موضوع: فعالیت در شهرستان قم
موضوع: فعالیت در شهرستان قم
متن سند:
تاریخ: ۶/۲/۱۳۴۳موضوع: فعالیت در شهرستان قم
برابر اطلاع واصله در هفته گذشته در شهر قم در میان طلاب و مردم بازاری فعالیت‌هائی به طرفداری از سران بازداشت شده نهضت آزادی انجام شده که هنوز ادامه دارد.
این فعالیت‌ها بیشتر وسیله آقای سید بهشتی عضو نهضت آزادی۱ صورت می‌گیرد آقای بهشتی دبیر فرهنگ شهرستان قم است و در لباس روحانیت می‌باشد و با اغلب علماء و روحانیون قم تماس نزدیک دارد و این جریان سبب شده که احساسات آنها را در جهت رفع محکومیت و آزادی آقای مهندس بازرگان و طالقانی تحریک نماید.
ص ۳۷۸۸/۲۰ الف ۲۳/۲/۴۳ رونوشت جهت اقدامات لازم و اعلام چگونگی و همچنین ارسال دو نسخه بیوگرافی ملصق به عکس شخص مورد بحث به ساواک قم ایفاد می‌گردد ٪د
تعداد نسخه:
گیرندگان: ریاست ساواک تهران جهت اطلاع و تحقیق و بررسی در مورد سابقه نامبرده بالا و اعلام نتیجه ضمن ارسال بیوگرافی ملصق به عکس مشارالیه.
توضیحات سند:
١- نهضت آزادی ایران: جمعی از نیرو‌های مذهبی جبهه ملی در اردیبهشت سال ۱۳۴۰ فعالیت تشکلی را رسماً اعلام کردند و عنوان نهضت آزادی را بر آن تام نهادند. این تشکل که با هماهنگی و اذن دکتر محمد مصدق شکل گرفت خود را وفادار به قانون اساسی مشروطیت و پیرو راه مصدق معرفی نمود. با اوجگیری نهضت روحانیت به رهبری حضرت امام خمینی، نهضت آزادی...با حفظ مواضع خود به آن پیوست در بازگشت تاریخی امام در بهمن ۵۷ مهندس بازرگان از مؤسسین این نهضت بر اساس قولی که در فرانسه مبنی بر پذیرش اصول انقلاب داده بود به فرمان امام به نخست وزیری دولت موقت منصوب شد. اما دولت موقت مهندس بازرگان به دلیل گرایش‌های سیاسی‌اش از اهداف رهبری انقلاب به مرور فاصله گرفت و اختلاف مبانی فکری خود را با اصول انقلاب آشکار ساخت و زمینه را برای بازگشت مجدد آمریکائی‌ها مهیا می‌کرد بروز این گرایش منجر به اشغال لانه جاسوسی آمریکا توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام شد که دولت موقت را مجبور به استعفا کرد. از آن پس نهضت آزادی نیز به صف مخالفین انقلاب پیوست و به عنوان یک اهرم فشار علیه ایران در دوران هشت سال دفاع تبدیل گردید.۲- وقتی که نهضت آزادی تشکیل شد با خوشحالی از این خبر استقبال کردم و وقتی در اساسنامه از اسلام به عنوان یک مکتب و از نهضت آزادی به عنوان یک حزب اسلامی تمام عیار یاد نشده بود به دوستان بنیانگذار نهضت آزادی انتقاد کردم و گفتم که این حزب مکتبی نیست اسمش را هم گذاشته‌اید نهضت آزادی، که آزادی همه اسلام نیست آزادی از مسائل مهم بشری است و از ارکان اسلام ولی همه اسلام نیست دوستان گفتند برای این که ما خواستیم آنها که آلرژی دارند روی عنوان اسلام از این تشکیلات فرار نکنند. ولی حقیقتش این که قصه فقط اسم نبود قصه این بود که مرامنامه نشان می‌داد که یک عده مسلمان آمده‌اند یک حزب درست کرده‌اند اما در این تشکیلات سیاسی اسلام را به عنوان یک مکتب تمام عیار مطرح نکرده‌اند در عین حال به این تشکیلات علاقمند بودم، برای این که لااقل چهره‌‌های برجست‌های از مسلمان‌های متفکر مبارز و فعال در این تشکیلات گرد آمده بودند. اما به همین دلیل که از نظر مکتبی و مرامی ملتزم به اسلام نبودند از این که عضو آن بشوم خودداری کردم. او به تنهائی یک امت بود. [ج ۱، ص ۴۵۱] دکتر بهشتی هیچگاه عضو نهضت آزادی نبوده و بعدها نیز در اسناد ساواک آمده است که وی مشی مبارزاتی نهضت آزادی را قبول نداشته است و خود را پیرو آیت‌الله خمینی می‌داند.