تاریخ سند: 25 فروردین 1352
موضوع: ملاقات با موسی صدر در مورد دکتر مصطفی چمبران
متن سند:
گزارش خبر
به: بامداد ۲۳۴ شماره: 5124
از: قزلآلا تاریخ: 25 /1 /52
موضوع: ملاقات با موسی صدر در مورد دکتر مصطفی چمبران
در ملاقاتی که با موسی صدر طبق تقاضای وی انجام گردید مشارالیه ضمن گفتگو تقاضا نمود که در صورت امکان گذرنامه دکتر مصطفی چمبران[چمران] تجدید گردد و علت آن را نیز چنین عنوان نمود که وی در حال حاضر ورقه اقامت دولت آمریکا را دارند و چنانچه از تجدید گذرنامه خودداری گردد ممکن است برای همیشه به آمریکا رفته و آنجا مقیم و تمام پیوندها و بستگی وی به ایران قطع گردد و از آن گذشته دادن گذرنامه به وی قدمی است برای اصلاح و برگرداندن وی به سوی وطن و ضمن آنکه مشارالیه اعلام نمود که من شخصاً تعهد مینمایم مدتی که وی در صور بوده به علت مشغله زیاد حتی فرصت فعالیت نیز نداشته است لذا فعالیت گذشته وی بر علیه ایران نبایستی سبب گردد که وی ضمن محروم شدن از داشتن ملیت ایرانی بیش از پیش از وطن دور گردد و ضمناً اظهار میداشتند که این قدم مثبت برای ایشان علاوه بر اینکه باعث خواهد شد نرمش زیادی نشان بدهد دست من را هم برای تغییر فکری وی نیز باز خواهد گذاشت علیهذا با توجه به مذاکراتی که در تهران در مورد دکتر چمبران انجام گرفته بود به آقای صدر اظهار شد که شما نبایستی از اینکه آقای چمبران واقعاً دست از فعالیت برداشته باشد مطمئن باشید زیرا شما نه فرصت و نه وقت کنترل ایشان را دارید و اگر هم وی به شما قول داده که هیچ گونه فعالیتی انجام نمیدهد بعید نیست که خواسته فکر شما را از فعالیت خود منحرف نماید که وی در جواب اظهار داشتند که اگر چمبران بر خلاف قولی که به من داده اگر من مطمئن گردم که فعالیتی بر علیه ایران انجام میدهد ترتیب اخراج وی را از لبنان خواهم داد و یا سعی خواهم کرد که با نفوذ در افکار وی مشارالیه را از مسیر فعالیت خود منصرف نمایم و این تذکر به وی تاثیر مؤثری در صدر بوجود آورد (از اینکه وی تا به امروز وسیله چمبران فریب خورده بود) علیهذا به مشارالیه اعلام شد که در مورد مسئله گذرنامه چمبران مراتب به مرکز اعلام و نتیجه بعداً به ایشان گفته خواهد شد.
نظریه سهراب ـ با توجه به شایعاتی که در مورد تصمیم چمبران به عزیمت از لبنان وجود دارد علت عمده آن یکی اقامت همسر و فرزندان وی در آمریکا و عدم تمایل آنها به مراجعت به لبنان بوده و دیگر به احتمال قوی عدم تمدید اقامت وی در لبنان میباشد که محتمل است به علت اقداماتی که از طریق بعضی از عوامل انجام باز خواهد گذاشت. علیهذا با توجه به مذاکراتی که در تهران در مورد دکتر چمبران انجام گرفته بود به آقای صدر اظهار شد که شما نبایستی از اینکه آقای چمران واقعاً دست از فعالیت برداشته باشد مطمئن باشید زیرا شما نه فرصت و نه وقت کنترل ایشان را دارید و اگر هم وی به شما قول داده که هیچ گونه فعالیتی انجام نمیدهد بعید نیست که خواسته فکر شما را از فعالیت خود منحرف نماید که وی در جواب اظهار داشتند که اگر چمبران برخلاف قولی که به من داده اگر من مطمئن گردم که فعالیتی بر علیه ایران انجام میدهد ترتیب اخراج وی را از لبنان خواهم داد و یا سعی خواهم کرد که با نفوذ در افکار وی مشارالیه را از مسیر فعالیت خود منصرف نمایم و این تذکر به وی تاثیر مؤثری در صدر بوجود آورد.
(از اینکه وی تا به امروز وسیله چمبران فریب خورده بود) علیهذا به مشارالیه اعلام شد که در مورد مسئله گذرنامه چمبران مراتب به مرکز اعلام و نتیجه بعداً به ایشان گفته خواهد شد.
نظریه سهراب ـ با توجه به شایعاتی که در مورد تصمیم چمبران به عزیمت از لبنان وجود دارد علت عمده آن یکی اقامت همسر و فرزندان وی در آمریکا و عدم تمایل آنها به مراجعت به لبنان بوده و دیگر به احتمال قوی عدم تمدید اقامت وی در لبنان میباشد که محتمل است به علت اقداماتی که از طریق بعضی از عوامل انجام گرفته است از تمدید اقامت وی در لبنان خودداری مینمایند علیهذا با توجه به اینکه مسئله اقامت وی در لبنان با عزیمت وی به امریکا تاثیری در فعالیتهای آینده وی خواهد داشت مقرر فرمایند ضمن بررسی این مطلب در مورد تجدید گذرنامه وی نظریه اعلام تا قبل از عزیمت وی به آمریکا به مشارالیه اعلام گردد و ضمناً به نظر چنین میرسد در صورت تجدید گذرنامه وی مزایای زیر برای مرکز فراهم خواهد شد.
۱ـ کلیه رفت و آمد و مسافرتهای وی به علت داشتن گذرنامه ایرانی قابل کنترل و تحت نظر خواهد بود.
۲ـ تحبیبی است از وی و قدمی است برای تغییر مسیر فکری وی و ایجاد علائق و بستگی بیشتر بین نامبرده و موطن خود.
3ـ با توجه به وساطت موسی صدر نامبرده تا حدودی مدیون وی خواهد شد و چنانچه به صدر چنین امتیازی داده شود امکان ملزم نمودن وی به مذاکره با چمبران جهت دست کشیدن از فعالیت و احیاناً برگشت به ایران فراهم خواهد بود.
۴ـ داشتن گذرنامه این امکان را که وی برای مسائل مختلف منجمله تمدید و تجدید گذرنامه به سفارت مراجعه و خود سبب تماس و احیاناً در میان گذاشتن بعضی مسائل که همیشه به علت عدم تماس با افرادی نظیر چمبران در سایه ابهام میمانند روشن و در این رهگذر ممکن است مسائلی مطرح شود که روشن شدن آن برای مرکز حائز اهمیت باشد.
نظریه خلیفه ـ در ذیل تلگراف پیروی فوق اعلام نظر شده است.
منبع:
کتاب
شهید سرافراز دکتر مصطفی چمران به روایت اسناد ساواک صفحه 226

