تاریخ سند: 24 دی 1357
گزارش نوبه ای اطلاعاتی شماره42
متن سند:
گزارش نوبه ای اطلاعاتی شماره42
مدت دوره از240001 /10 /1357 تا
24 /10 /1357
مدارک مورد مراجعه ـ گزارشهای فرمانداریهای نظامییازدهگانه و اطلاعیههای رسیده از منابع خبری.
(پس از بهره برداری از بین برده شود).
1-وضعیت عمومیگروههای مخالف
الف ـ مناطق با فعالیت شدید
(1) استان تهران
24 /10 /1357
- به سمت خیابان مولوی اتومبیلهای وانت بار که روی آنها چادر کشیده شده بود تحت پوشش فروش سیب و پرتقال در لابلای میوهها اسلحه با فشنگ داخل پاکت گذاشته و به اشخاص مورد اطمینان و بررسی شده به فروش میرساندند.
-حوالی ظهر در تقاطع شاهرضا کالج روی پل در حدود 100 نفر مشغول تظاهرات بودند که مأمورین فرماندار نظامیهم بدنبال آنها در حرکت بودند و تظاهرکنندگان به مأمورین گل و عکس خمینی داده و مأمورین نیز عکس خمینی را بوسیدند.
-در میدان فردوسی یک دستگاه ریو ارتشی در میان مردم بوده و عکسهای خمینی را در تمام اطراف خودرو چسبانده، در حالی که مأمورین نظامیدر ریو بودند مردم هم سوار ریو شده و شعار میدادند ضمناً یکنفر پلیس راهنمائی را سوار کرده که او نیز با صدای رسا بر علیه کد 66 شعار میداد و فتوموند از ریو عکسبرداری نموده است.1
-ساعت 1345 در حدود 2000 نفر تظاهرکننده که حامل پلاکاردهای داس و چکش و تصاویری از دکتر شریعتی، سید جمال اسدآبادی و خمینی بودند ضمن دادن شعارهای "درود بر چریکهای خلق ایران" و ضد ملی و میهنی از میدان24 اسفند بطرف پاستور باغشاه در حرکت بودند.
- حدود ساعت 1400 درحدود 2000 نفردر خیابان شاهرضا تقاطع کالج ضمن دادن شعاررانندگان را مجبور میکردندکه چراغهای خودرو مربوطه را روشن نمایند. ساعت 1400 حدود 2000 نفر در میدان ژاله و 1500 نفر در خیابان شهناز مشغول تظاهرات بودند.
(2) استان فارس
-در مسجد جامع شیراز اعلامیه هائی مبنی بر همبستگی تیپ 55 هوابرد شیراز پخش گردیده و در اکثر نقاط شهر به درب و دیوار شعارهائی دال بر همبستگی یگان مزبور نوشته شده بود. از تاریخ لغو حکومت نظامیدر شیراز و عدم مشاهده مأمورین شهربانی اخلالگران دست به تظاهرات و تخریب و آتش زدن اماکان زده و رعب و وحشت عمیقی بین مردم بویژه پرسنل نظامیو خانواده آنها ایجاد نمودهاند.2
ب ـ مناطق با فعالیت متوسط
(1) استان مرکزی
-تعدادی اعلامیه از طرف دانشجویان مدرسه عالی قم در شهرستان قم پخش و از اهالی دعوت بعمل آمده که جهت همبستگی اسلامی و پشتیبانی از فرزندان خلق فلسطین در روز جاری مبادرت به راهپیمائی نمایند.
-ساعت 1000 تعداد زیادی از اهالی قم در میدان آستانه قم تجمع و ضمن دادن شعارهای ضد ملی بطرف میدان فرح حرکت نمودند.
- حدودساعت 1400 حدود 500 نفردر امیرآباد تهران به تظاهرات مشغول بودند. در شهرهای ساوه و اراک تظاهرات پراکنده ای وجود داشته است.3
(2) استان همدان
-ساعت 1030 حدود 20000 نفر از اهالی همدان ضمن حمل عکسهای متعدد و دادن شعارهای ضد ملی راهپیمائی نموده و در این تظاهرات برخوردی بین تظاهرکنندگان و پلیس رخ نداده است.4
(3) استان خراسان
-از ساعت 1100 الی 1700 گروههای مختلفی در چند نقطه شهر مشهد با حمل پلاکاردهای مضره دست به تظاهرات خیابانی زده و این تظاهرات بدون دخالت مأمورین خاتمه یافت.
-از کارکنان و کارمندان استان خراسان طی اعلامیههائی دعوت به عمل آمده تا در راهپیمائی روزهای 29 /10 /1357 و 7 /11 /1357 شرکت نمایند و آنها را تهدید نمودهاند اگر در راهپیمائی شرکت ننمایند پس از پیروزی از ادارات مربوطه اخراج و به حساب آنها رسیدگی خواهد شد.
پ ـ مناطق با فعالیتهای کم.
تهران
در سه راه زندان در خیابانهای کورش کبیر، روزولت، کریمخان زند و پهلوی تظاهراتی صورت گرفت.
2-عملیات گروههای مخالف الف استعداد و گسترش با گشایش دانشگاهها وسایر مؤسسات آموزش عالی و ایراد سخنرانی بوسیله عناصر افراطی و مذهبی دامنه نفوذ و استعداد مخالفین بویژه گروههای کمونیست در طبقات مختلف اجتماع درحال توسعه میباشد.
ب ـ تاکتیکها و جنگ افزار جدید ـ موارد تازهای گزارش نشده است.
3- سایر عناصر اطلاعاتی
الف ـ هویت گروههای مخالف ـ تغییری نداشته است.
ب ـ تلفات ـ گزارشاتی واصل نگردیده
پ ـ تهدیدها ـ ارعاب تلفنی و تهاجم بوسیله عناصر اخلالگر به پرسنل ن م ش رو به تقلیل میباشد.
ت ـ روحیه اخلالگران ـ کماکان رو به تقویت است.
ث ـ فعالیتهای ممانعتی جدید ـ فعالیتی گزارش نشده است.
ج ـ تأسیسات اداری و پشتیبانی ـ تغییری نداشته است.
4-ضد اطلاعات
الف ـ اقدامات اطلاعاتی ـ فعالیتی گزارش نشده
ب ـ اقدامات خرابکاری ـ گزارش در اینمورد واصل نشده
پ ـ تبلیغات براندازی ـ بصورت اعلامیه، نشر اکاذیب و شایعات بوده است.
ت ـ انتقادات ـ گروههای مخالف اصولاً دولت فعلی را تأیید نمینمایند.
ث ـ شایعات
ـ شایع است سربازانی که اهل قزوین هستند قصد دارند در یک فرصت مناسب سربازخانه را ترک نمایند.
ـ شایع است سازمانی بنام خلق ایران در اهواز تشکیل شده و افراد فراری و اخراجی ارتش را با حقوق مکفی استخدام نموده و حمایت خانواده آنان را نیز تضمین مینمایند.
ـ کارکنان و کارگران برق اتمیبوشهر در نظر دارند در تاریخ 25 /10 /1357 تظاهراتی در کارخانه مزبور انجام دهند ممکن است این تظاهرات به خشونت انجامد و خساراتی به تأسیسات با ارزش و حیاتی کارخانه وارد شود.
5- امکانات گروههای مخالف ـ تغییری دیده نشده است.
6- اخباری که در گزارش روزهای پیش نوشته نشده
ـ در تاریخ 22 /10 /1357 اجتماع عظیمیدر مقابل درب قرارگاه پشتیبانی منطقه 2 شیراز جمع و فریاد میزدند مجسمه اعلیحضرت رضا شاه کبیر را که در داخل ستاد پشتیبانی منطقه قرار دارد حتی با دادن تلفات پائین خواهیم آورد و در این مورد از طریق پشتیبانی منطقه 2 شیراز ا ز ن ز ش کسب تکلیف شده است.
7- تجزیه و تحلیل
ـ با افتتاح بعضی از دانشگاهها و آموزش عالی در تهران و ایراد سخنرانی و تهیج احساسات دانشجویان و مردم، تظاهرات دامنه گسترده تری پیدا نموده است.
ـ ارعاب و تهدید نسبت به تخریب و آتشسوزی منازل پرسنل ن م ش نسبت به گذشته کم شده است.5
8- نتیجه
ـ با نگرش به اعلامیهها و مطالب مندرج در مطبوعات و ایراد سخنرانیها بوسیله رهبران مختلف اخلالگر در سطح کشور مبنی بر عدم تائید دولت فعلی و همچنین سفر قریبالوقوع شاهنشاه آریامهر به خارج از کشور و مراجعت خمینی و وقوع احتمالی کودتا از طرف ارتش شاهنشاهی تصور میرود که اخلالگران به منظور همبستگی هر چه بیشتر به تظاهرات توسعه داده و درصدد تضعیف روحیه پرسنل ن م ش بنحوی از انحاء مبادرت مینمایند. علیهذا مقتضی است به منظور جلوگیری از هر نوع دسیسه و آسیب پذیری پرسنل ارتش شاهنشاهی و تأسیسات حیاتی طرحهای لازم پیش بینی و به مرحله اجرا گذارده شود.
ر سب 3 ـ سپهبد خواجه نوری بجای سرلشگر مکری
گیرندگان
1ـ وزارت جنگ
2ـ ن زش (معاونت عملیات و اطلاعات)
3ـ ن ه ش (معاونت عملیات)
4ـ ن دش(معاونت عملیات)
5ـ ژک ش (رکن3)
6ـ ش ک ش (عملیات)
7ـ ساواک
8ـ سب 2 (رک)
9ـ سب2 ف. د(اد)
10ـ سب2 ف ﻫ (دسک داخلی)
11ـ سب 2 (داد)
توضیحات سند:
1. مشروح این خبر در جراید کشور به چاپ رسید. گروههایی از اجتماع کنندگان در دانشگاه تهران پس از پایان برنامه در جهت حرکت به خیابانها با حمل عکسهایی از امام خمینی و شعار علیه حکومت «به هنگام گذشتن از کنار سربازان خودروهای آنها را گلباران میکردند و سپس سربازان مستقر در خیابانها را روی دوش خود حمل میکردند و یا آنها را میبوسیدند.. .. گروهی که در خیابان شاهرضا [انقلاب] حرکت میکردند پس از رسیدن به چهار راه پهلوی [ولی عصر] سربازان را دوره کردند و فرمانده آنها را که یک سرگرد بود روی دوش خود گرفتند و در حالی که شعار میدادند «به دستور خمینی ارتش برادر ماست- برادر ارتشی بیا که دشمن کشیم» او و چند تن از سربازان را تا مسافتی روی دوش خود حمل میکردند.سربازانی که قادر نبودند اشکشان را پنهان کنند در حالی که گلهای میخک را روی تفنگ خود قرار میدادند نظاره گر این تظاهرات میشدند... » این صحنهها در خیابان سعدی هم اتفاق افتاد. (کیهان ،ش10613،ص3)
2. امروز (24 /10 /57) در جهرم راهپیمایی بزرگی شکل گرفت.این حرکت به مناسبت هفتمین روز شهدای شهرهای مختلف ایران و چهلمین روز شهادت بانوی انقلابی جهرم محبوبه افراز جهرمیکه به وسیله شکنجه گران دولتی در انگلستان به شهادت رسید برپا شد.. (کیهان ،ش10613، ص5) همین منبع از بروز تظاهرات در ارسنجان و روستاهای اطراف در همین روز خبر داد. (ش10622،ص7) ساختمان ساواک آباده توسط مردم تصرف شد. اسناد موجود به مسجد منتقل شد و دکل بی سیم ساختمان نیز پایین کشیده شد.. (همان ،ش10613،ص3)
3. روزنامه آیندگان تعداد تظاهر کنندگان قمیرا 200هزار تن نوشت که در میدان آستانه تجمع کردند. (ش3264،ص2) در میدان آستانه چند سخنران برای مردم صحبت کردند، نماز جماعت برپا شد.20 هزار نفر از راهپیمایان قم را زنان تشکیل میدادند و جالب این که انتظامات گروه زنان را نیز تعدادی از بانوان به عهده داشتند. (اطلاعات، ش15761،ص3)
4. در شهر خمین هم امروز یکشنبه بیست و چهارم دی تظاهرات وسیعی صورت گرفت. تظاهر کنندگان به جلوی شهر بانی رفتند و به ماموران گل دادند. (کیهان،ش10615،ص7)
5. همزمان با گشایش دانشگاه تهران در بیست و سوم دی ماه دیگر مراکز آموزش عالی همچون دانشگاه ملی (شهید بهشتی) در تهران و دانشگاههای مراکز استانها رفته رفته باز شدند. امروز (24 /10 /57) در اطراف دانشگاه ملی تظاهراتی به وقوع پیوست که در اثر تیر اندازی ماموران تظاهر کنندگان متفرق شدند. (کیهان ،ش10612،ص7)
* امروز (24 /10 /57) امام خمینی در گفت و گو با خبرنگار روزنامه لیبرال چاپ توکیو و اوزاکا در برابر این پرسش که حکومت اسلامیچه نوع حکومتی است فرمودند: حکومت اسلامیحکومتی است که اولاً صد در صد متکی به آرای ملت باشد؛ به شیوه ای که هر فرد ایرانی احساس کند که با رای خود کشور خود را میسازد و چون اکثریت قاطع این ملت مسلمان اند بدیهی است که باید موازین و قواعد اسلامیدر همه زمینهها رعایت شود. (صحیفه امام، ج 5، صص 448 و 449)
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان قزوین، کتاب 4 صفحه 498