محرکین اخلالگری‌های روز 11/9/36 در شهرستان قم
تاریخ سند: 13 آذر 1356
محرکین اخلالگری‌های روز 11/9/36 در شهرستان قم
متن سند:
محرکین اخلالگری‌های روز 11 /9 /36 در شهرستان قممتعاقب انجام اخلالگری‌ها و تظاهرات عناصر اخلالگر در شهرستان قم که تحت پوشش برگزاری مجلس چهلم فوت مصطفی خمینی در روز 11 /9 /36 انجام و منجر به دادن شعارهای مضره و شکستن شیشه‌های مغازه‌ها و شعب بانک‌ها شد، در محل ۲۸ نفر از عناصر محرک و اخلالگر توسط مأمورین پلیس بازداشت گردیده‌اند. بررسی‌های انجام شده تا این لحظه نشان می‌دهد که غیر از ۲۸ نفر بازداشت شده، افراد زیر در تشکیل مجلس چهلم و تهیه قطعنامه قرائت شده در مجلس موصوف دست داشته‌اند:
۱- داریوش فروهر ـ رهبر حزب ملت ایران
۲- عبدالرحیم ربانی شیرازی1 ـ روحانی
۳- مرتضی پسندیده2 ـ برادر روح‌الله خمینی
۴- محمدصادق صادقی خلخالی ـ واعظ
۵- عبدالمجید معادیخواه ـ واعظ
6- محمدمهدی ربانی رانکوهی ـ واعظ
7 ـ شیخ محمدجواد حجتی کرمانی ـ واعظ
به عرض رسید فرمودند نفرات ۲- ۴ ـ ۵ ـ ۶ و ۷ تبعید شوند. به سازمان قم ابلاغ شود فوری کمیسیون امنیت تشکیل و برای سه سال به شهرهای بد آب و هوا تبعید شوند
ثابتی 13 /9 /36
بررسی شود تا روزهای عاشورا و تاسوعا بازداشت و سپس آزاد شوند بهتر است یا آنکه کمیسیون امنیت اجتماعی تشکیل و تبعید شوند. فوری نتیجه گزارش شود. 13 /9 /36 13560913
توضیحات سند:
1- آیت‌الله عبدالرحیم ربانی شیرازی در ۱۳۰۱ ش در شیراز متولد شد. پس از طی مقدمات علوم و معارف دینی در ۱۳۲۷ به قم عزیمت کرد و در درس آیات عظام بروجردی و مجاهدی شرکت کرد تا به درجه اجتهاد رسید. آیت‌الله ربانی شیرازی از سال ۱۳۲۰ فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد و به عضویت حزب برادران جنوب به رهبری سیدنورالدین شیرازی در آمد و تا ۱۳۲۵ ش عضو این حزب بود. پس از مرگ آیت‌الله بروجردی وی اولین کسی بود که مرجعیت و زعامت سیاسی و دینی امام خمینی(ره) را مطرح کرد. در فاصله ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۷ بیش از ده مرتبه دستگیر و به زندان افتاد و سال‌های طولانی را در زندان‌های رژیم سپری کرد و یا در شهرهای فیروزآباد، کاشمر، سردشت و جیرفت تبعید بود. بیشتر اعلامیه‌هایی که در فاصله ۴۲ تا ۵۷ به اسم حوزه علمیه قم منتشر گشت به وسیله ایشان نوشته شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی نماینده حضرت امام(ره) در استان فارس و نماینده مردم این استان در مجلس خبرگان قانون اساسی بود. همچنین از طرف امام به عنوان عضو فقهای شورای نگهبان منصوب شد. در ۱۶ فروردین ۱۳۶۰ توسط گروه فرقان مورد سوءقصد قرار گرفت و جان سالم بدر برد. اما در ۱۷ اسفند همان سال هنگامی که برای شرکت در جلسه شورای نگهبان از شیراز عازم تهران بود دچار سانحه رانندگی گردید و به لقاءالله پیوست. وی صاحب آثار و تألیفات زیادی است از جمله ۱۶ جلد تعلیقات بر وسائل‌الشیعه، تعلیقات بر بحارالانوار و غیره (محمد شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ج ۲، تهران. اسلامیه. ۱۳۵۲ ش، ص ۵۶: روزنامه خبر جنوب شماره ۱۵۱۳ (۱۷ اسفند ۱۳۶۴)، ص ۷).۲ ـ آیت‌الله حاج سیدمرتضی پسندیده فرزند آیت‌الله سیدمصطفی خمینی و برادر حضرت امام(ره) در هفدهم شوال ۱۳۱۳ در خمین به دنیا آمد. مقدمات معارف دینی را از عالمان آن دیار فرا گرفت و در سال ۱۳۲۷ ق برای ادامه تحصیل به اصفهان مهاجرت کرد. ادبیات، منطق، کلام، فقه و اصول را نزد مدرسان آن شهر از جمله آقا سیدعلی نجف‌آبادی، حاج آقا رحیم ارباب. شیخ علی یزدی و... آموخت. افزون بر این سال‌ها در محضر آیت‌الله میر محمدصادق خاتون‌آبادی دوره‌های سطح و خارج فقه و اصول را گذراند. پس از آن به زادگاهش بازگشت و به تدریس فقه و اصول و منطق و کلام و ادبیات پرداخت. حضرت امام(ره) نیز مدتی در زمره شاگردان وی بودند. در دوران سلطنت رضاشاه به دلیل مخالفت با قانون لباس متحدالشکل مورد غضب حکومت و مأموران رژیم رضاشاهی قرار گرفت. در دوران اشغال ایران توسط نیروهای متفقین در جنگ جهانی دوم به اتهام جلوگیری از تأمین نان و ارزاق برای نیروهای اشغالگر محکوم به تبعید شد. در جریان مبارزات ملی شدن نفت از این نهضت پشتیبانی کرد و با سران و رهبران نهضت ارتباط داشت. در روز قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ با سخنرانی پر شوری در میدان مرکزی شهر خمین، حمایت خود را از حضرت امام و اهداف نهضت اسلامی ابراز می‌دارد و در اعتراض به بازداشت حضرت امام به همراهی جمعی از روحانیون به تهران سفر می‌کند. پس از تبعید حضرت امام، آیت‌الله پسندیده دست از مبارزه بر نداشت و فعالیت او مرتب زیر نظر مأموران ساواک بود. پس از مدتی به قم مهاجرت کرد و به عنوان وکیل تام‌الاختیار حضرت امام در اخذ سهم امام و پرداخت شهریه طلاب و حمایت از روحانیون مبارز مجاهدت کرد. با اوج‌گیری قیام در خرداد ۱۳۵۷ سه سال در انارک یزد تبعید شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به رغم موقعیت ویژه‌ای که از جهت علمی و سابقه مبارزه داشت، همچون گذشته وکالت حضرت امام در امور شرعی را بر هر عنوان و سمتی ترجیح داد و سرانجام در آبان ۱۳۷۵ دار فانی را وداع کرد. (شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ج ۲، ص ۹۱-۹۶؛ پسندیده خاطرات. صفحات مختلف؛ اطلاعات، ویژه نامه رحلت حضرت آیت‌الله پسندیده.)