موضوع : جلسه بحث و تفسیر هفتگی مسجد هدایت1 و اظهارات سید محمود طالقانی
تاریخ سند: 12 خرداد 1348
موضوع : جلسه بحث و تفسیر هفتگی مسجد هدایت1 و اظهارات سید محمود طالقانی
متن سند:
از : 20 ه 2 به : 312 شماره : 28522 /20 ه2 بعد از ظهر روز پنجشنبه 8 /3 /48 جلسه بحث و تفسیر هفتگی مسجد هدایت پس از پایان نماز جماعت که توسط سید محمود طالقانی برگزار شد تشکیل گردید و طالقانی در حدود یک ساعت صحبت کرد این سخنرانی بدون استفاده از میکروفن و منبر به صورت نشسته در محراب انجام و محور مطالب روی حدود و حقوق زن از نظر اسلام دور می زد عده حاضرین نسبت به هفته قبل بیشتر بود که در بین آنان دکتر یداللّه سحابی2 ـ دکتر عباس شیبانی3 ـ دکتر جواد باهنرـ محمد علی یزدان پناه ـ ابوالفضل حکیمی ـ علی اکبر و جهانگیر و حسین عدالت منش ـ اسماعیل کریمخانی ـ مصطفی صادقی ـ احمد علی بابایی ـ علی سلیمی ـ دکتر مرتضی اقتصاد شناخته شدند .علی سلیمی ضمن مذاکراتی در مورد اینکه شنیده می شود ارتشبد آریانا را کشته اند اظهار داشت این مطلب صحیح نیست ولی با عده دیگری از نظامی و غیرنظامی در زندان هستند و ادامه داد یکی از اقوام ما که مالک و راننده تانکر نفت می باشد چندی پیش از شرکت نفت در آبادان بنزین گرفت تا برای واحدهای ارتش ببرد هنگام تحویل آن مقامات ارتش برای اختفا و ذخیره اتومبیل او را زیر زمین دفن کردند و به مدت یک هفته راننده سرگردان بود بعدا او را از زیر خاک بیرون آورده و آزادش کردند در نتیجه علاوه بر اینکه این مدت از کار و زندگی افتاد اتومبیلش هم خسارات زیادی دید برای جبران آن به شرکت نفت مراجعه کرد مقامات مربوط گفتند به ما مربوط نیست به ارتش مراجعه کن به ارتش مراجعه کرد او را به یکی از شعب ساواک فرستادند در آنجا هم تهدیدش کردند که اگر قصد تعقیب موضوع را داشته باشد ناراحتش خواهند کرد و این بدبخت هم از ترس جریان را رها کرد.
حدود ساعت 15ـ21 افراد از مسجد خارج شدند دکتر سحابی و طالقانی نیز به قصد پیاده روی قرار شد با یکدیگر عازم منزل شوند.
نظریه رهبر عملیات ـ تحقیق مستقیم از نامبرده علی سلیمی پیرامون اظهاراتش به حفاظت منبع لطمه وارد خواهد ساخت.
دجاجرود
توضیحات سند:
1ـ مسجد هدایت، یکی از مساجد معتبر تهران است که امروزه به همین نام خوانده می شود.رضا قلی خان هدایت بانی این مسجد بوده است.
این مسجد در حال حاضر در خیابان جمهوری اسلامی بین چهارراه استانبول و چهارراه مخبرالدوله واقع است.
تعدادی از رجال خانواده هدایت در این مسجد مدفون شده اند از آن جمله رضاقلی خان هدایت، مخبرالدوله هدایت و مرتضی قلی هدایت.
ضمنا کلاسهای درس آیت الله طالقانی از سال 1327 به بعد در این مسجد برگزار می شد و مرکز تجمع عناصر روشنفکر مذهبی و نیروهای مذهبی و دانشجویان بود.
ر.ک: روزی مردی برخاست، محمدرضا محمدی، ص 206 و 207 .
2ـ دکتر یداللّه سحابی در سال 1284 ه ش در تهران به دنیا آمد.
پس از طی دوران مقدماتی آموزشی و ورود به دانشگاه در رشته علوم طبیعی فارغ التحصیل شد و به تدریس در برخی از دبیرستانهای تهران مشغول شد.
یداللّه سحابی در سال 1311 برای ادامه تحصیل به خارج از کشور رفت و در رشته زمین شناسی تا اخذ درجه دکترا ادامه تحصیل داد.
دکتر سحابی اولین اعلامیه سیاسی خود را پس از سقوط دولت دکتر مصدق در سال 1332 منتشر کرد و پس از آن در نهضت مقاومت ملی فعالیتهای سیاسی خود را دنبال کرد.
وی پس از غیرقانونی شدن نهضت آزادی ایران به همراه یارانش به زندان افتاد وی عضو کادر مرکزی نهضت مقاومت (1333) استاد دانشگاه، عضو مؤسس و شورای عالی جبهه ملی دوم (1339) و از بنیانگذاران نهضت آزادی ایران (1340) و عضو کمیته دفاع از آزادی و حقوق بشر در ایران (آذر 1356) و عضو شورای انقلاب (آذر 1357) و وزیر مشاور دولت موقت بوده است و همچنین در سال 1357 وی از جمله افرادی بوده است که برای عضویت در شورای نیابت سلطنت دعوت شد، لیکن از قبول آن امتناع نموده است.
او نماینده مردم تهران در اولین دوره مجلس شورای اسلامی بود.
رک : تاریخ سیاسی 25 ساله ایران، ج 1، صص 99 تا 216 ـ وقایع اتفاقیه و شرح احوال رجال، ص 315 3 ـ دکتر عباس شیبانی در سال 1310 ه ش در تهران متولد شد.
با ورود به دانشگاه، فعالیت سیاسی خود را آغاز نمود، در سال 1325 دستگیر و از دانشگاه اخراج گردید.
در سال 1326 مجددا دستگیر شد، این مبارزات پی در پی ادامه داشت.
وی در سال 1351 بار دیگر بازداشت و پنج سال در زندان بسر برد.
همراه با حرکت مردم در به ثمر رساندن انقلاب اسلامی نقش فعالی داشت.
وی پس از انقلاب به عضویت شورای انقلاب و مجلس خبرگان در آمد و عضو هیئت امنای بنیاد مسکن انقلاب اسلامی نیز بود.
مدتی وزیر کشاورزی و در چند دوره نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی بوده است.
وی خود درباره زندگیش می گوید: اینجانب در جریان ملی شدن نفت با کارها و فعالیتهای مرحوم آیت الله کاشانی و حکومت ملی دکتر مصدق آشنا شدم.
بعد از کودتای 28 مرداد در نهضت مقاومت فعالیت داشتم.
در جبهه ملی دوم از کسانی بودم که همراه عده ای در خانه های رجال ملی و مذهبی رفته و آنها را دعوت به فعالیت می کردم و از مؤسسین نهضت آزادی که گروه مبارز مذهبی خاصی از جبهه ملی بود می باشم.
9 بار به زندان رفتم که حدود سیزده سال طول کشید.
به دستور امام که فرمودند مسلمانان متشکل شوند در حزب جمهوری اسلامی، همراه با مؤسسین، عضو شورا بودم، مدتی هم هیئت اجرایی بودم».
رک: شهید لاجوردی، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، ص 308 4 ـ شهید حجت الاسلام دکتر محمدجواد باهنر در سال 1312 در کرمان متولد شد.
در سال 32 به قم عزیمت نمود، سطوح عالی تحصیلات اسلامی را در حوزه علمیه قم ادامه داد و نزد بزرگانی چون آیت الله بروجردی و امام (ره) و علامه طباطبایی به تلمذ پرداخت.
از سال 36 فعالیتهای مطبوعاتی خود را آغاز و سالنامه مکتب تشیع را منتشر کرد.
از جمله تألیفات او: جهان در عصر بعثت، شناخت اسلام و خداشناسی را می توان نام برد.
وی برای اولین بار در سال 1337 به علت سخنرانی علیه اسرائیل دستگیر شد و از سال 41 فعالیت سیاسی خود را شروع نمود.
بار دیگر در اسفند 1342 دستگیر و زندانی شد و تا سال 50 از سخنرانی منع گردید.
پس از پیروزی انقلاب در سمتهای زیر به انجام وظیفه پرداخت: عضویت در شورای انقلاب، عضویت در تنظیم مدارس، نماینده مردم کرمان در مجلس خبرگان، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و همچنین در کابینه شهید رجایی به سمت وزارت آموزش و پرورش منصوب شد.
سرانجام در عصر روز 8 /12 /1360 در سمت نخست وزیری در حادثه انفجار بمب دریکی از اطاقهای ساختمان نخست وزیری بهمراه رئیس جمهور رجایی به شهادت رسید.
روحش شاد و یادش گرامی باد ر.ک: وقایع اتفاقیه و شرح احوال رجال ج 1، ص 92 شهید دکتر محمدجواد باهنر به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسیهای تاریخی، 1379