موضوع : کاندیدای نخست وزیری
تاریخ سند: 16 بهمن 1342
موضوع : کاندیدای نخست وزیری
متن سند:
شماره : 300 ـ 1232/ ن با وجود انتشار خبر تغییر کابینه پس از مراجعت ملوکانه و همچنین سخنرانی هایی که از طرف حسنعلی منصور رهبر اکثریت مجلس به عمل آمده و لفا برنامه دولت را اعلام داشته و تبلیغاتی که از طرف دوستان مشارالیه به عمل می آید معهذا از دو روز قبل در بعضی از محافل وابسته به دربار شاهنشاهی شایعه گردیده که به جهاتی انتصاب منصور به نخست وزیری منتفی گردیده و چون قدس نخعی1 نیز به عنوان کسالت از قبول نخست وزیری معذرت خواسته لذا سپهبد ریاحی2 وزیر کشاورزی که در انجام وظایف خود توفیق یافته و از خود لیاقت نشان داده است برای تشکیل کابینه آینده در نظر گرفته شده و در همین محافل اظهار عقیده گردیده که رحمت اتابکی نیز در کابینه سپهبد ریاحی وزارت کشور را به عهده خواهد گرفت.محافل مذکور عدم موافقت با نخست وزیری منصور را چنین تفسیر نموده اند که مشارالیه روابطی با دکتر امینی و جمال امامی داشته و محرمانه وعده هائی جهت اجرای نیات آنها داده است و از طرفی در افکار عمومی مشارالیه به وابستگی به سیاست خارجی معرفی گردیده و شخص کاملاً وجیه المله ای برای احراز مقام نخست وزیری نیست.
آقای کیمیائی 20 /11 به عرض رسید.
دستوری نفرمودند در پرونده حسنعلی منصور بایگانی شود.
توضیحات سند:
1ـ حسین قدس نخعی دارای تحصیلات قدیمی و فارغ التحصیل از مدرسه علوم سیاسی دارالفنون تهران بود.در سال واشنگتن) ازدواج نمود.
وی به لحاظ پشتوانه فامیلی همسرش و آشنایی با زبانهای انگلیسی و فرانسه به استخدام وزارت خارجه درآمد و با عضویت در جمعیت فراماسونری (لژ ستاره سحر) و آشنائی با رجال به اصطلاح سیاسی آن زمان راه ترقی را در این وزارتخانه طی نمود و به سفیر کبیری چندین کشور من جمله ژاپن، چین تایپه، انگلیس، آمریکا و...
منصوب شد.
مدتی وزارت امور خارجه را نیز برعهده داشت.
نامبرده از عناصر مورد اعتماد رژیم پهلوی بود و به وزارت دربار شاهنشاهی نیز رسید.
او چند سال در پست وزارت دربار شاهنشاهی باقی ماند و جزء محرمین درجه یک شاه بود.
قدس نخعی طبع شاعری داشت و از وی رباعیاتی باقی مانده است.
ساواک در سند بیوگرافی او آورده است : فردی شاهدوست و میهن پرست، مردم دار و محتاط و با زیردستان رفتار خوبی دارد و قوه خلاقیت و ابتکاری متوسط دارد.
سابقه سوء سیاسی ندارد و طرفدار رژیم سلطنتی و سیاست غرب (انگلیس) و با فراماسونرها و عامیون مربوط است.
در زمان افول دولت امینی وی یکی از کاندیداهای مطرح برای نخست وزیری بود.
قدس نخعی ظاهرا ارتباط مناسبی با روحانیت از خود نشان داد.
به همین جهت از سوی شاه برای ملاقات با آیت الله خوانساری انتخاب شد و در سال 1343 هنگامی که آیت الله خوانساری نامه ای را جهت عفو زندانیان سیاسی و به ویژه روحانیون به شاه نوشت وی با ایشان در منزلشان در قم دیدار کرد، ولی نتیجه مثبتی عاید نشد و آقای خوانساری هم بعدا اعلام می کرد که مذاکره فایده ای ندارد و روش حضرت امام خمینی (ره) بهتر است البته زمان مناسب می خواهد.
اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی 2ـ اسماعیل ریاحی (تیمسار) فرزند خلیل از وزرای دوره پهلوی که وزارت کشاورزی کابینه منصور را برعهده داشت.
در 1346 ش به سمت سفیر شاه در هلند منصوب شد و تا 1350 ش آن را عهده دار بود.
او که یکی از مهره های وابسته به انگلستان محسوب می شد و رابطه با سید ضیاء الدین طباطبایی داشت در کودتای سرلشکر قرنی همکاری داشت.
چندی هم مدیر عامل شیلات جنوب شد.