بعدازظهر روز 30/10/36 آیتالله گلپایگانی از قم با سیدعبدالله شیرازی به طور تلفنی مذاکره و اظهار داشته روز جاری در قم شریعتمداری درس را شروع
تاریخ سند: 1 بهمن 1356
بعدازظهر روز 30/10/36 آیتالله گلپایگانی از قم با سیدعبدالله شیرازی به طور تلفنی مذاکره و اظهار داشته روز جاری در قم شریعتمداری درس را شروع
متن سند:
از: 9 ﻫ 1 تاریخ: 1 /11 /2536[1356]به: 312 شماره: 10046 /9 ﻫ 1
پیرو 10045 /9 ﻫ 1- 30 /10 /36
1. بعدازظهر روز 30 /10 /36 آیتالله گلپایگانی از قم با سیدعبدالله شیرازی به طور تلفنی مذاکره و اظهار داشته روز جاری در قم شریعتمداری درس را شروع، لکن یکی از طلاب به وی مراجعه و ضمن اهانت، ایشان را وادار به تعطیل درس نموده.
شریعتمداری اظهار داشته اگر گلپایگانی درس را شروع کند،1من هم ادامه خواهم داد. شیرازی نیز در نظر دارد به محض شروع تدریس در حوزه علمیه قم، درس خود را شروع نماید.
2. روز 1 /11 /36 اکثر طلاب در کلاسهای درس حاضر و عده‌ای از مدرسین مشهد درس را شروع و تعدادی از روحانیون درجه یک موکول به شروع تدریس گلپایگانی در قم شده است.
3. علی فلسفی و حسنعلی مروارید از اولین کسانی2بوده‌اند که نماز جماعت را در مساجد مربوطه تعطیل و ضمن تماس‌های متوالی با آیتالله شیرازی از وی خواسته‌اند برای تعطیل نماز و صدور اعلامیه اقدام نماید، لکن شیرازی تاکنون اعلامیه‌ای صادر نکرده و قرار است تلگرافی به قم مخابره نماید. (متن تلگراف در این سازمان موجود میباشد)3 شیرازی متعذر است چنانچه من این تلگراف را به قم مخابره نکنم، از جانب روحانیون مطرود و محکوم خواهم شد.
4. با تحقیقاتی که به عمل آمده، مسببین اصلی تحریکات و تعطیل شدن حوزه علمیه مشهد دو نفر به اسامی حسنعلی مروارید و علی فلسفی بوده که با ارتباط مستقیم با قم بدواً از اقامه نماز جماعت در مساجد مربوطه خودداری و در مورد تعطیل مدارس تلاشهائی نموده که منجر به عدم حضور طلاب در مدارس گردیده است. اینک در نظر است ضمن اظهار متولیان مساجد مذکور از ادامه نماز مروارید و فلسفی در مساجد مربوطه جلوگیری و در صورت ایجاد عکس‌العمل از طرف نامبردگان، تصمیم مقتضی درباره آنان اتخاذ گردد. دستور فرمائید نظریه آن اداره کل را در این مورد اعلام نمایند.
شیخان
گوینده . خداپرست
گیرنده . مصطفوی
ساعت . 1315
توضیحات سند:
1. در گزارشی به تاریخ 1 /11 /36 آمده است: «ساعت 1000 روز جاری آیتالله گلپایگانی در مسجد اعظم که محل تدریس وی میباشد حاضر، لیکن از گفتن درس خودداری و ضمن تسلیت به بازماندگان کشته‌شدگان وقایع اخیر، جهت طلاب سخنرانی و به چند مورد از اقدامات دولت به شرح زیر حمله کرد: 1. اظهار داشت به ما مرتجع میگویند. ارتجاع به معنای برگشت به عقب است، درحالی که خودشان احکام زمان جاهلیت را عملی میکنند. 2. به موضوع بالا بردن سن قانونی ازدواج اعتراض و آن را از نظر اسلام مردود و باعث بالا رفتن فساد و فحشاء در جامعه دانست. 3. آزادی زنان را از احکام جاهلیت دانسته و آن را یکی از مظاهر ارتجاع معرفی نمود...» آیتالله العظمی حاج سیدمحمدرضا گلپایگانی به روایت اسناد ساواک . ج 3. ص 5332. اداره کل سوم پس از دریافت این خبر، طی شماره 7583 /312- 2 /11 /36 به ساواک مشهد نوشته است: «از طریق شهربانی به آنها تذکر داده شود و چنانچه اقدامی کردند که مخل نظم بود، شهربانی از طریق دادگستری آنها را تعقیب قانونی نماید.» بخش ضمائم
3. منظور تلگراف آیتالله سیدعبدالله شیرازی به تاریخ 6 صفر 1398 خطاب به آیات ثلاث (شریعتمداری . گلپایگانی . نجفی مرعشی) است که در بخشی از آن آمده است: «حادثه اسفناک اخیر قم، اهانت به مقام شامخ روحانیت، ضرب و شتم، قتل و کشتار عده‌ای از آقایان طلاب علوم دینیه و مردم بی پناه... موجب تألم شدید اینجانب میباشد. خیلی جای تعجب است در کشوری که قانون اساسی آن تصریح مینماید که مسئولین امور باید مروجین دین اسلام و مذهب جعفری باشند، افراد بی‌صلاحیتی به حریم احکام اسلام تجاوز نموده و نظریاتی مخالف روح اسلام بیان نمایند... اینجانب در طی نامه‌ای که به حضرت آیتالله آقای خوانساری دامت برکاته نوشتم، خواستار شدم که به مقامات مربوطه تذکر دهند که وظیفه آنان است از روحانیت و احکام دین تجلیل نمایند و ایادی مرموزی که نسبت به آنان تعدی و تجاوز مینمایند، کوتاه نمایند.... ما این مصیبت عظمی و فاجعه مؤلمه را به پیشگاه حضرت بقیه‌الله الاعظم عجل الله فرجه و عموم مسلمانان و حوزه‌های علمیه تسلیت میگوئیم. الی‌الله اشکو بثّی و حزنی و از خداوند متعال مسئلت مینمایم افرادی که به حریم اسلام و مقام روحانیت تجاوز مینمایند مضمحل نماید.» بخش ضمائم