موضوع: مجلس جشن در منزل مروتی
تاریخ سند: 6 مهر 1347
موضوع: مجلس جشن در منزل مروتی
متن سند:
از: 20 و تاریخ:6 /7 /1347به: 20 ﻫ 2 شماره: 741 /20و
موضوع: مجلس جشن در منزل مروتی
از ساعت 1830 روز 13 /7 /47 مجلس جشنی به مناسبت تولد حضرت علی در منزل حاجی مروتی واقع در خیابان حشمت الدوله چهارراه باستان کوچه اشرفی پلاک 16 با شرکت عده‌ای در حدود 150 نفر از جمله اللهیار صالح. سرتیپ جاویدان. سرتیپ استرآبادی. آیت‌اله علم از روحانیون تبریز و موسی شیخ‌زادگان تشکیل گردید.
موسی شیخ‌زادگان پس از ورود به مجلس کنار اللهیار صالح نشست و بعد از سلام و احوالپرسی، اللهیار صالح از شیخ‌زادگان سئوال نمود کمکهای بازاریان به زلزله‌زدگان خراسان تا چه اندازه است و در این مورد چه اطلاعاتی دارید؟
شیخ‌زادگان در جواب گفت برخلاف تبلیغات دولت، هیچگونه کمک قابل ملاحظه‌ای به مردم ستمدیده و بدبخت خراسان نشده و در این موقع که فصل سرما در آن نواحی آغاز شده، مردم در کمال بدبختی و تهیدستی به سر می‌برند. آیت‌اله خوانساری1 چندی قبل برای کمک به زلزله‌زدگان به نام خود حسابی در یکی از بانکهای بازار مفتوح نمود و با استقبال گرم بازاریان و افراد متفرقه روبرو گردید، ولی بلافاصله از طرف دولت حساب مزبور مسدود2 شد و مبالغ جمع‌آوری شده را هم به نفع خودشان برداشت نمودند و بانک به اطلاع آیت‌اله خوانساری رسانید که به دستور دولت از پرداخت این مبلغ خودداری می‌شود. دولت مدعی است که هرگونه کمک باید از طریق شیر و خورشید انجام گیرد.
اللهیار صالح در جواب اظهار داشت اکثر مردم به شیر و خورشید سرخ علاقه و ایمان ندارند و از سپردن کمکهای خود به شیر و خورشید سرخ خودداری می‌کنند. در حال حاضر هم محل‌هائی وجود دارد که به علت نداشتن راه شوسه، کمکی به آن حوالی نشده و حتی از میزان خسارات و تلفات وارده اطلاع ندارند. خدا به داد این ملت بدبخت برسد. نامبرده افزود وضع رفقا چطور است. موسی شیخ‌زادگان گفت همگی ارادت خاصی نسبت به جنابعالی دارند و همیشه جویای سلامتی شما می‌باشند. در خاتمه اللهیار صالح گفت من معمولاً از ساعت 8 الی 11 هر روز در منزل هستم و منتظر دیدار دوستان می‌باشم. شما هم قبلاً تلفن کنید و به منزلم بیایید تا بیشتر یکدیگر را ببینیم.
در این هنگام سرتیپ استرآبادی در حالی که احترام زیادی برای اللهیار صالح قائل می‌شد، مطالبی درباره مسافرت خود به آلمان و پیشرفت مردم آن کشور بیان نمود و در پایان حاجی مروتی که اهل آذربایجان می‌باشد از تیمسار استرآبادی خواست که به وسیله تیمسار سپهبد اویسی چند دستگاه جیپ در اختیار پاسگاه‌های مرزی اطراف محل سکونت او در آذربایجان قرار دهد. تیمسار استرآبادی به حاجی مروتی وعده مساعد داد و گفت جیپ به تعداد زیادی در اختیار ژاندارمری می‌باشد ولی در حال حاضر ما راننده نداریم. شما چند نفر راننده معرفی کنید تا ترتیب استخدام آنها را در ژاندارمری بدهم و آنگاه خودروهای مزبور را در اختیار پاسگاه‌های مورد نظر قرار خواهم داد. نامبرده افزود ما همه گونه وسایل در اختیار داریم ولی از لحاظ کادر فنی بی‌اندازه در مضیقه می‌باشیم.
این مجلس در ساعت 1930 پس از پذیرایی از حضار پایان یافت.
نظریه منبع. حاجی مروتی از دوستان بسیار نزدیک اللهیار صالح می‌باشد و با بعضی از افراد وابسته به جبهه ملی سابقه دوستی و آشنایی دارد.
نظریه رهبر عملیات. حضور دو نفر از امرای ارتش و ژاندارمری در منزل حاجی مروتی که مسلماً از طرفداران جبهه ملی می‌باشد، به مصلحت نمی‌باشد و بخصوص اظهارات سرتیپ استرآبادی در مورد نواقص ژاندارمری و در اختیار نداشتن کادر فنی در نزد اللهیار صالح زیبنده نیست و می‌بایست به طریق مقتضی به نامبرده تفهیم گردد که از شرکت در چنین مجالس و اظهارات مورد نظر خودداری نماید.
آقای خواجه لو. 1. قسمت مربوط به سرتیپ استرآبادی و نظریه رهبر عملیات و منبع را به 302 منعکس کنید. 2. قسمت مربوط به زلزله و کمک به زلزله‌زدگان را به 326 3. بهره برداری و درباره صحت اظهارات منبع در مورد آمادگی صالح برای پذیرفتن افراد جبهه از ساواک تهران سئوال شود.2 17 /7 /47
رونوشت به بخش 302 و 326 داده شد. 21 /7 /47
توضیحات سند:
1. آیت‌الله سیداحمد خوانسارى فرزند حاج سیدیوسف در سال 1309 ق در خوانسار متولد شد. مقدارى از ریاضیات و علوم مقدماتى و سطح را در زادگاه خویش فرا گرفت و سپس براى ادامه تحصیل به اصفهان آمد و از درس آیات عظام: حاج میرمحمد صادق مدرس اصفهانى و آخوند ملاعبدالکریم گزى و میرزا محمدعلى تویسرکانى بهره برد و بعد از طى این مراحل، براى ادامه تحصیل به نجف اشرف رفت و در درس آیات عظام: آخوند خراسانى(ره)، سیدمحمدکاظم یزدى(ره) و نائینى(ره) و استادان دیگر شرکت جست.آیت الله خوانساری در سال 1345 ق به ایران مراجعت کرد و با اقامت در اراک، از محضر آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائرى(ره) استفاده‌هاى علمى فراوان برد و بعد از انتقال حوزه علمیه از اراک به قم، بعد از مدتى ایشان نیز به قم آمد که در کنار تدریس، نماز جماعت فیضیه نیز به ایشان واگذار شد.
در سال 1329ش به درخواست مردم تهران و امر آیت‌الله بروجردى(ره) در تهران ساکن شد و بیش از سه دهه، یکى از مراجع متنفذ تهران و منشأ خدمات مؤثرى گردید. در ابتداى نهضت امام خمینی(ره) در جریان لایحه انجمن‌هاى ایالتى و ولایتى حضور یافت، ولى به تدریج از عرصه سیاسى کناره گرفت؛ هر چند که مستقیم و غیرمستقیم در جهت حمایت از مبارزان تلاش می‌کرد.
آیت‌الله سیداحمد خوانسارى در سال 1362ش دارفانى را وداع گفت و با تشییع جنازه‌اى باشکوه در تهران و قم، در مسجد بالاسر حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد. امام خمینى(ره) در ارتحال ایشان، پیام تسلیتى ارسال کردند و طى آن از خدمات او به اسلام تجلیل نمودند.
برخی از آثار علمى ایشان به این شرح است: شرح مختصر المنافع در چند جلد. حاشیه بر عروۀ‌الوثقى. توضیح المسائل. مناسک حج .
2. در اصل: محدود
3. براساس این دستور طی شماره 60888 /312- 24 /7 /47 به ساواک تهران نوشته شد: «1. آیا صحت اظهارات منبع مورد تأیید است یا خیر؟ 2. مشخص سازند منظور از آمادگی اللهیار صالح برای پذیرفتن افراد جبهه ملی در منزلش در چه زمینه می‌باشد.» بخش ضمائم که ساواک تهران طی شماره 31174- 25 /8 /47 در پاسخ نوشت: «1. صحت اظهارات منبع مورد تأیید می‌باشد. 2. بنابه اظهار منبع منظور اللهیار صالح از ذکر مطلب مورد نظر این بوده که اکثراً صبح‌ها از ساعت 0800 الی 1100 در منزل به سر می‌برد و تمایل دارد با دوستان خود که مدتی است آنها را ندیده ملاقات نماید تا ضمن تجدید دیدار و استفسار از وضعیت کسب و کار فعلی آنها، احتمالاً در اطراف سیاست روز نیز با آنان گفتگو نماید.» بخش ضمائم که اداره سوم متعاقبِ دریافت آن، طی شماره 81574 /312- 29 /8 /47 دستور داد: «با توجه به اینکه نامبرده بالا با دوستان سابق خود در منزلش ملاقات و با آنان مسائل سیاسی را مورد بحث و گفتگو قرار می‌دهد، لذا مشخص فرمایند که آیا اقداماتی از طریق آن ساواک جهت نفوذ در محل اقامت وی به عمل آمده است یا خیر؟ در صورت اول از چگونگی امر این اداره کل را مستحضر سازند.» بخش ضمائم