موضوع : میتینگ های موضعی روز 14/5/31 حزب توده
تاریخ سند: 15 مرداد 1331
موضوع : میتینگ های موضعی روز 14/5/31 حزب توده
متن سند:
گزارش محترما معروض میدارد از اوایل هفته جاری گزارشاتی واصل گردیده بود که نشان میداد حزب منحله توده اولا برای سان نیروهای خود ثانیا بمنظور نشان دادن عکس العمل در قبال مقاومت جبهه ملی نسبت به تشکیل جبهه واحد ضد استعمار و ائتلاف با حزب مزبور ثالثا برای ارعاب دولت و مخالفین قصد داشت در روز 14 /5 /31 که بمناسبت جشن مشروطیت تعطیل بود میتینگ بزرگی تشکیل دهد ولی این تصمیم مصادف با تمدید حکومت نظامی از طرفی و از طرف دیگر اعلامیه شدید فرمانداری نظامی دائر به ممانعت جدی از تشکیل اجتماعات و تظاهرات شد علیهذا حزب توده بجای تشکیل میتینگ واحد تصمیم گرفت در نقاط مختلف شهر میتینگ موضعی ایجاد و افرادی را مامور سخنرانی و بحث و فروش روزنامه نماید.ضمنا در کمیسیونیکه ساعت 13 روز دوشنبه 13 /5 /31 با حضور فرماندار نظامی و فرمانده لشگر گارد و نمایندگان رکن 2 ستاد ارتش و شهربانی و ژاندارمری و دژبان تشکیل گردید پس از بحث و مذاکره برای اینکه نیروی انتظامی بی جهت متظاهر و داخل عمل نگردد تصمیم گرفته شد که چون اصولا حفظ انتظامات شهر وظیفه اصل شهربانی و افراد پلیس است در درجه اول روساء کلانتری با قوای تحت اختیار خود در عین متانت و خونسردی با قدرت کامل انتظامات را حفظ و از تشکیل اجتماعات و تظاهرات جدا ممانعت نمایند و در صورت برخورد بمقامات قابل توجه از نیروی کماندو و احتیاط پلیس استمداد کنند و چنانچه عملا و حقیقتا هیچکدام نتوانستند مقاومت ها را خنثی نمایند با تشخیص فرمانداری نظامی از واحدهای نظامی لشگر گارد تقاضای کمک کنند که با سرعت و شدت داخل عمل شود.
اینک بموجب گزارشات واصله جریان میتینگ های موضعی روز گذشته حزب توده و دسته جات منتسب بآن بشرح زیر بوده است : تقریبا از ساعت 9 صبح میتینگ های موضعی در نقاط مختلف تشکیل و افراد توده ای بتعداد کثیری با فعالیت زیاد مشغول فروش روزنامه جوانان دمکرات (ارگان جوانان دمکرات) و روزنامه دژ (که بجای بسوی آینده منتشر میشود و ارگان علنی توده است) گردیدند.
در حدود ساعت 1030 جلوی بازار چندین گروه کوچک از افراد توده میتینگ موضعی تشکیل و مشغول فروش روزنامه بودند در اینموقع افراد پان ایرانیسم رسیده و بین آنها زدوخوردی درگرفت در نتیجه توده ایها متفرق شدند.
محور اصلی میتینگ های موضعی عبارت بود از خیابانهای : اسلامبول ـ نادری ـ شاه آباد ـ یوسف آباد ـ امیرآباد ـ بازار ـ و خیابانهای جنوبی شهر.
در خیابان شاه آباد در موقعیکه یکدسته 150 نفر توده ایها مشغول میتینگ بودند یکعده 50 نفری از پان ایرانسیت ها با کارد و بکس بآنان حمله ور در نتیجه عده ای قریب ده الی 12 نفر مجروح و توده ایها متفرق شدند.
مقابل کالج البرز نیز بین پان ایرانیست ها و توده ایها زدوخورد نسبتا شدیدی درگرفت که منجر بدخالت پلیس گردید و متفرق شده اند.
در امیرآباد نیز تظاهرات نسبتا شدید بوده ولی اتفاقی نیفتاده.
ولی نکته جالب این است که در قسمتهای جنوبی شهر دستجات بزرگتری که در بعضی نقاط تعداد آنها به 500 نفر میرسیده (رباط کریم) از توده ایها میتینگ هائی تشکیل داده اند که پلیس بهیچوجه جلوگیری و ممانعت نکرده است.
موکول باوامر عالی است