تاریخ سند: 5 اردیبهشت 1322
ریاست اداره کل شهربانی
متن سند:
شماره: 551 تاریخ:5 /2 /1322
ریاست اداره کل شهربانی
پیرو نامه شماره 7865 مورخه 20 /12 /1321 اشعار میشود که حسبالامر مطاع مبارک مقرر است تحقیقات راجع به طرز رفتار و اعمال دو نفر پرستار سوئیسی که درخدمت والاحضرت شهناز و شهرام پهلوینیا1 هستند زودتر معلوم و به عرض مبارک برسد.
چون گزارشهایی از وضعیت ناپسند اخلاقی آنان رسیده است که درصورت تحقق، بقای آن ها درخدمت شایسته نیست.2
قدغن فرمائید زودتر تحقیقات را در این خصوص تکمیل و مخصوصاً موقعی را که از کاخ خارج میشوند عملیات آن ها را از حیث معاشرت با بیگانگان و طرز رفتار و سایر کیفیات موردنظر قرار داده و نتیجه را هر چه زودتر برای عرض گزارش به پیشگاه مبارک اعلام دارند.
توضیحات سند:
1. شهرام پهلوینیا، فرزند على قوام و اشرف پهلوى در سال 1318 ﻫ ش در تهران به دنیا آمد. وى عضو هیأت امناى سازمان جشن هنر و یکى از سهامداران گروه صنعتى خاور بود. در سال 1354 خبرگزارى پارس گزارش داد که شهرام پهلوىنیا قصد خرید یک جزیره در اقیانوس هند [جزیره گاروپ] از انگلستان را دارد. بنا بر تحلیل این خبرگزارى خرید یک جزیره توسط شهرام که (واسطه سرشناس انحصارات امپریالیستى، قاچاقچى معروف اشیای عتیقه و هنرى، دلال و زمیندار و جاسوس شرکت نورتروپ آمریکایى) است به مبلغ 20 میلیون دلار چیز مهمى نیست.
(اسناد ساواک - پرونده انفرادى)
2. همانگونه که در این سند به آن اشاره شده، اعضای خانواده پهلوی تحت تعلیم و سرپرستی پرستارها و ندیمههای خارجی قرار داشتهاند. این پرستارها که بسیاری از آنها وابسته به سیستمهای اطلاعاتی انگلستان بودند، تأثیر زیادی بر این افراد داشته و جایگاه بالایی در دربار به دست میآوردند. به گفته فردوست خانم ارفع پرستار سوئیسی محمدرضا موقعیت ویژهای نزد رضاشاه داشت. سند فوق نشان میدهد که پرستاران خارجی دربار که وظیفه تربیت اخلاقی شاهزادگان را برعهده داشتهاند، خود چندان تقیدی به اصول اخلاقی نداشته و رفتارهای آنها بعضاً برای دربار پهلوی نیز غیر قابل تحمل بوده است.
منبع:
کتاب
زنان دربار به روایت اسناد ساواک - شهناز پهلوی صفحه 3