موضوع : روحانیون
تاریخ سند: 6 تیر 1342
موضوع : روحانیون
متن سند:
تاریخ : 6 /4 /42گیرنده : مقامات ساواک بترتیب سلسله مراتب
فرستنده : 333 (اداره بررسیها)
موضوع : روحانیون
محترما معروض میدارد در هفته گذشته نشریه‌هاى جدیدى از طرف روحانیون مخالف بر ضد دولت منتشر و توزیع گردید که مهمترین آنها اعلامیه شماره یک شوراى مرکزى روحانیت تهران و نشریه‌اى بنام هدف روحانیون از مبارزه اخیر و اعلامیه آیت‌اللّه محمدرضا گلپایگانى بود.
در این اعلامیه‌ها اتهاماتى که به روحانیون مخالف دولت وارد آمده از قبیل جلوگیرى از پیشرفت اجتماع‌ـ همکارى با عناصر خارجى و امثال آن غیر واقعى تلقى و ضمنا کوشش شده هدف اصلى اقدامات آنها را باصطلاح-برقرارى حکومت قانونى و بر طرف کردن رژیم دیکتاتورى معرفى نمایند.
این تغییر روش روحانیون که بر خلاف گذشته روى مخالفت با اصلاحات ارضى و آزادى زنان تکیه نمیکنند بر اثر آنست که متوجه شده‌اند با پیروى از شعارهاى کهنه جامعه روحانیت شیعه را حداقل در نظر طبقات مترقى و روشنفکر لکه‌دار ساخته‌اند در صورتیکه با تکیه بر شعار آزادى و مخالفت با دیکتاتورى میتوانند پشتیبانى طبقات مزبور را نیز جلب نمایند. و البته این تغییر روش تا اندازه‌اى براى روحانیون مفید واقع شده و اقدامات آنان مورد تائید عده‌اى از روشنفکران مخالف دولت قرار گرفته است.
در نشریه‌اى که بنام جامعه روحانیت ایران منتشر گردیده هدفهاى روحانیون بشرح زیر معرفى شده است.
1ـ مبارزه با هرج و مرج و قانون شکنى.
2ـ مبارزه بر ضد اقلیتهاى ضد اسلامى (بهائیان) و کشور اسرائیل.
3ـ دریدن ماسک اصلاحات دروغى.
در قسمت سوم گفته شده اصلاحاتى که دولت ادعاى انجام آن را میکند اصلاحات واقعى و صیحیح نیست و مقصود دولت از پیش کشیدن این کار خدمت بملت نمیباشد.
دراین قسمت همچنین گفته شده که روحانیون با اصلاحات مخالف نیستند و عقیده دارند که اصلاحات-میبایست با رعایت احکام اسلامى صورت گیرد.
علاوه بر اعلامیه‌هاى یاد شده قرار است اعلامیه دیگرى هم بامضاى چند نفر از روحانیون طراز اول ایران-از قبیل آیات‌اللّه شریعتمدارى ـ گلپایگانى ـ نجفى ـ بهبهانى ـ خوانسارى ـ آملى و آشتیانى خطاب بملت-مسلمان ایران چاپ و منتشر گردد.
در این اعلامیه که فعلاً مینوت آن حاضر است گفته شده روحانیون فقط در صورت برکنارى دولت فعلى و آزادى بازداشت شدگان اخیر حاضر بمذاکره میباشند و در غیر اینصورت باقدامات خود ادامه خواهند داد.
در بین روحانیون گفته میشود در صورتیکه تصمیم باصلاح گرفته شود برنامه کار چنین است که دولت بعدى طى اعلامیه‌اى بملت اطلاع خواهد داد که انتخابات را شروع و حسب الامر مبارک ملوکانه لوایح اخیر را بمجلس ارجاع خواهد کرد. و بدین ترتیب موضوع اختلاف منتفى خواهد شد.
ضمنا روحانیون در نظر دارند که بعنوان پیشوائى مذهبى و رهبرى ملت مسلمان ایران شکوائیه‌اى براى سازمان ملل متحد فرستاده اظهار دارند که دولت ایران ملت را در حال خفقان نگاه داشته است. بعلاوه در خواست کنند که نماینده‌اى از طرف سازمان براى رسیدگى و تحقیق محلى بکشور ایران اعزام گردد.
آیت‌اللّه بهبهانى با مشورت چند نفر از روحانیون طراز اول تصمیم گرفته تلگرافى را که شیخ شلتوت بمناسبت جریانات اخیر بنامبرده مخابره و طى آن اظهار همدردى کرده پاسخ گوید و از مشارالیه تشکر نماید. قرار است پاسخ تلگراف مزبور بوسیله‌اى بخارج از کشور فرستاده شده از آنجا مخابره گردد.
در هفته گذشته عده‌اى از بازاریها و اطرافیان آیت‌اللّه بهبهانى اظهار میداشتند که تلگرافهاى زیادى از نقاط- مختلف کشور بعنوان همدردى با روحانیون مخابره و طى آنها در خواست آزادى خمینى شده است و این اقدام تلگراف کنندگان باصطلاح یک عمل متقابل در برابر آن عده از اهالى شاهدوست مملکت است که بوسائل مختلف انزجار خود را از حوادث 15 خرداد ابراز داشته‌اند.
از چندى قبل مسئله بهائى‌گرى مورد توجه مراجع مذهبى و طبقات مختلف مردم قرار گرفته و مخالفین دولت سعى کرده‌اند چنین وانمود سازند که گویا زمامداران کشور افراد بهائى را تقویت میکنند و این ادعاء در میان افراد عادى ملت و حتى گروهى از روشنفکران نیز مورد قبول واقع شده و در روح آنان اثر گذاشته است خصوصا انتصاب اخیر تیمسار دکتر شفقت که شهرت ببهائى گرى دارد بسمت ریاست ستاد نیروهاى زمینى بتقویت چنین فکرى کمک کرده است.
در روزهاى اخیر شایعه بهائى بودن تیمسار دکتر شفقت1 نخست در محافل مطبوعاتى و پس از آن از میان مراجع مذهبى و متعصبین دینى منتشر شده و حتى گفته میشود که این انتصاب بدان جهت صورت گرفته تا با اطمینان خاطر بیشترى روحانیون و مراکز مذهبى، و سرانجام طرفداران دستگاه روحانیت بالاخص هوا خواهان آیت‌اللّه خمینى را سرکوب نمایند.
رویهمرفته انتصاب یاد شده در بین مردم انعکاس خوبى نداشته است.*
تهیه کننده
رئیس بخش شهابى 6 /4
رئیس ادار سوم
مدیر کل اداره سوم (نامفهوم) 6 /4
معاون ساواک
در پرونده کلى روحانیون بایگانى شود. شهابى 2 /5
آقاى شهابى 31 /4
توضیحات سند:
1ـ جعفر شفقت در سال 1294 ش (1915) در تبریز تولد یافت. او در دانشکده نظام تهران و دانشکده جنگ فرانسه تحصیل کرد و در حقوق بین‌الملل از دانشگاه پاریس دکترا گرفت. شروع کار او در لشگر یک پیاده آذربایجان در سال 1336 ش (1958) بود و در سال 1339 (1961) رئیس دیوان عالى شد و در سال 1342 (1964) معاونت فرمانده نیروهاى زمینى شاهنشاهى ایران شد. از سال 1344 تا 1349 (1966 ـ 1971) شفقت به عنوان فرمانده سپاه دوم خدمت کرد و همزمان با آن به عنوان رئیس دادگاه عالى اداره قضایى مشغول بود. و در همان سال 1349 (1971) آجودان شاه شد. وى در این مقام بود که تحقیقات شورشهاى سال 1356 (1978 م) تبریز را انجام داد و یک ماه بعد استاندار آذربایجان شرقى شد.* این سند بدون سر صفحه بوده است.