تاریخ سند: 9 مرداد 1342
موضوع : شرکت عراق در کمیته فلسطین
متن سند:
از : 28 / دع
به : تیمسار ریاست اداره دوم شماره : 1136
کشور عراق در اجتماع کمیته فلسطین تابع جامعه عرب1 که در آتیه نزدیکی
منعقد خواهد شد شرکت می نماید از جمله مسائلی که در اجتماع مزبور مطرح
خواهد شد فعالیت اسرائیل علیه عرب در کشور ایران2 و ترکیه و روابط اسرائیل
با آلمان غربی می باشد.
گیرندگان :
نیروی زمینی
سازمان اطلاعات و امنیت کشور
دفتر ویژه اطلاعات
دایره 2
872الف ج /7
توضیحات سند:
1 - جامعه عرب (اتحادیه
عرب) در 22 مارس سال 1945
به وجود آمد و هدف آن، حفظ
تمامیت ارضی، استقلال و
حاکمیت کشورهای عضو و
ایجاد هماهنگی سیاسی،
اقتصادی و فرهنگی بین
آنهاست.
اعضای این جامعه
عبارتند از :اردن، الجزایر،
امارات متحده عربی، بحرین،
تونس، جیبوتی، فلسطین،
سودان، سوریه، سومالی،
عراق، عربستان سعودی، عمان،
قطر، کویت، لبنان، لیبی، مصر،
مغرب، موریتانی، یمن،
عضویت مصر که خود از
بنیان گذاران جامعه بود در سال
1979 و به دنبال انعقاد
قراردادهای کمپ دیوید به حالت
تعلیق درآمد و مقر آن نیز از
قاهره به تونس انتقال یافت.
در
سالهای اخیر مصر به تدریج با
کشورهای عرب روابطی برقرار
کرد و به اتحادیه بازگشت و به
همین دلیل نیز مقر اتحادیه عرب
در 31 ماه اکتبر 1990 مجددا به
قاهره انتقال یافت.
فرهنگ علوم سیاسی، مرکز
اطلاعات و مدارک علمی
ایران، بهار 1376، ص 21.
2 - ارتشبد حسین فردوست در
کتاب ظهور و سقوط سلطنت
پهلوی ص 551 در این
خصوص چنین می نویسد:
«محمدرضا رژیم اسرائیل را به
طور دو فاکتور به رسمیت
شناخت و همین کافی بود تا
اسرائیل به طور غیررسمی
سفارت خود را در تهران دایر
کند.
این روابط به حدی
گسترش یافت که محمدرضا چند
پایگاه برون مرزی خود با
کشورهای عربی منطقه را به
اسرائیل واگذار کرد و
سازمان اطلاعاتی اسرائیل پس
از قدرتهای بزرگ فعال ترین
سرویس اطلاعاتی در ایران شد.
اسرائیل رژیم محمدرضا را تنها
دوست و متحد خود در منطقه
تلقی می کرد و لذا به آموزش
ساواک کمک های درجه اول
نمود.
ولی محمدرضا به خاطر
فرهنگ اسلامی مردم ایران و به
خاطر حساسیت مردم عرب
جرئت نکرد روابط خود را با
اسرائیل رسمی کند و آمریکا و
انگلیس نیز این کار را صلاح
نمی دانستند.
زیرا ایران با نقش
فوق می توانست بهترین حلقه
اتصال اسرائیل و کشورهای
عربی باشد.
اسرائیل پایگاه اصلی غرب در
خاورمیانه به شمار می رود و
برای آمریکا کشور پولسازی
محسوب می شود.
صرف وجود
اسرائیل سبب می گردد تا
کشورهای عربی و ثروتمند
منطقه دلارهای نفتی خود را در
مقابل سفارشات گران قیمت
اسلحه به آمریکا بدهند.
آمریکا
هم با بذل و بخشش، مقداری از
این سفارشات را به کشورهای
غربی واگذار می کند.
وجود
اسرائیل برای شوروی [سابق]
نیز نافع بود، زیرا بخشی از
سفارشات نظامی نصیب این
قدرت می شد.
»
* در 10 مرداد 1342 کمیسیون
فرعی کنفرانس نفت ایران و
عراق در شرکت ملی نفت ایران
تشکیل شد تا به موضوع استفاده
دولت عراق از لوله
دوازده اینچی جدید نفت خانقین
که دو روز قبل توسط مقامات
عراقی رسما افتتاح شده بود
رسیدگی کند.
دولت ایران با
اعتراض نسبت به ایجاد
تأسیسات جدید نفت خانقین
متذکر شد که طبق قرارداد،
طرفین باید از ذخائر محدود این
منطقه به طور مساوی استفاده
کنند.
در حالی که اقدام دولت
عراق این تساوی را به هم
می زند.
از این رو دولت ایران
توجه دولت عراق را برای عدم
تخلف از مفاد قرارداد جلب
می کند و ضمنا آمادگی خود را
برای تنظیم موافقتنامه جدیدی
برای استفاده محدوداز نفت
مرزی دو کشور اعلام می دارد.
گاهنامه پنجاه سال شاهنشاهی
پهلوی، ج 2، ص 1669
* در تاریخ 13 مرداد 1342
هیئت های نمایندگی ایران و
عراق در مذاکرات دوستانه خود
که در تهران به عمل آوردند، در
مورد روش بهره برداری از منابع
نفت نقاط مرزی و آبهای ساحلی
به ترتیبی که منافع مشترک
طرفین تأمین گردد به تفاهم و
توافق رسیدند.
همان، ص 1670.
منبع:
کتاب
روابط ایران و عراق به روایت اسناد ساواک صفحه 94