تاریخ سند: 20 اردیبهشت 1357
درباره: آیت اله سیدمحمدرضا گلپایگانی
متن سند:
شماره: 2047 /312
از: ساواک
به: تیمسار ریاست شهربانی کشور شاهنشاهی
برابر اطلاع نامبرده بالا به علت حمله قبلی در بیمارستان گلپایگانی در قم بستری1 و قرار است.
آقای سید جعفر خوانساری چند نفر پزشک متخصص از تهران به قم اعزام گردند.
مراتب جهت
استحضار اعلام گردد.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور
ارتشبد نصیری 20 /2 /37
در صورت تصویب به شهربانی تلفنگرام شود
در پرونده 9292 بایگانی شود 21 /2 /37
توضیحات سند:
1ـ ساعت چهار بعد از ظهر روز 19 اردیبهشت 1357 ناگهان مأمورین در خیابان ارم و خیابان چهارمردان به مردم بی دفاع
حمله بردند.
جمعیت در خیابان چهارمردان بیشتر بود و چون منزل آیت الله گلپایگانی در آن خیابان است مردم پناه به
خانه معظم له بردند.
مأمورین با کمال شقاوت و قساوت در تعقیب آنها که بیشتر طلاب و محصلین علوم دینی بودند هجوم
به خانه آیت الله گلپایگانی بردند و بدون اعتنا به شخصیت آن مرجع عالیقدر و حریم خانه ایشان پس از شکستن در خانه
معظم له وارد خانه شدند.
نخست چند کپسول گاز اشک آور منفجر کردند و به دنبال آن عده زیادی از طلاب علوم دینی،
افراد مختلف از مسافر و مهاجر را مضروب نمودند.
آن گاه مأمورین که تا بن دندان مسلح بودند وارد اندرون خانه آیت الله
شدند.
در آن جا نیز گاز اشک آور شلیک کردند و همه چیز خانه و از جمله کتابخانه شخصی آیت الله را در هم ریختند، مدیر
دفتر آیت الله را به سختی کتک زدند و از هیچ گونه فحاشی و هتاکی نسبت به روحانیت و مراجع تقلید خودداری نکردند.
چون سقف حیاط منزل به خاطر مراسم سوگواری (ایام فاطمیه) پوشیده بود و منفذی وجود نداشت بر اثر گاز اشک آور
حال بسیاری از مردم بهم خورد.
سعی همه بر این بود که خود را نجات دهند و از تنگنا بگریزند.
به همین جهت جمع
کثیری با وضعی رقت آور از نقاط مختلف حیاط خانه به خارج فرار کردند.
حضرت آیت اله گلپایگانی که شخصا شاهد این
وضع مصیبت بار و حمله وحشیانه به خانه خود و مردم مسلمان و بی گناه و طلاب علوم دینی بودند دچار حمله قلبی شدند
و به بیمارستان منتقل شدند.
ر.ک: نهضت روحانیون ایران، جلد 7 صص: 141 و 140
توضیح بیشتر را بر اساس گزارش های ساواک در اسنادی که در پی میآید بخوانید.
منبع:
کتاب
آیتالله العظمی حاج سید محمدرضا گلپایگانی به روایت اسناد ساواک - جلد سوم صفحه 627