موضوع : اظهارات نقاش زاده
تاریخ سند: 17 تیر 1341
موضوع : اظهارات نقاش زاده
متن سند:
شماره : 374 /311 ـ د ـ 2 چند روز قبل در مسجد باستیان واقع در خیابان حسن آباد نقاش زاده دانشجوی دانشکده حقوق وابسته به جبهه ملی اظهار داشته در روز 7 /4 /41 سران جبهه ملی در منزل اللهیار صالح باکلنل یاتسیویج1 ملاقات کردند و راجع به اختناق آزادیها و زندانی چهار نفر از اعضاء جبهه ملی از طرف دولت با نامبرده مذاکره نمودند کلنل مزبور در پاسخ اظهار داشته است دولت در این کار مقصر نیست چون فعلاً امینی نتوانسته وسیله استخلاص آنها را فراهم کند شما صبر کنید اساس کارها مرتب خواهد شد نامبرده درباره تظاهرات دانشجویان ایرانی مقیم اروپا و آمریکا که بر علیه استیونسن و همکاری افراد جبهه ملی در بعضی موارد در تظاهرات با توده ایها از حضار گله کرده است در جواب اللهیار صالح اظهار داشته رویه که شما در ایران پیش گرفته اید و هیچگونه جلوگیری از تجاوزکاران و تعدیان نشان نمیدهید سبب خواهد شد که مردم با کمونیستها هم آواز شوند.دکتر صدیقی به کلنل نامبرده میگوید شما به جای هر کمک به مردم ایران آزادی و حقوق فطری بشری را بدهید اطمینان داشته باشید مردم هم با همکاری شما مقابل کمونیستها خواهند ایستاد در غیر این صورت شما بیاید[باید] با همان چند نفر سپهبد و سرلشگرها تکیه کنید و مردم را به آغوش روسها رها کنید.
یاتسیویچ اظهار میدارد مردم ایران هنوز به معنی دموکراسی و فوائد آن آشنا نیستند و فهم قبول دموکراسی را ندارند بعلاوه از اوضاع دنیا بی خبر هستند و تا به خطر دچار نشوند به اشتباه خود متوجه نمیشوند در پایان یاتسیویچ وعده داده خواسته های جبهه ملی را به هلمز و همچنین مقامات واشنگتن ابلاغ کند.
گیرندگان: 15 /6بخش 332 در پرونده کلی جبهه ملی مرکزی بایگانی شود 19 /6 /41 تحقیق کردم مسلما دروغ گفته اند از نظر این بخش اقدامی ندارد 331
توضیحات سند:
1ـ گراتیان یاتسویچ افسر نیروی هوایی یوگسلاوی در جنگ جهانی دوم پس از پناهندگی به آمریکا تبعه این کشور شد.وی رئیس سیا در ایران طی سالهای 1336 تا 1343 بود.
وی اطلاعات زیادی درباره ایران داشت.
فردوست در کتاب ظهور و سقوط سلطنت پهلوی در مورد یاستویچ می نویسد که در اواسط سال 1340 وی لیستی در اختیار شاه قرار می دهد که اسامی افراد جبهه ملی در آن قرار داشت وی می گوید : ما علاقه زیادی به جبهه ملی داریم زیرا از عناصر تحصیلکرده هستند و می خواهیم بدانیم که آیا از حزب توده در میان آنها رسوخ دارد.
حدود 30 درصد از لیست یاتسویچ توده ای بودند و آمریکا دستور داد که هر چند وقت یکبار اعضای هیئت مدیره جبهه ملی از نفوذ توده ایها پاک شود.
بنگرید به کتاب خاطرات فردوست صفحات مختلف.