تاریخ سند: 20 مهر 1344
گزارش اطلاعات داخلی
متن سند:
شماره : 19024 /20 الف
موضوع : ملاقات با دکتر بقائی
در تاریخ 17 /7 /44 جلسه ای با حضور
آقای دکتر بقائی، عبدالعلی قاسملو، رحیمیان
و مهندس نورائی تشکیل شد در مورد موارد
زیر مذاکره به عمل آمد:
1ـ مسائل روز
2ـ تأسیس کارخانه ذوب آهن
3ـ اقداماتی برای ملاقات دکتر با اعلی حضرت
همایون شاهنشاه
4ـ تألیف کتاب مورد نظر
1ـ مسائل روز، نسبت به حوادث اندونزی،
پاکستان، هندوستان، مالزی، ویتنام و
اختلاف شدید چین کمونیست و شوروی و نزدیکی شوروی به آمریکا و کشورهای اقمار آمریکا
به عمل آمد، نتیجه بحث این شد که خطر کمونیسم شوروی کمتر جهان را تهدید می کند و اتحاد
شوروی تمایل ندارد که خود را به خطر اندازد بی میل هم نیست که چین درگیر شده و مبارزه
شدیدی با او به عمل آید، در مورد شکست انگلستان در آسیا بحث شد بویژه وقایع «عدن» و این
که دیگر مستعمرات نمی توانند به صورت سابق بوده و مردم را تحویل سیستم حاکمیت
مستعمراتی بنمایند.
2ـ در مورد تأسیس کارخانه ذوب آهن آقای دکتر بقائی گفتند اقداماتی است که به هیچ وجه
جنبه ای غیر از ترقی و تعالی کشور نمی تواند دربرداشته باشد، این عمل می بایستی در سالهای
قبل انجام می شد و حالا نیز قابل تحسین است، تعجب از این است که چگونه سیاست های غربی
اجازه داده اند.
آقای رحیمیان اظهار داشتند تأسیس کارخانه و دور بودن آن از مرزهای شمالی
مسئله بزرگی است در تثبیت وضع فعلی و به نظر من اعلی حضرت همایونی این مسئله را در
مسافرت خود به مسکو حل کرده بودند و بدون توجه به تمایلات غرب، آنچه مسلم است این
است که ایشان فکر پسرشان هستند (والاحضرت ولایتعهد رضا پهلوی) همانطور که پدر
اعلی حضرت همایون شاهنشاه هم در فکر
ایشان بود و این امر طبیعی است.
3ـ درباره امکان شرفیابی دکتر بقائی به حضور
اعلی حضرت همایون شاهنشاهی آقای
رحیمیان از دکتر سؤال کرد بالاخره چه
اقدامی به عمل آوردید به نظر ما باید این
ملاقات حتما انجام شود.
شما شخص
سرشناسی هستید و باید این تقاضا را بکنید و
مقام سلطنت و قانون اساسی نیز همیشه
مورد دفاع آقای دکتر در طول مبارزاتشان
بوده، وقتی ما با این اصل موافق بودیم چه
دلیلی دارد که برکنار باشیم، آقای دکتر باید
بدانند که دیگر با حزب و دسته بندی و جنجال
در این مملکت نمی شود کار کرد فقط
شخصیتهائی هستند که رویشان حساب
می شود، امروز روی دو نفر در این کشور [می توان حساب کرد]، یکی دکتر مصدق و دیگری
شما(یعنی جبهه ملی و جبهه ما).
در مورد جبهه ملی و دکتر مصدق دیگر نمی شود حساب کرد
زیرا آزمایش بدی دادند پس فقط شما مانده اید پس چرا اقدام نمی شود.
من در مشهد بودم
سرهنگ بازنشسته گلکانی که عضو رکن 2 بود از آقای دکتر به نیکی یاد کرد و گفت شخصیتهائی
هستند که تماس دکتر با آنها می تواند زمینه ملاقات با اعلی حضرت همایونی را فراهم سازد،
تنها راه خدمت همین است، دکتر با تمام گفته های رحیمیان موافقت کرد که این ملاقات باید
حتما به عمل آید، ضمنا اسامی افراد مطمئن را نیز مجددا خواستار شدند.
4ـ عبدالعلی قاسملو جزوات شاهد و سایر جزوات را به آقای دکتر داده و قرار شده است ایشان
مطالعه نمایند و مدارک بعد از سال 1333 را نیز در اختیار بگذارند تا قاسملو کتاب مورد نظر
دکتر را تهیه نماید ضمنا دکتر بقائی از تحویل مجموعه تهیه شده نیز اظهار رضایت و قدردانی
نموده است.
گیرنده : اداره کل سوم ـ بخش 312
منبع:
کتاب
مظفر بقایی به روایت اسناد ساواک - جلد دوم صفحه 260