پیشگاه مبارک بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاه
تاریخ سند: 27 تیر 1341
پیشگاه مبارک بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاه
متن سند:
تاریخ: 27 /4 /41پیشگاه مبارک بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاه
افتخار دارد پنجمین گزارش فدوی درباره امور جشن‌های شاهنشاهی متضمن مذاکرات با آقای آلبرت لئونارد Albert Leonard نایب رئیس شرکت ماگنا پیکچرز امریکائی را که از طرف آقای ژرژ آلن به حضور مبارک معرفی گردیده است به شرف عرض مبارک برساند.
پس از تشکیل جلسات متعدد در مذاکره با آقای آلبرت لئونارد Albert Leonard نایب رئیس شرکت ماگنا پیکچرز .Magna Pict امریکائی و آقای پیرکورو Pierre courau مدیر کل شرکت پرستیل فیلم Precitel فرانسوی که سه جلسه آن در محل دفتر شورای مرکزی با حضور نامبردگان زیر:
1- البرت لئونارد - نایب رئیس شرکت ماگنا پیکچرز
۲- پیرکورو - مدیر کل شرکت پرستیل فیلم
٣- دکتر مهدوی - رئیس دفتر امور خارجی شورای مرکزی
۴- وحید مازندرانی - رئیس اداره حقوقی وزارت امورخارجه
5- تالبرک کارمند دفتر خارجی شورای مرکزی
6- گلستانه - رئیس اداره فیلم هنرهای زیبای کشور
۷- زینتی - رئیس اداره فیلم اداره کل انتشارات و رادیو
و فدوی تشکیل گردید و جلسه دیگر در حضور آقای علاء وزیر دربار شاهنشاهی در دفتر وزارت دربار در سعدآباد با شرکت نامبردگان زیر.
1- دکتر مهدوی وکیل - سفیرکبیر و نماینده دائمی دولت شاهنشاهی در سازمان ملل متحد
۲- دکتر مقدم - قائم مقام بانک مرکزی
۳- رسول بختیار - رئیس اداره وام‌های خارجی و تشریفات در سازمان برنامه
۴- وحید مازندرانی - رئیس اداره حقوقی وزارت امورخارجه
5- گلستانه - رئیس اداره فیلم هنرهای زیبای کشور
6- زینتی - رئیس اداره فیلم اداره کل انتشارات و رادیو
۷- دکتر مهدوی - رئیس دفتر امور خارجی شورای مرکزی
و چاکر تشکیل و در جلسه دیگری که در دفتر آقای اسداله علم با حضور حاج محمد نمازی - اسداله علم - دکتر مهدوی دکتر رام مدیر‌عامل بانک عمران و فدوی تشکیل گردید نتیجه حاصله از کلیه مذاکرات جلسات معروضه که با حضور آقایان آلبرت لئوناردو پیرکورو انجام گرفت به شرح زیر به شرف عرض مبارک می‌رسد:
راجع به ده ملیون دلار که شرکت ماگنا پیکچرز در نظر دارد حداقل برای تهیه فیلم کورش از بانک‌های امریکا تحصیل اعتبار نماید و در مقابل این اعتبار کلیه دارائی خود را نزد بانک‌های وام‌دهنده به وثیقه بگذارد آخرین تقاضای لایتغیرشان این است که دو میلیون و نیم دلار از این قرضه را دولت ایران و یا یکی از بانک‌های ایران در نزد بانک‌های قرض‌دهنده به شرکت ماگناپیکچرز تضمین نماید و این حداقل مدت تضمین تقریباً برای مدت پنج الی شش سال خواهد بود زیرا فیلم نامبرده در اردیبهشت ماه ۱۳۴۴ به معرض نمایش گذارده خواهد شد و برداشت شرکت ماگنا پیکچرز از عایدات حاصله برای استرداد قرضه نیز در حدود سه سال مدت خواهد داشت. دکتر مقدم قائم‌مقام بانک مرکزی معتقد بودند که تضمین بارز برای بانک مرکزی یا بانک ملی ایران جز در مواردی که سرمایه‌گذاری برای ایجاد کارهای صنعتی و کشاورزی باشد راه قانونی ندارد مگر اینکه دولت یا وزارت دارائی طبق تصویب نامه مخصوصی چنین اجازه‌ای را صادر نماید. علیهذا در جلسه‌ای که در دفتر آقای اسداله علم تشکیل شد طبق قبولی آقای البرت لئونارد مذاکراتی به عمل آمد که این تضمین را بنیاد پهلوی به وسیله بانک عمران بنماید و نظر به اشکال صدور ارز از کشور آقای لئونارد اطمینان دادند که شرکت ماگنا پیکچرز برای تهیه فیلم "کوروش کبیر" بیش از دو ملیون و نیم دلار تضمین مورد تقاضا اشعار به ایران وارد و ریال دریافت نموده مصرف تهیه این فیلم در ایران نماید. علیهذا اشکال عدم موجودی ارز خارجی باین طریق مرتفع می‌گردد چه در مقابل فروش این دلارها ریال دریافت داشته در ایران به مصرف خواهند رسانید در مقابل ٪۱۰ صدی ده از کل عایدی خالص حاصله از این فیلم را به بنیاد پهلوی خواهند پرداخت و اضافه بر آن معادل ده الى پانزده درصد از کلیه منافع حاصله از فیلم را بدون پرداخت مالیات به دولت آمریکا به بنیاد ایران که مؤسسه خیریه و ثبت‌شده در امریکا است خواهند پرداخت و بنیاد ایران این مبلغ را به عنوان کمک به مؤسسات خیریه بنیاد پهلوی در اختیار بنیاد پهلوی خواهد گذارد. نظر به اینکه دولت امریکا صدی پنجاه از کلیه عایدات خالص شرکت ماگنا پیکچرز را به عنوان مالیات دریافت می‌دارد ولی از مبلغی که بنیاد ایران پرداخت خواهد گردید مالیاتی دریافت نخواهد نمود مثل این است که ۲۰٪ الى ۳۰٪ از کل عایدات خالص فیلم مزبور پس از وضع مالیات و صدی پنج از کل عایدات متعلق به بنیاد پهلوی گردد و در حقیقت صدی بیست و پنج الی صدی سی کل عایدات این فیلم پس از وضع مالیاتی که دولت امریکا اخذ می‌نماید به ایران تعلق خواهد داشت.
حاج محمد نمازی برای تسهیل انجام تضمین دو ملیون و نیم دلار پیشنهاد نمودند که چنانچه برای بنیاد پهلوی این تضمین زیاد باشد ممکن است بین بانک مرکزی و بانک ملی ایران و شرکت نفت ملی "کنسرسیوم" و شورای مرکزی ترتیبی داده شود که هر یک از این مؤسسات مبلغی از این تضمین را عهده‌دار گردند و نظر به اینکه شرکت نامبرده کمک ریالی از شورای مرکزی جشن‌های شاهنشاهی نخواهد نمود شورای مرکزی می‌تواند تاحدود دو ملیون تومان از این تضمین را عهده‌دار گردد.
آقای لئونارد اصولاً با این پیشنهاد موافقت کردند و نیز اظهار نمودند که در مقابل ده ملیون دلاری که از بانک‌های امریکائی قرض می‌نماید متعهد می‌گردد که کلیه عایدات حاصله از این فیلم را بدون برداشت دیناری تماماً به بانک قرض‌دهنده تسلیم نماید و از هر دفعه وجوهی که به بانک‌ها مسترد گردد معادل یک چهارم 4 /1 تضمین قسمت ایرانی ملغی شده تلقی خواهد گردید و اطمینان دادند که مسلماً این فیلم ضرر نخواهد نمود و الا شرکت ماگنا پیکچرز حاضر نمی‌شد حداقل ده ملیون دلار خرج تهیه چنین فیلمی بنماید و در نتیجه متضرر گردد. آقای اسداله علم وعده دادند موضوع را به شرف عرض رسانده و در شورای امنای بنیاد پهلوی مطرح نمایند.
تهیه این فیلم از روز امضاء قرارداد در حدود دو سال وقت لازم دارد و چون جشن‌های شاهنشاهی در اردیبهشت ماه سال ۱۳۴۴ یعنی سه سال دیگر برگزار می‌گردد و قبل از تاریخ انعقاد جشن‌ها این فیلم به معرض نمایش گذارده نخواهد شد شرکت ماگنا پیکچرز در واقع یک سال سرمایه مصرف شده خود و نزولی را که می‌بایستی به بانک‌ها بپردازد بدون برگشت سرمایه تحمل می‌نماید معذالک با این امر موافقت نمود که فیلم نامبرده قبل از برگزاری مراسم جشن (اردیبهشت ۱۳۴۴) به معرض نمایش عموم گذارده نشود.
آقای لئونارد رسماً اظهار داشتند که برای کمک به بنیاد پهلوی در شب اول نمایش این فیلم در کلیه پایتخت‌های دنیا مراسم شب‌نشینی مخصوصی ترتیب داده و عایدات حاصله را که طبق گفته ایشان بین یک تا یک ملیون و نیم دلار خواهد بود تماماً به بنیاد پهلوی تسلیم می‌نمایند و در تمام مدت سه سالی که وقت باقی مانده است به وسیله جرائد و سینماها و رادیو و تلویزیون‌های امریکا و سایر ممالک تبلیغات دامنه‌داری به عمل خواهند آورد تا در هنگام نمایش این فیلم کلیه مردم جهان مشتاق دیدن این فیلم گردند و این فیلم به وسیله اختراع جدید برداشته خواهد شد که به درجات از فیلم سینورامائی جالب‌تر است. آقای لئونارد نیز اظهار داشتند که در تمام امریکا نمایشگاه مخصوصی در این مدت سه سال از صنایع دستی و لباس‌های محلی و صنعت‌های ایران ترتیب خواهند داد تا ایران را به مردم آمریکا به بهترین وجهی معرفی نمایند و اضافه نمودند فرصت فیلمبرداران و هنرپیشه‌های ایرانی خواهد بود تا به صنعت فیلمبرداری ایران که مراحل اولیه را طی می‌کند در نتیجه برداشتن این فیلم که در حقیقت مدرسه‌ای برای فیلمبرداری آمریکا آشنایی کامل حاصل نمایند. زیرا به غیر از هنرپیشه‌گان درجه اول این فیلم که از امریکا یا اروپا خواهند آمد سایر بازیکنان این فیلم از بین هنرپیشه‌های ایرانی انتخاب خواهد شد و کلیه البسه‌ای که به کار خواهد رفت به وسیله خودشان طبق نمونه‌ای که به ایشان خواهیم داد در ایران و از منسوجات ایرانی تهیه خواهد گردید و سناریوی این فیلم به وسیله نویسندگان امریکایی و اروپائی و ایرانی متفقاً تهیه خواهد شد به طوری که تمام شئون کورش کبیر و کشور ایران به طور کامل حفظ و رعایت گردد و هر قسمت از سناریو را که کارشناسان ایرانی برخلاف شئون کشور تشخیص بدهند از سناریو حذف می‌گردد و در نظر دارند قسمت عمده این فیلم را از صحنه ورود کورش کبیر و به تخت نشستن او در بابل به طرز بسیار مجللی فیلمبرداری نمایند و مفاد منشور آزادی ملل و حقوق بشر صادر به دست کورش کبیر را به بهترین وجهی در فیلم نمایان سازند.
در پایان به شرف عرض پیشگاه مبارک می‌رساند در صورتی که دادن تضمین مربوط به دو ملیون و نیم دلار سابق‌الذکر به هیچ طریق از طرف مقامات ایرانی مقدور نباشد یگانه طریقی که باقی می‌ماند مراجعه به مقامات امریکائی است که چنین تضمینی به وسیله آنان مستقیماً به شرکت ماگنا پیکچرز داده شود.
مراتب به شرف عرض مبارک رسید تا اوامر ملوکانه در این مورد شرف صدور یابد.
جان نثار جواد بوشهری