موضوع : حزب ایران نوین
تاریخ سند: 6 بهمن 1345
موضوع : حزب ایران نوین
متن سند:
به : 322 از : 20 ه / 5 شماره : 27158 /20 ه / 5 حساب مخصوصی که حزب ایران نوین برای جمع آوری کمکهای نقدی در بانکهای مختلف باز کرده در بین مردم و در محافل سیاسی مورد بحث و گفتگو قرار گرفته است و در همه جا از این عمل دستگاه رهبری حزب شدیدا انتقاد می کنند صادق بهداد مدیر روزنامه جهان می گفت حزبی که اعلام کرده بیش از هزار نفر عضو در تهران ندارد معلوم است از محل کمک این عده معدود نمی تواند درآمدی تحصیل نماید فقط این حساب به این علت باز شده که بتوانند از کاندیدهای نمایندگی دوره آینده مجلس و یا کاندیدهای مقامات مختلف دولتی مبلغی دریافت نمایند و طبعا هر کسی پول بیشتری بدهد موقعیت بهتری بدست می آورد و پست عالیتری به او داده خواهد شد.مرحوم قوام السلطنه1 نیز در زمان رهبری حزب دموکرات خود طبق مشورت عده ای از دوستان و محارم خود هنگام شروع انتخابات همین کار را انجام داد و با باز کردن حساب مخصوصی در بانک اعلام نمود کسانی که طرفدار حزب دموکرات و مدافع استقلال و تمامیت ارضی ایران می باشند به فلان شماره حساب بانکی کمک کنند.
در آن روز هم فقط رجالی که خواهان رسیدن به مقام سفارت ـ وزارت نمایندگی بودند به آن حساب کمک می کردند و هر چه مبلغ کمک بیشتر بود مقامی که بدست می آوردند عالیتر بود.
امروز هم (پاسداری انقلاب شاه) را وسیله دریافت پول از متنفذین نموده اند و ضرری که این اقدام حزب ایران نوین به مملکت می زند این است که از این بین مردم عادی ایران هیچ کس نظر حزب را اجرا نمی کند و دشمنان ایران از این موضوع چنین نتیجه گیری خواهند کرد که ملت ایران پاسدار انقلاب شاه نیست و حکومت مدعی پاسداری انقلاب را تأیید نمی کند.
دستگاه رهبری حزب یک مطلب کوچک حزبی را جنبه عمومی داده و از آن علیه مصالح عمومی مملکت دیگران بهره برداری خواهند نمود.
1 نسخه به 322 داده شد آموزگار 8 /11 مراتب به صورت بخشنامه به کلیه ساواکها ارسال گردید
توضیحات سند:
1ـ احمد قوام فرزند میرزا ابراهیم خان معتمدالسلطنه و خواهرزاده میرزا علی خان امین الدوله بود.در سال 1312 ق مدتی جزء پیش خدمت های ناصرالدین شاه بود و در سال 1314 که امین الدوله به حکومت آذربایجان منصوب شد، ریاست دفتر خود را به او واگذار کرد.
در دوران صدارت امین الدوله، منشی حضور صدراعظم شد (1315 ق) و در دوران صدارت عبدالمجید عین الدوله (24 ـ 1321 ق) لقب دبیر حضور گرفت.
در دوران تصدی میرزا تقی خان مجدالدوله بر وزارت داخله که وزارت رسایل نیز در اختیار آن بود، احمد قوام به سمت وزیر رسایل تعیین شد و به مناسبت شغلش ملقب به وزیر حضور شد (1324 ق).
در اوایل انقلاب مشروطیت قوام السلطنه لقب گرفت و از همین زمان است که مراحل ترقّی خود را طی کرد.
پس از فتح تهران (1327 ق) با حمایت حاج علیقلی خان سردار اسعد بختیاری معاون وزارت کشور شد و در 1328 ق به معاونت وزارت جنگ رسید.
در کابینه مستوفی الممالک (1328 ق) با به عهده گرفتن وزارت جنگ برای اولین بار وزارت یافت.
در سال 1329 قمری در کابینه سپهدار، وزیر عدلیه شده و در کابینه صمصام السلطنه بختیاری به وزارت داخله رسید (1329).
در سال 1331 در کابینه محمدعلی خان علاءالسلطنه وزارت مالیه را برعهده گرفت و در کابینه عین الدوله (1336 ق) وزارت داخله را برعهده داشت (1299) در سال های 1337 تا 1339 ق والی خراسان بود و پس از کودتای اسفند 1299 شمسی که سید ضیاءالدین طباطبایی به نخست وزیری رسید بنا بر کینه قدیمی از احمد قوام، به کلنل پسیان رییس ژاندارمری خراسان دستور داد که وی را گرفته و تحت الحفظ به تهران فرستد.
در تهران مدتی در زندان بود که فرمان نخست وزیری او صادر شد (14 خرداد 1300 ش) اما پس از چهار ماه مشیرالدوله برجای او نشست.
در خرداد 1301 دوباره نخست وزیری را برعهده گرفت که این کابینه او نیز 8 ماه دوام آورد.
در سال 1302 شمسی رضاخان سردار سپه (که وزیر جنگ کابینه مشیرالدوله بود) به بهانه توطئه قوام برای کشتن او، وی را برای مدتی دستگیر کرد.
او پس از آزادی به اروپا رفت و تا سال 1307 ش در آن جا بود.
پس از بازگشت تا شهریور 1320 و عزل رضاخان، از سیاست کناره گرفت.
پس از شهریور سال 1320، احمد قوام سه دوره : «مرداد 1321، بهمن 1324 و تیرماه 1331» نخست وزیری کشور را عهده دار بود.
احمد قوام یکی از آخرین پرورش یافتگان مکتب سنتی سیاست ایران است.
وی خط زیبایی داشت که از علی خان امین الدوله آموخته و فرمان مشروطیت و مناجات نامه حضرت علی (ع) را به آن خط نوشت و همین خط زیبا بود که نردبان ترقی او شد.
از سوی دیگر سرپرستی و حمایت علی خان امین الدوله و مجدالملک سینکی در پرورش و ترقی احمد قوام و برادرش حسن وثوق الدوله نقش به سزایی داشت.
تشکیل قوای ژاندارمری در دوران وزارت داخله او بود، طرح بودجه بندی کشور برای نخستین بار در زمان نخست وزیری وی به مجلس ارائه و تصویب شد که دکتر محمد مصدق وزیر مالیه وی در آن نقشی بسزا داشت.
در سیاست خارجی استفاده از نیروی سوم را در نظر داشت که همین امر موجب دعوت از مستشاران آمریکایی برای سازماندهی مالیه در نظام بود.
مهمترین کار وی در حل بحران های داخلی و خارجی را باید مسأله خروج نیروهای شوروی از ایران دانست که با بهره برداری از شرایط جهانی و جلب حمایت آمریکا موفق شد تا نیروهای شوروی را به خروج از ایران و قطع حمایت آنان از حکومت پیشه وری وادار سازد.
قوام در تیر ماه 1331 مجبور به استعفا شد و اموال او مصادره گردید اما در سال 1333 اموال وی بازگردانده شد.
احمد قوام السلطنه در 31 تیرماه 1334 در سن 82 سالگی درگذشت و در مقبره خانوادگی خویش در قم به خاک سپرده شد.