موضوع : حزب مردم
تاریخ سند: 17 دی 1337
موضوع : حزب مردم
متن سند:
شماره : 2ـ3ـ4596 تاریخ :17 /10 /1337موضوع : حزب مردم
یکى از اعضاى حزب مردم و دوست نزدیک دکتر بینا1 مى‌گفت چون به اعضاى فراکسیون مردم اطلاع رسیده که اولیاى حزب ملیون2 در نظر دارند به چند نفر از وابستگان به خود از جمله مصطفى الموتى پست‌هاى مهمى بدهند و حتى شنیده شده که مشارالیه قرار است به جاى دکتر اعتبار رئیس هیئت مدیره بانک رهنى گمارده شود لذا اعضاى فراکسیون مردم تصمیم گرفته‌اند در صورت برکنارى وابستگان به حزب مردم و گماردن اعضاى حزب ملیون به جاى آنان در مجلس شوراى ملى به دولت حمله کنند و از جمله مدارک و اطلاعات جامعى در مورد سوءاستفاده‌هاى منوچهر قیائى3 رئیس شرکت توزیع گوشت و دادن امتیاز خرید پوست و روده به صالحى نام جمع‌آورى و قصد دارند در مجلس شوراى ملى توسط دکتر بینا ارائه و از دولت سؤال شود.
توضیحات سند:
1.علی‌اکبر بینای تبریزی: فرزند محمود، در سال 1285 ﻫ ش در تبریز متولد شد. تحصیلات خود را تا دکترای ادبیات از دانشگاه پاریس ادامه داد و در سال 1318 در وزارت فرهنگ استخدام شد. وی مشاغلی از جمله : رئیس دانشسرای پسران، مدیر کل بانک صنعتی و سازمان برنامه، نماینده مجلس شورای ملی در دوره‌های 17 و 18 از تبریز، معاون تعلیماتی وزارت فرهنگ و استاد دانشگاه تهران را بر عهده داشت. وی کتابی به نام تاریخ مفصل ایران را تالیف و به محمدرضا پهلوی تقدیم کرده بود. (اسناد ساواک - پرونده انفرادی)2. حزب ملیون: این حزب در سال 1326 به رهبری دکتر منوچهر اقبال نخست‌وزیر وقت تشکیل شد. «در سال 1326 که اولین سال حکومت اقبال است دو حزب تازه در ایران پا به عرصه وجود نهاد و هر دو حزب با اشاره شاه تشکیل شد و هر دو مجری اوامر شاهانه بودند. منتهی برای حفظ ظاهر دموکراسی در ایران یکی نقش حزب مخالف و دیگری نفش حزب طرفدار دولت را بازی می‌کرد حزب به اصطلاح مخالف دولت به رهبری امیراسداله علم که ظاهراً برنامه‌ای مترقی داشت و اصلاحات ارضی و سهیم کردن کارگران در سود کارخانه‌ها را در برنامه خود گنجانده بود حزب مردم نام گرفت و حزب دولتی که خود دکتر اقبال در رأس آن قرار گرفته بود به حزب ملیون معروف شد. ر.ک: حزب ملیون به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1388.
3. منوچهر قیایى: فرزند عبدالله، در سال 1302 ﻫ ش در ساوه به دنیا آمد. وی فارغ‌التحصیل دانشسراى تهران بود. و مشاغلى از قبیل بازرس مخصوص وزارت کار، رئیس اداره کار ساوه، شهردار کاشان و شهرکرد، شهردار زنجان، فرماندار دامغان، مدیرکل روابط عمومى وزارت کشور سرپرست سازمان رفاه و مدیرکل امور ایمنى و مسائل شهرى داشت.
برابر اطلاعیه‌هاى واصله نامبرده زمانى که مدیرعامل شرکت گوشت بوده، مبادرت به سوءاستفاده نموده و کلیه فعالیت هاى حزب ملیون را به اطلاع دکتر علی امینی می‌رسانده است. قیایی در سال 1338 به علل سوءاستفاده در شرکت گوشت بازداشت که بر اثر وساطت بعضى از مقامات مملکتى آزاد شده بود. (اسناد ساواک - پرونده انفرادی)