تاریخ سند: 20 مهر 1337
موضوع: ساواک
متن سند:
شماره: 2 ـ 3 ـ 3014
طبق دعوت حسن یکتاپور کارمند وزارت بهداری و از گاوداران تهران از
اسداله رشیدیان قرار است بعدازظهر روز چهارشنبه آینده از مشارالیه در کافه
شکوفه نو واقع در خیابان سی متری ضیافت و پذیرایی به عمل آید.
ضمنا رشیدیان به یکتاپور اظهار نموده که در تاریخ مزبور به اتفاق تیمسار
سرلشکر بختیار ریاست ساواک ـ فرود نماینده مجلس شورای ملی سناتور متین
دفتری1 و مهندس انزلچی و بانوانشان در کافه مزبور حضور خواهند یافت و
اضافه کرده در صورتی که تیمسار بختیار به علتی نتوانند در کافه حضور یابند به
طور حتم همسر ایشان جزو مهمانان خواهد بود.
در پرونده اسداله رشیدیان بایگانی شود.
20 /8
1557 ـ 15 /8 /37
12رـ ش
توضیحات سند:
1ـ احمد متین دفتری فرزند
متین الدوله در بهمن ماه 1275 ه
ش در تهران متولد شد بعد از
انجام تحصیلات ابتدائی وارد
مدرسه جدیدالتأسیس آلمانی شد
که به خرج دولتین ایران و آلمان
اداره می شد.
سپس وارد مدرسه
علوم سیاسی و از آنجا
فارغ التحصیل شد.
در سال 1294
به استخدام وزارت خارجه درآمد
و ضمن کار در وزارت خارجه
وارد مدرسه عالی حقوق شد و در
سال 1300 فارغ التحصیل گردید.
زمانی که داور وزیر عدلیه شد،
متین دفتری را به وزارت عدلیه
برد و او کار ترجمه قوانین
کشورهای اروپائی را انجام داد و
به پاداش این خدمت جهت انجام
ماموریتی از طرف دولت به دفتر
جامعه ملل در ژنو رفت و ضمن
خدمت دکترای خود را اخذ کرد
.
در سال 1310 به معاونت
وزارت عدلیه معرفی شد.
در
همین زمان تیمورتاش وزیر
دربار مغضوب رضاشاه شد ومتین
دفتری او را محاکمه کرد و
رضایت رضاشاه را جلب کرد.
در
مهر ماه 1315 در کابینه محمود
جم به وزارت دادگستری رسید و
قریب سه سال تا احراز مقام
نسخت وزیری این سمت را به
عهده داشت.
از وقایع مهم این
دوره وزارت او دستگیری و
محاکمه 53 نفر حزب کمونیست
بود.
در 13 آبان 1318 با حکم
رضاشاه احمد متین دفتری به
نخست وزیری می رسد که
همزمان بود با اوج قدرت نازیها
در آلمان، به دستور رضاشاه در
ایران یک کابینه جوان روی کار
آمد و وظیفه این دولت نزدیک
شدن به آلمان بود و عملاً نیز
روابط تجاری صنعتی بین
ایران و آلمان توسعه یافت و
تعداد زیادی از مهندسین و
متخصصین آلمانی در زمان جنگ
دوم به ایران آمدند.
انگلیسیها
این وضعیت را کاملاً زیر نظر
داشتند.
دوران نخست وزیری او
بیش از 8 ماه به طول نینجامید و
در اوایل تیر ماه 1319 ناگهان
مغضوب و از کار برکنار شد که
علت این برکناری طراحی یک
کودتا با همکاری آلمانیها و
حمایت دکتر مصدق (پدرزن و
عمویش) بوده است.
رضاشاه متوجه این مسائل
می شود و در شب چهارم تیر ماه
1319 متین دفتری را احضار و او
را عزل و دستور بازداشت او را
صادر می کند.
آنگاه پس از 15
روز به بیرجند تبعید گردید و
سپس به منزل خود انتقال یافت و
تحت نظر قرار گرفت و فقط به
تدریس در دانشگاه مشغول بود.
بعد از شهریور 1320 متین
دفتری از طرف متفقین بازداشت
شد و قریب دو سال ابتدا در
اردوگاه نظامی انگلیسیها در
اراک و سپس در زندان روسها در
رشت محبوس بود بعد از رهائی
از زندان و تخلیه ایران از
نیروهای متفقین به نمایندگی
مجلس پانزدهم انتخاب شد در
انتخابات اولین دوره سنا، سناتور
انتصابی بود.
او در سال 1350 ه
ش در سن 75 سالگی درگذشت.
«بازیگران عصر پهلوی، محمود
طلوعی، ج 1، ص 240»
منبع:
کتاب
رشیدیانها به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 161