوم به بیمارستان لشگر و فروشگاه اتکاء انجام گرفته است.
6. چکیده اظهارات افسران اعزام‌شونده به شرح زیر می‌باشد:
الف . اظهارات سرگرد متقی . به من ابلاغ شد که تعدادی موافق به داخل بیمارستان شاهرضا نفوذ کرده و تیراندازی می‌نمایند آنها را از هم جدا نمایید و من به محض اینکه به محل رسیدم صدای تیر از داخل بیمارستان به گوش می‌رسید ولی من به بیمارستان داخل نشدم و برابر دستور راه‌های ورودی به اطراف بیمارستان را در منطقه خود مسدود نموده و تیراندازی نکردم.
ب . اظهارات سرگرد کاشفی . خدمه تانک‌های مأمور به تیم من 5 عدد نارنجک اشک‌آور و تعداد 50 تیر پلاستیکی جهت متفرق کردن جمعیت تیراندازی نمودند.
پ . اظهارات سرگرد اکبر کاشفی . تانک و خودروهای تحت فرماندهی من برای متفرق کردن اغتشاش‌کنندگان تعداد یک تیرهوایی کالیبر 50 وسیله گروهبان دوم براتی و تعداد 3 تیر پلاستیکی و 2 تیر فشنگ جنگی هوایی به وسیله گروهبان یکم صادقی تیراندازی نمودند.
ت . اظهارات سرگرد علی‌اکبر افشار . چند بار از درب بیمارستان به خیابان 30 متری به منظور زدن پرسنل نظامی و خلع سلاح آنها هجوم آوردند که با مانور تانک و تیراندازی هوایی عقب‌نشینی کردند و یک لندرور شخصی را منهدم و سرنشین آن را با ضربات کارد و چاقو و قطعات آهن به قتل رساندند.
ث . اظهارات سرگرد حسین نیکرو . توسط شبکه مخابرات لشگر به کلیه تیم‌ها ابلاغ گردید که از داخل بیمارستان تیراندازی شده از پرسنل مواظبت کامل بنمایید ما که به محل رسیدیم مشاهده نمودم هر خودرو نظامی که از خیابان بهار حرکت می‌کرد مورد اصابت سنگ و گلوله‌های آتش‌زای مخالفین قرار می‌گرفت و به همین انگیزه 2 دستگاه تانک من و یک دستگاه از تانک‌های کمکی با تیربارهای کالیبر 50 شروع به تیراندازی هوایی نمودم در این بین ستوان اهری به علت سقوط از نرده‌های بیمارستان آسیب دیده بود و مخالفین به منظور مضروب کردن او به طرف وی هجوم بردند. یک دستگاه تانک چند تیر کالیبر 50 به منظور متفرق‌کردن آنها تیراندازی نمود در خلال تمام این عملیات از داخل بیمارستان شاهرضا به طرف خیابان مواد آتش‌زا پرتاب می‌شد.
ج . اظهارات سروان حیرانی . من که در خیابان رازی مستقر بودم هیچ‌گونه تیراندازی ننمودم ولی صدای تیر به گوش می‌رسید.
چ . اظهارات ستوان عباسعلی خانی‌فر. من که به محل رسیدم یک نفر به ظاهر سرباز با لباس شخصی از خیابان بهار در حال رفتن به طرف تقی‌آباد بود خرابکارها او را گرفتند و به داخل بیمارستان کشیدند. در این لحظه سربازان داخل بیمارستان لشگر که شاهد ماجرا بودند جهت نجات او به طرف بیمارستان شاهرضا دویدند و یک دستگاه خودرو گاز 69 از کلانتری 1 که در حال گشت بود به منظور نجات این سرباز به طرف جمعیت رفت. من حوادث را گزارش نمودم از شبکه بیسیم به من گفته شد پس تو چه‌کاره هستی برو داخل بیمارستان و نجاتشان بده. من سربازان تیم خود را جهت نجات آنان به داخل بیمارستان شاهرضا فرستادم. در این لحظه جمعیت به طرف ما سرازیر شد و با چوب و سنگ به ما حمله نمودند سربازان من طبق دستور عقب‌نشینی کردند در این لحظه مردم از بیمارستان خارج و به طرف فروشگاه اتکاء و بیمارستان لشگر حمله کردند در این موقع ـ دستگاه تانک شروع به تیراندازی هوایی نمودند، سربازان در این لحظه به شدت تهییج شده بودند و تیراندازی هوایی می‌نمودند.
ح . اظهارات گروهبان یکم یحیی صادقی . من در اثر فشار جمعیت از کوچه مجاور فروشگاه جهت متفرق کردن آنان اقدام به شلیک 2 تیرهوایی کردم.
خ . اظهارات گروهبان دوم غلامرضا براتی . من که فرمانده تانک 77429 بودم در جلو فروشگاه اتکاء به منظور متفرق کردن تظاهرکنندگان و جلوگیری از غارت فروشگاه چند تیرهوایی با تیربار کالیبر 7 /12 نمودم.
نظریه کمیسیون . این کمیسیون نظر می‌دهد که:
الف . از داخل بیمارستان به منظور تهییج یا ارعاب اجتماع تیراندازی یا تظاهر به تیراندازی به وسیله سلاح‌های بادی، سلاح‌های واقعی و یا نوار ضبط شده و غیره صورت گرفته است.
ب . از سوی پرسنل نظامی به منظور متفرق نمودن جمعیت که به قصد تخریب و آتش‌زدن فروشگاه اتکاء و بیمارستان لشگر هجوم آورده بودند و رهایی از درگیری نزدیک تیراندازی انجام گردیده.
پ . چون سمت تیراندازی‌های انجام شده در جهت جمعیتی که از بیمارستان به سوی نقاط مورد بحث هجوم آورده بودند انجام شده محتمل است که چند تیری هم به ساختمان بیمارستان یا احیاناً اطاق‌های طبقات بالای بیمارستان اصابت نموده باشد.
ت . اجرای تیراندازی به منظورهای یادشده در بند ب بالا و سایر ملاحظات نظامی اجتناب‌‌ناپذیر می‌نمود است. ضمناً به موازی این علل می‌توان سبب‌های دیگری از قبیل مضروب‌کردن پرسنل نظامی، فحاشی، تهدید به قتل، خستگی مفرط و تهییج احساسات آنان و جهات عدیده دیگری را به شمار آورد.
اعضای کمیسیون:
1. سرتیپ حلبیان رئیس کمیسیون
2. هموند 1 سرهنگ ستاد غیاسی
3. هموند 2 سرهنگ ستاد فکور بیات
4. هموند 3 سرهنگ 2 ستاد پورطوسی
5. هموند 4 سرگرد ستاد ناصری
مربوط به بیمارستان