مندرجات مجله فردوسی شماره 6 مورخ 8/8/57 (2537 شاهنشاهی)
مندرجات مجله فردوسی شماره 6 مورخ 8/8/57 (2537 شاهنشاهی)
متن سند:
تحت عنوان «حفظ قانون اساسی و مشروطیت، مسأله اینست» به قلم عباس پهلوان به بررسی مسائل یک هفته اخیر ایران پرداخته است.خلاصه مقاله : ــ...
تغییر دولت با پیامی از سوی شاه نیز همراه بود که طی آن ضمن تأیید «انقلاب مردم» و خواسته های آنان به موقعیت خطیر ایران اشارات رسائی داشت.
این پیام از سوئی دیگر حائز اهمیت بود که در آن «تعهد به استمرار دموکراسی» و مبارزه با فساد مالی و فساد سیاسی و لزوم برقراری یک دولت غیرنظامی، تأکید می شد.
آنچه در پیام ملوکانه بر آن اشاره رفته بود در پیام تیمسار ارتشبد ازهاری1 نخست وزیر نیز تکرار گردید...
.
باید تعهدات برای پیش بردن جامعه به سوی حکومت قانون بطور جدی دنبال شود، میراث های قانون اساسی و انقلاب مشروطیت حفظ و تشویق و ترغیب گردد تا افکار عمومی جایگزین تعصب عمومی گردد.
2 ــ دستگیری دکتر کریم سنجابی رهبر جبهه ملی و داریوش فروهر3 سخنگوی این جبهه به عنوان «اقدامات برعلیه امنیت عمومی دولت مشروطه» نشان می دهد که پس از بازگشت دکتر سنجابی از پاریس و سفر به قم و دیدار از حضرات آیت الله العظمی شریعتمداری4، این جبهه از نظر سیاسی موضوع خود را روشن کرده است که همانا تأکید بر خواست های حضرت آیت الله خمینی است.
در واقعجبهه ملی برخلاف سالهای دور و نزدیک در این مرحله از مبارزات تاریخی خود، شعاری را دنبال می کند که با هدفهای آنان در گذشته منافات دارد.
با اعلام «فضای باز سیاسی» آنان خواستار حفظ قانون اساسی و حکومت مشروطه و دولت پارلمانی بودند که علی الاطلاق به عنوان راه مصدق نامیده می شد و اکنون در جهت گیری تازه به مبارزات سیاسی خود شکل تازه ای می دهند که ملهم از توافق های پاریس است.
چنانکه می دانیم جبهه ملی از همبستگی احزاب و دستجات گوناگون با هدفهای متفاوت بوجود آمده که در شرایطی خاص یک «شعار واحد» را دنبال می کنند و در بطن خود حاوی ناهماهنگی های عقیدتی است و باید دید که این جبهه در آینده خود را چگونه توجیه می کند.
سابقه نویسنده : عباس پهلوان مازندرانی سردبیر مجله فردوسی، تا قبل از قیام ملی 28 امرداد 1322 عضو حزب زحمتکشان و سازمان نگهبانان آزادی بوده و در طول دوران انتشار مجله فردوسی مطالبی علیه مصالح کشور منتشر ساخته است.
در پرونده مجله فردوسی بایگانی شده زرگران 28 /8 /57 27 /8 /57 471522
توضیحات سند:
1ـ غلامرضا ازهاری (ارتشبد) متولد 1296 ه ش نخست وزیر در بخش کوتاهی از دوران انقلاب (15 آبان تا 17 دی 1357)، رئیس ستاد ارتش شاهنشاهی بین سال های 1350 تا 1357.او تحصیلات نظامی خود را در ایران و آمریکا گذراند و پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و بعد از سرنگونی دولتش به بهانه بیماری از کشور گریخت و به آمریکا رفت.
از جمله حوادث دوران کوتاه دولت نظامی او ابتکار مردم در بالا رفتن بر بامها و فریاد اللّه اکبر و انکار حضور مردم و ادعای نوار بودن شعارهای شبانه مردم بود که خود به یک شعاری دیگر تبدیل شد.
مردم بر بالای بامها در جواب او فریاد می زدند : ازهاری بیچاره، ژنرال چند ستاره، باز هم بگو نواره، نوار که پا نداره.
2ـ با اینکه در این روزها به پیروزی انقلاب اسلامی نزدیک می شویم ولی مسئولین مجله فردوسی از جمله عباس پهلوان دنبال اجرای قانون اساسی و مشروطیت بودند و این در حالی بود که هر روز تعدادی از هموطنان عزیز به دستور حکومت شاه به شهادت می رسیدند.
3ـ داریوش فروهر در سال 1307 ه ش در اصفهان به دنیا آمد و از دوران نوجوانی به فعالیتهای سیاسی علاقه نشان داد.
این فعالیت به هنگام تحصیل رشته حقوق در دانشگاه تهران پر رنگ تر شد.
اول بار در سال 1329 به زندان افتاد و بعدها همسو با جریانهای ملّی گرا فعالیتهای سیاسی خود را ادامه داد.
در سال 1348 زمانی که طرح جدایی جزیره بحرین از ایران مطرح شد، داریوش فروهر مخفیانه اعلامیه ای منتشر کرد که به دنبال آن بازداشت شد و نزدیک به دو سال به زندان افتاد.
او در اواخر سال 1355 حزب ملت ایران را با جلب نظر همفکران خودـ که پس از متلاشی شدن جبهه ملی در سالهای 1344 و 1345 به حال تعطیل در آمده بودـ احیا کرد.
پس از انقلاب اسلامی فروهر به وزارت کار در دولت موقت مهندس مهدی بازرگان رسید.
نامبرده در سال 1377 بطور مشکوکی به قتل رسید این قتل که از جانب مقامات نظام اسلامی محکوم گردید مورد پیگرد قانونی قرار گرفته و افراد مجرم دستگیر شدند.
ر.ک.
وقایع اتفاقیه احوال رجال / ص 425 4ـ سیدکاظم شریعتمداری در سال 1283 ه.
ش در تبریز متولد شد تحصیلاتش را در تبریز، مشهد و قم ادامه داد.
در سال 1327 به دلیل استقبال از محمدرضا پهلوی محبوبیت خود را از دست داد و از آن زمان رابطه خود را به طور پنهان با رژیم حفظ نمود، ولی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به دلیل مشارکت در کودتای آمریکایی نوژه از سوی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از مرجعیت خلع شد و در گوشه انزوا فوت کرد.
محمدرضا پهلوی آن گاه که از سوی روحانیون مبارز و مقاوم تحت فشار قرار می گرفت و اعصاب و روانش خرد می شد، چاره ای جز توسل به آقای سیدکاظم شریعتمداری نداشت.
امیر اسداللّه اعلم وزیر دربار شاه در اجرای فرمان شاهانه! با واسطه ای مطمئن و مورد وثوق با شریعتمداری تماس می گرفت و از او چاره جویی می کرد.
گاهی نیز آن چه را که تحلیل گران دربار تصمیم می گرفتند به آقای شریعتمداری ابلاغ می شد و او را موظف به اجرای آن می کردند.
موارد زیادی از این گونه امور دیده شده است که توسط نزدیکان آگاه و وابستگان رژیم از جمله ارتشبد حسین فردوست رئیس دفتر ویژه شاه، احمد علی انصاری(پسرخاله فرح) و...
در خاطراتشان ثبت و ضبط شده است و علاقه مندان می توانند به آثار و نوشته های این افراد مراجعه کنند.